Στον μηχανισμό άμυνας της προβολής, αποδίδετε τις δικές σας ασυναίσθητες ανησυχίες στο σύντροφό σας…
Αν θέλουμε να αποφύγουμε το άγχος, γνωρίζουμε πόσο δύσκολο είναι να νικήσουμε έναν παλιό, καλά εγκαταστημένο μέσα μας μηχανισμό άμυνας, όσο απλός και αν είναι. Αν για παράδειγμα, είστε θυμωμένος με ένα πρόσωπο που σημαίνει πολλά για εσάς, ο μηχανισμός άμυνας της μετάθεσης θα σας κάνει να εκδηλώσετε αλλού το θυμό σας, όπως να κλωτσήσετε ένα μικρό πετραδάκι που θα βρείτε στο δρόμο σας.
Αν θέλετε να αποκτήσετε ένα ακριβό κόσμημα που δεν μπορείτε να σταματήσετε να σκέφτεστε, αλλά δεν μπορείτε να το αγοράσετε γιατί δεν έχετε τα χρήματα, ο μηχανισμός άμυνας της απώθησης θα σας βοηθήσει να το απομακρύνετε από τη συνείδησή σας. Υπάρχουν αμέτρητοι άλλοι τρόποι με τους οποίους οι μηχανισμοί άμυνας, όταν χρησιμοποιούνται με μετριοπάθεια, μπορούν να είναι πραγματικά προσαρμοστικοί στη ζωή μας.
Στις σχέσεις σας, όμως, οι μηχανισμοί άμυνας μπορούν να έχουν το αντίθετο αποτέλεσμα, αν δεν αξιοποιηθούν σωστά. Ο σύντροφός σας δεν θα εκτιμούσε να είναι ο στόχος του μετατεθειμένου θυμού σας και ίσως να μην του αρέσει αν αναβάλλετε μέσω της απώθησης τις καθημερινές, μη ευχάριστες, δουλειές στο σπίτι. Ωστόσο, πέρα από αυτές τις λιγότερο από βέλτιστες χρήσεις των μηχανισμών άμυνας, ξεχωρίζει ένας ως ιδιαίτερα τοξικός.
Στον μηχανισμό άμυνας της προβολής, αποδίδετε τις δικές σας ασυναίσθητες ανησυχίες στο άλλο πρόσωπο. Στη συνέχεια, ενοχλήστε από αυτό το πρόσωπο επειδή έχει τα ίδια συναισθήματα και σκέψεις που έχετε εσείς ήδη απορρίψει στον εαυτό σας.
Μία έρευνα στην κοινωνική αντίληψη δείχνει ότι η προβολή μπορεί να μετατρέψει την ενσυναίσθηση, σε μια αδιαμφισβήτητη έλλειψη ανησυχίας αν ο σύντροφός σας αντιμετωπίζει μία δυσκολία. Μια μελέτη στην νοοτροπία του άγχους, δείχνει τι συμβαίνει όταν η δική σας στάση απέναντι σε αυτό, σας κάνει να μην συμπονείτε ένα πρόσωπο που βιώνει με φανερό τρόπο, πόνο. Σε μία αγχωτική περίοδο της ζωής σας, μπορεί να βρίσκετε συναρπαστική την πίεση που δημιουργείται από το άγχος και σε μία άλλη, να τη βρίσκετε εξουθενωτική.
Οι ψυχολόγοι ερευνητές πιστεύουν ότι ο τρόπος με τον οποίο αντιλαμβάνεστε το άγχος στη ζωή σας, θα επηρεάσει τον τρόπο που το αντιλαμβάνεστε και στους άλλους ανθρώπους. Αν πιστεύετε ότι το άγχος είναι καλό, θα το θεωρήσετε ως μία ανώφελη γκρίνια όταν το εκφράζει ο σύντροφός σας, ο οποίος έχει πολλές απαιτήσεις.
Αν θεωρείτε ότι το άγχος είναι ένα πλαίσιο σκέψης που πρέπει να αποφευχθεί με κάθε κόστος, θα αισθανθείτε ότι ο σύντροφός σας που εργάζεται υπερβολικά θα πρέπει να αλλάξει δουλειά ή τουλάχιστον να μείνει μακριά από οποιαδήποτε εργασία το βράδυ και τις ώρες του Σαββατοκύριακου.
Οι ερευνητές υιοθετούν μια πειραματική κοινωνική ψυχολογική προσέγγιση, που υποστηρίζουν ότι οι «μηχανισμοί άμυνας» δεν έχουν το ίδιο μοτίβο ασυνείδητων οδηγιών όπως οι ψυχοδυναμικά προσανατολισμένοι κλινικοί.
Ωστόσο, η ιδέα της «κοινωνικής προβολής» φαίνεται να ταιριάζει με την κλασική προσέγγιση του μηχανισμού άμυνας, όπως μπορείτε να δείτε από τον ορισμό αυτό: όταν οι άνθρωποι προσπαθούν να αξιολογήσουν τους στόχους, τις σκέψεις, τα συναισθήματα ή τις συμπεριφορές τους, συχνά προβάλλουν τις αντίστοιχες θέσεις τους καταλήγοντας σε ανακριβείς κοινωνικές κρίσεις.
Οπότε, αν πιστεύετε ότι ο σύντροφός σας βιώνει με τον ίδιο τρόπο το άγχος όπως εσείς, τότε αυτό σαφώς εντάσσεται σε αυτόν τον ορισμό της κοινωνικής προβολής.
Η μελέτη έδειξε ότι οι άνθρωποι που έχουν σε υψηλό επίπεδο την αντίληψη ότι «το στρες είναι συναρπαστικό» ήταν λιγότερο πιθανό να δουν ένα φανταστικό υποκείμενο (του πειράματος) σε ένα διαδικτυακό σενάριο, να πάσχει από burnout, συμπεριλαμβανομένων των κακών επιπτώσεων στην υγεία του.
Επίσης, ήταν λιγότερο πιθανό να πιστεύουν ότι το υποκείμενο (του πειράματος) πρέπει να παραμείνει στο σπίτι όταν είναι άρρωστο («έννοια του παρουσιασμού»). Ο τρόπος με τον οποίο οι συμμετέχοντες έβλεπαν το άγχος, επηρέασε επίσης τον τρόπο με τον οποίο θα λάμβαναν προσωπικές αποφάσεις σχετικά με τον εικονικό υπάλληλο.
Αν βίωναν “συναρπαστικά” το άγχος, τότε πίστευαν ότι οι εργαζόμενοι που δεν μοιράζονταν αυτή τη νοοτροπία δεν θα έπρεπε να προωθούνται, καθώς δεν μπορούν να διακρίνουν ότι ο εργαζόμενος μπορεί να πάσχει από εξάντληση.
Ένα πείραμα που οι ψυχολόγοι διενήργησαν στο πλαίσιο της έρευνάς τους, έβαλε τους συμμετέχοντες σε μία από τις δύο ακόλουθες ψυχικές αντιλήψεις: είτε να σκεφτούν για μια φάση στη ζωή τους όταν ένιωθαν ότι ήταν εξαντλημένοι, είτε αντιθέτως, όταν ένιωθαν γεμάτοι ενέργεια. Αυτή η μέθοδος έδειξε ότι η νοοτροπία του άγχους μπορεί να είναι εύπλαστη.
Οι άνθρωποι που λειτουργούσαν υπό την αίσθηση «το άγχος είναι συναρπαστικό», αντιλαμβανόταν ότι το υποκείμενο, βίωνε λιγότερη πίεση και ως εκ τούτου χρειάζονταν λιγότερη βοήθεια. Θεώρησαν επίσης ότι το υποκείμενο έπρεπε να προαχθεί στην εργασία του.
Η σκοτεινή και η φωτεινή πλευρά του άγχους
Όπως καταλήγουν οι ψυχολόγοι, υπάρχει μια σκοτεινή πλευρά και μια φωτεινή πλευρά στις διαπροσωπικές επιπτώσεις της ιδέας ότι το άγχος ενισχύει την προσπάθειά μας. Η σκοτεινή πλευρά είναι ότι αν πιστεύετε ότι το άγχος είναι καλό για εσάς, θα πιστεύετε επίσης ότι είναι καλό και για κάποιον άλλο και θα προσφέρετε λιγότερη βοήθεια σε κάποιον που φαίνεται να βρίσκεται στα πρόθυρα της ακραίας εξουθένωσης.
Από τη φωτεινή πλευρά, όμως, αν αντιληφθείτε ότι το άλλο πρόσωπο είναι πολύ λειτουργικό κάτω από υψηλά επίπεδα άγχους, μπορεί να σας κάνει να δείτε ότι αυτό το άτομο μπορεί να διαχειριστεί πιο ικανά το άγχος και έτσι να του δώσετε μεγαλύτερη ευθύνη (και ίσως μια προαγωγή).
Όσον αφορά στις σχέσεις σας, όμως, τα ευρήματα της έρευνας υποδηλώνουν ότι η προβολή δεν είναι μόνο μια θεωρητική έννοια που έχει απομείνει από τον καναπέ του ψυχαναλυτή.
Οι άνθρωποι κρίνουν τους άλλους με βάση τις δικές τους προτιμήσεις, αυτο-εκτιμήσεις και στάσεις.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να δυσκολεύεστε να παρέχετε το είδος της ενσυναίσθησης που μπορεί να βοηθήσει τον σύντροφό σας να αισθάνεται ότι τον υποστηρίζετε και ότι είναι αγαπητός όταν οι εργασιακές ή οικογενειακές υποχρεώσεις καθιστούν τη ζωή ιδιαίτερα δύσκολη.
Για να αντιληφθείτε και να ξεπεράσετε την προβολή που μπορεί να νιώθετε απέναντι στον σύντροφό σας, προσπαθήστε να θυμηθείτε την τελευταία φορά που αισθανθήκατε με τον τρόπο που πιστεύετε ότι ο σύντροφός σας αισθάνθηκε. Ίσως ο σύντροφός σας να δείχνει μία υπερβολική ευαισθησία στα σαρκαστικά αστεία ενός κοινού σας φίλου. Αν έχετε τάση προς το σαρκασμό, η ευαισθησία του συντρόφου σας μπορεί να φαίνεται υπερβολική.
Προσπαθήστε να ανακαλέσετε μια εποχή που ήσασταν εσείς ο στόχος ενός παρόμοια ατυχούς σχολίου. Εκείνο το πείραγμα που πραγματικά σας πλήγωσε. Αν θυμηθείτε αυτό το περιστατικό, ίσως μπορεί να σας επιτρέψει να δείτε τον κόσμο από τα μάτια του συντρόφου σας. Αυτή η άσκηση μπορεί επίσης να σας βοηθήσει να δείτε ότι δεν είστε τόσο ανθεκτικοί στα πειράγματα όσο νομίζατε ότι ήσασταν.
Η ευτυχία στις μακροχρόνιες σχέσεις σχετίζεται πολύ από τη δυνατότητα σας να ξεπερνάτε τη δική σας τάση να επιβάλλετε τις επιθυμίες σας στον σύντροφό σας.
Η προβολή μπορεί να αποτρέψει αυτή την ανοιχτόμυαλη κατανόηση που βοηθά στην προώθηση της πραγματικής επικοινωνίας με τον σύντροφό σας. Ένας απλός αυτοέλεγχος μπορεί να σας βοηθήσει να αποφύγετε την παγίδα προβολής και, στη συνέχεια, να βοηθήσει τη σχέση σας να γεμίζει περισσότερο την κοινή σας ζωή.
Πηγή: psychologytoday.com
Έρευνα: If stress is good for me, it’s probably good for you too”: Stress mindset and judgment of others’ strain
Απόδοση – Eπιμέλεια: PsychologyNow.gr
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
