PsychologyNow Team

Πώς μπορούν τα ζευγάρια να δουλέψουν θεραπευτικά μετά την απιστία;

Πώς μπορούν τα ζευγάρια να δουλέψουν θεραπευτικά μετά την απιστία;

PsychologyNow Team
ζευγάρι σε οικογενειακή θεραπεία μετά από απιστία
Image credit: Yolanda Sun / unsplash.com

Η οικογενειακή θεραπεία βασίζεται στην ειλικρινή και αμοιβαία αυτο-αποκάλυψη. Για να υπάρξει πρόοδος πρέπει να διερευνηθεί και να αντιμετωπιστεί το ζήτημα της εμπιστοσύνης.


Σήμερα, μετά από πολλές ώρες δουλειάς με ζευγάρια που παλεύουν να αντέξουν τις κρίσεις απιστίας τους, γνωρίζω ότι τόσο το θύμα όσο και ο/η άπιστος/η σύντροφος συχνά θεωρούν ότι ο γάμος τους ήταν καλός μέχρι να εμφανιστεί η απιστία από το πουθενά. Πιο συγκεκριμένα, τα θύματα πιστεύουν ότι οι άπιστοι σύντροφοί τους έχουν αποπλανηθεί ή παρασυρθεί, κατά κάποιο τρόπο ενάντια στη θέλησή τους.

Ο στόχος μου δεν είναι μόνο να βοηθήσω αυτά τα ζευγάρια να ξεπεράσουν την κρίση και να διορθώσουμε την όλη κατάσταση, αλλά να τα βοηθήσω να καταλάβουν πώς και οι δύο σύντροφοι δημιούργησαν αυτό το συζυγικό πλαίσιο που άνοιξε το δρόμο στην απιστία και πώς η ίδια η κρίση μπορεί να αποτελέσει την αφετηρία για μια πιο υγιή, ικανοποιητική σχέση.

Με τη λέξη απιστία, δεν εννοώ περιστασιακές σχέσεις μιας νυκτός, ερωτοτροπίες ή αμοιβαία «συμφωνία» μεταξύ συζύγων ότι η σχέση τους δεν μονογαμική. Αντίθετα, αναφέρομαι στη συνεχή παραβίαση της εμπιστοσύνης ενός/μίας συζύγου, ο/η οποίος/α μπορεί να έχει μία ή περισσότερες μακροπρόθεσμες σχέσεις ενώ ο/η σύντροφός του εξακολουθεί να θεωρεί ότι η σχέση βασίζεται στην αμοιβαία εμπιστοσύνη και αφοσίωση.

Γενικά, στις περιπτώσεις ζευγαριών που βλέπω, ο άπιστος σύντροφος είναι συνήθως ο άνδρας και το θύμα η γυναίκα, αν και έχω δουλέψει και με άντρες θύματα των οποίων οι αντιδράσεις ήταν παρόμοιες με αυτές των γυναικών. Ίσως λόγω του στίγματος που συνδέεται με το στερεότυπο του απατημένου άντρα, λίγοι άντρες φαίνονται πρόθυμοι να εκτεθούν στη θεραπεία και πολλοί προτιμούν να κινηθούν γρήγορα προς το διαζύγιο.

Όταν η Μαρία με κάλεσε, είχε μόλις ανακαλύψει την απιστία του συζύγου της. Μου είπε ότι είχε παραδεχθεί την απιστία του, αλλά τής είπε ότι είχε τελειώσει και ότι δεν ήθελε να το συζητήσει ξανά. Ένιωθε πολύ θυμωμένη και δε μπορεί να πιστέψει ακόμα και τώρα ότι της έλεγε την αλήθεια. Όταν είδα το Γιώργο και τη Μαρία, αυτή ήταν δακρυσμένη και με κόκκινα μάτια, καθώς περιέγραφε έναν καυγά που είχαν στο αυτοκίνητο.

Ο Γιώργος καθόταν σιωπηλός με ανέκφραστο πρόσωπο, μιλώντας μόνο για να εξηγήσει ότι η απιστία του είχε τελειώσει και ότι δεν υπήρχε κανένας λόγος να την επαναφέρουν στο προσκήνιο. Του εξήγησα ότι αυτό ήταν απαραίτητο, επειδή η Μαρία αισθάνθηκε ότι ήταν θύμα της ανεντιμότητάς του και έβραζε από θυμό γι’ αυτόν και την πρώην ερωμένη του. Αυτή τη στιγμή, αισθάνεται ότι θα ήταν ανόητη να εμπιστευτεί ξανά τον άντρα της, του είπα. Είναι σημαντικό να αρχίσετε να μιλάτε για αυτή την απώλεια εμπιστοσύνης και τις συνέπειές της.


Διαβάστε σχετικά: Γιατί «απιστούν» οι άνθρωποι;


Σωστά! Πετάχτηκε η Μαρία. Πώς μπορώ να εμπιστευτώ ξανά έναν ψεύτη; Χάρηκα που άκουσα την έκρηξη της Μαρίας, διότι μέχρι να διερευνηθεί και να αντιμετωπιστεί το ζήτημα της εμπιστοσύνης, δεν μπορεί να υπάρξει πρόοδος στη θεραπεία. Επιπλέον, και οι δύο σύζυγοι πρέπει να φύγουν από αυτή την κρίσιμη πρώτη συνεδρία με την αίσθηση ότι κατανοώ τα διλήμματα τους, ότι η κρίση τελειώνει μετά από μια μακρά αλυσιδωτή πορεία γεγονότων που πρέπει να διερευνηθούν και ότι έχω ένα σχέδιο θεραπείας.

Σε αντίθεση με την κοινή πεποίθηση, η οργή του θύματος δεν επικεντρώνεται στην εξωσυζυγική σχέση. Ακόμη κι αν έχει πειστεί ότι δεν υπήρχε σεξουαλική επαφή, εξακολουθεί να είναι θυμωμένο, σοκαρισμένο και εκνευρισμένο τόσο από την μυστικότητα του συζύγου όσο και από τη δική του αφέλεια. Η Μαρία νιώθει βαθιά θλίψη από την οικειότητα του συζύγου της με κάποια άλλη γυναίκα, μία οικειότητα που πίστευε ότι ήταν μόνο για εκείνη. Ο άπιστος σύζυγος είναι σιωπηλός, απολογητικός, αμυντικός, προστατευτικός απέναντι στην άλλη γυναίκα και αμφιλεγόμενος για το γάμο.

Θεωρεί ότι ο θυμός της γυναίκας του είναι απειλητικός και απωθητικός. Η οργή της μπορεί πράγματι να λάβει τεράστιες διαστάσεις, αλλά μέχρι να αισθανθεί ότι αναγνωρίζεται τόσο από το σύζυγο και το θεραπευτή της, κανένα άλλο οικογενειακό ζήτημα δεν μπορεί να διερευνηθεί παραγωγικά. Ακόμη κι αν προκύπτουν άλλα προβλήματα στις μελλοντικές συνεδρίες, παραμένει σε εγρήγορση για την επανεμφάνιση του ζητήματος της απιστίας, έτοιμη να αναφερθεί σε αυτή όσο συχνά χρειάζεται μέχρι να επιλυθεί το ζήτημα.

Προς το τέλος της συνεδρίας, λέω στο ζευγάρι ότι ο σκοπός της θεραπείας είναι να δουλέψουν μαζί για έναν καλύτερο γάμο ή ένα καλύτερο διαζύγιο. Όταν ο Γιώργος ρωτάει: Τι είναι το καλύτερο διαζύγιο; Απαντώ ότι ένα μη ανταγωνιστικό διαζύγιο προστατεύει τα παιδιά από το να μπουν στη μέση θυμωμένων διασταυρούμενων πυρών και βοηθά το ζευγάρι να θρηνήσει το θάνατο του γάμου του, αντί να περάσει χρόνια με ατελείωτες και εξαντλητικές διαφωνίες.

Σε έναν «καλό γάμο», εξηγώ ότι οι άνθρωποι μιλούν μεταξύ τους ελεύθερα και ειλικρινά για το τι τους ενοχλεί, ώστε να μπορούν να εργαστούν από κοινού για να λύσουν τα προβλήματα που μπορεί να βλάψουν τη σχέση. Στην αίθουσα αναμονής μου υπάρχει ένας πίνακας με την αναπαράσταση μιας κινεζικής λέξης, που σημαίνει κρίση, η οποία αποτελείται από δύο χαρακτήρες, ο ένας σημαίνει κίνδυνος, και ο άλλος ευκαιρία. Ζητώ από τον Γιώργο και τη Μαρία εάν μπορούν να δουν τη δική τους κρίση ως μία ευκαιρία για προσωπική ανάπτυξη, μια σκέψη που φαίνεται να βρίσκουν ελκυστική.

Σε όλα σχεδόν τα περιστατικά μου, η ερώτηση της Μαρίας, Πώς μπορώ να εμπιστευτώ και πάλι έναν ψεύτη; είναι κρίσιμη και δεν πρέπει ποτέ να την προσπερνάμε. Η Δήμητρα και ο Κώστας ήρθαν για θεραπεία όταν η ίδια ανακάλυψε ότι ο άντρας της διατηρούσε μια εξωσυγική σχέση εδώ και πολλά χρόνια. Ήταν ιδιαίτερα πληγωμένη επειδή ο άντρας είχε ξανά μια παρόμοια σχέση περίπου 10 χρόνια πριν. Επισκέφτηκαν έναν θεραπευτή ο οποίος είπε στη Δήμητρα ότι έβρισκε τις διαρκείς εκφράσεις του θυμού της «βαρετές» και την πίεζε να ξεπεράσει το πρόβλημα της ως «ζηλιάρα με προβλήματα κτητικότητας».

Εκείνη τη στιγμή, η Δήμητρα συμφώνησε με σιγουριά, αλλά τώρα συνειδητοποίησε ότι ο θυμός της δεν είχε επιλυθεί ποτέ, απλώς ήταν καταπιεσμένος. Ένιωσα τόσο προδομένη, είπε, από αυτόν, τη φιλενάδα του, τη δική μου αφέλεια, και από τον θεραπευτή που βλέπαμε τότε. Εξήγησα στους δυο τους ότι ο θυμός είναι μια φυσιολογική και υγιής αντίδραση στην αίσθηση προδοσίας.

Θα πρέπει να είσαι προετοιμασμένος, είπα στον Κώστα, για πολλά περισσότερα, είναι θυμωμένη για αυτό που συνέβη, φοβάται ότι θα το κάνεις ξανά και επιστρέφει συνεχώς στα ψέματα που της είπες για να καλύψεις την απιστία. Ο Κώστας άκουγε προσεκτικά, καθώς του έλεγα ότι η γυναίκα του δεν έχει μόνο ανάγκη από αυτόν για μια ειλικρινή ομολογία για την απιστία του, αλλά και μια αίσθηση ότι είναι πραγματικά μετανιωμένος για όλα αυτά τα χρόνια της εξαπάτησης.


Διαβάστε σχετικά: Το συναισθηματικό τραύμα στη σχέση: συγχωρώ αλλά δεν ξεχνώ


Η περίπτωση του Χρήστου και της Άννας ήταν διαφορετική. Ο Χρήστος διαβεβαίωνε πεισματικά ότι δεν είχε κάνει απιστία, επέμενε ότι ήθελε να παραμείνει στο γάμο του, αλλά ότι δεν μπορούσε να αντιμετωπίσει τις παράλογες εκρήξεις της Άννας. Ωστόσο, ένιωσα ότι πράγματι υπήρχε απιστία, και σε μια μεμονωμένη συνεδρία, ο Χρήστος μου είπε ότι είχε σχέση με μια συνάδελφο στη δουλειά. Δεν το θεωρούσε ως απιστία, αφού δεν είχαν ερωτική επαφή.

Ωστόσο, περνούσαν πολλές ώρες μαζί μιλώντας πολύ τρυφερά για την εργασία, την προσωπική τους ζωή και τα συναισθήματα που είχαν ο ένας για τον άλλο. Είπα ότι η διατήρηση της μυστικότητας μιας συναισθηματικής συναστροφής με ένα άλλο πρόσωπο, είτε σεξουαλικά είτε όχι, κάνει αδύνατη την οικογενειακή θεραπεία η οποία βασίζεται στην ειλικρινή και αμοιβαία αυτο-αποκάλυψη. Ο Χρήστος αρνήθηκε ακόμη και να σκεφτεί να πει στην Άννα για την «πλατωνική» του φιλία, αλλά τελικά, διστακτικά συμφώνησε να μην βλέπει τη γυναίκα αυτή ενώ δουλεύουμε για το γάμο τους.

Η Άννα ήταν ακόμα πεπεισμένη ότι ο Χρήστος είχε κάνει απιστία και έλεγε ψέματα γι’ αυτό. Παρόλα αυτά, επειδή δεν έβλεπε τη γυναίκα αυτή προς το παρόν, συνεχίσαμε τις συνεδρίες. Μετά από μερικές συνεδρίες, παραδέχτηκε ότι είχε προσελκύσει μια συνάδελφο και ότι οι υποψίες της Άννας δεν ήταν παράλογες, παρόλο που «τίποτα δεν είχε συμβεί». Μόλις ο Χρήστος επιβεβαίωσε τις υποψίες της γυναίκας του και έγινε πιο πρόθυμος να μιλήσει μαζί της, θα μπορούσαν να αρχίσουν να μιλούν ανοιχτά για το τι πιστεύουν και οι δύο τους ότι λείπει από το γάμο τους.


RafVoud

 

Πηγή: psychotherapynetworker.org
Απόδοση: Ραφαέλα Βουδουραγκάκη
Επιμέλεια: PsychologyNow.gr

 

*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*

2. banner diafhmishs mypsychologist koino

Κάντε like στην σελίδα μας στο Facebook 
Ακολουθήστε μας στο Twitter 

Βρείτε μας στα...