Unfriending: ένας τεχνολογικός, απότομος τρόπος να τελειώσεις μια σχέση

Η διαγραφή ανθρώπων με το πάτημα ενός κουμπιού μπορεί να κάνει τη ζωή ευκολότερη. Πλέον δε χρειάζεται να έρθεις πρόσωπο με πρόσωπο με τον άλλο και να του πεις, «Δεν σε αγαπώ πια», «Δεν ενδιαφέρομαι πια για σένα» ή «Για αυτούς τους λόγους δεν σε θέλω στη ζωή μου».

Όλοι έχετε πιθανώς πατήσει το κουμπί “Διαγραφή Φίλου” κάποια στιγμή στα κοινωνικά δίκτυα. Κάποιες φορές είναι υγιές και απαραίτητο. Όμως, άλλες φορές είναι απλά ένας ψυχρός τρόπος να λήξεις μια σχέση ή μια φιλία. Χρειάζεται μόνο ένα πάτημα για να κάνεις κάποιον να εξαφανιστεί. Σε μια στιγμή μπορείς να εξαφανιστείς χωρίς να χρειαστεί να δώσεις εξηγήσεις.

Είτε σου αρέσει είτε όχι, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι συνήθως μια καλή αντανάκλαση της πραγματικής σου ζωής. Εκτός αυτού, με κάθε “like”, κάθε δημοσίευση και κάθε φωτογραφία που ανεβάζεις, αφήνεις ένα μικρό κομμάτι της προσωπικότητάς σου. Οι ηλεκτρονικοί αλγόριθμοι που χρησιμοποιούν είναι μια αντανάκλαση της ύπαρξης και της συμπεριφοράς σου. Οι προγραμματιστές το ξέρουν αυτό, το ίδιο κι εσύ. Ακριβώς γι’ αυτό τίποτα δεν συμβαίνει κατά σύμπτωση στα social media.

Το Φαινόμενο Unfriending (όταν διαγράφεις, μπλοκάρεις ή σταματάς να ακολουθείς κάποιον στα κοινωνικά δίκτυα) μελετάται από έναν αυξανόμενο αριθμό ψυχολόγων. Γιατί το μελετούν; Επειδή οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης δεν μιμούνται απλώς τα κοινωνικά φαινόμενα γύρω μας, αλλά αλλάζουν τον τρόπο που αλληλεπιδρούμε μεταξύ μας.

Διαβάστε σχετικά: Οι πραγματικοί φίλοι συνεχώς λιγοστεύουν

Το unfriending είναι κάποιες φορές μια χρήσιμη κοινωνική συμπεριφορά

Η συμπεριφορά των χρηστών του Facebook και του Twitter έχει αρχίσει να αλλάζει τα τελευταία χρόνια. Για να το θέσουμε έτσι, μπορούμε να πούμε ότι ωριμάζει. Σήμερα οι άνθρωποι δε δίνουν τόσο μεγάλη αξία στο να έχουν ένα σωρό φίλους. Η εποχή που το ζητούμενο ήταν να έχεις όσο περισσότερους φίλους μπορείς, φτάνει επιτέλους στο τέλος της. Αυτό ισχύει κυρίως για τους ανθρώπους άνω των 30. Προσπαθούν να χρησιμοποιούν τα κοινωνικά δίκτυα με ένα πολύ πιο σοβαρό, επαγγελματικό τρόπο.

Ακριβώς γι’ αυτό το να διαγράφεις κάποιους ανθρώπους είναι η σωστή απόφαση πολλές φορές. Είναι κάτι που μπορείς να κάνεις για να αποφύγεις αυτούς που στέλνουν μαζικά ενοχλητικά μηνύματα (spammers), αυτούς τους ενοχλητικούς ανθρώπους που ίσως δεν γνωρίζεις καν ή όσους σε κάνουν να νιώθεις άβολα. Ή ίσως δεν τους συμπαθείς. Είναι σαν να πετάς τα χαλασμένα μήλα και κάνοντάς το, επιβεβαιώνεις κάτι που ονομάζεται Θεωρία Αριθμών του Dunbar (Dunbar’s Number Theory).

Ο ανθρωπολόγος Robin Dunbar ανέπτυξε τη θεωρία του τη δεκαετία του ’90 και υποστήριξε ότι δεν μπορούμε να έχουμε ποτέ περισσότερες από 150 σχέσεις (κάποιες πιο ουσιαστικές από άλλες). Μπορείς να προσθέσεις στις λίστες σου στα κοινωνικά δίκτυα οποιονδήποτε με τον οποίο αλληλεπιδράς συχνά και με ουσιαστικό τρόπο. Δεν χρειάζεται να τους έχεις γνωρίσει προσωπικά για να τους μετρήσεις στη λίστα σου.

Σήμερα προσπαθούμε να χρησιμοποιούμε περισσότερα φίλτρα σε αυτούς τους διαδικτυακούς κόσμους για να ισορροπήσουμε τη ζωή μας. Είναι σαν να έχουμε κάνει ένα βήμα μπροστά. Οι περισσότεροι άνθρωποι προσπαθούν να έχουν την ίδια ισορροπία στην πραγματική ζωή όπως και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Unfriending: λήγοντας ουσιαστικές σχέσεις με ένα κλικ

Αν και το Unfriending ως ένα μέσο για την επίτευξη ισορροπίας μπορεί αρχικά να φαίνεται καλό, στην πραγματικότητα δεν είναι. Γιατί συμβαίνει αυτό; Διότι πολλές φορές οι άνθρωποι καταλήγουν να κάνουν ακριβώς το ίδιο πράγμα στην αληθινή ζωή.

Κάποιοι άνθρωποι αποφασίζουν να διαγράψουν συναδέλφους εξαιτίας μιας διαφωνίας. Άλλοι άνθρωποι το κάνουν στους φίλους τους. Αυτό το είδος συμπεριφοράς στην πραγματικότητα συμβαίνει πολύ περισσότερο τώρα. Είναι μέρος ενός άλλου φαινομένου που ονομάζεται “ghosting”. Το Ghosting είναι όταν κάποιος εγκαταλείπει το σύντροφό του, χωρίς να πει τίποτα ή να δώσει μια εξήγηση. Τότε, εκτός από τη σιωπή, το άλλο άτομο θα συνειδητοποιήσει σχεδόν αμέσως ότι δεν βλέπει τον (πρώην) σύντροφό του πια στα social media.

Μερικοί άνθρωποι υποθέτουν ότι αν ξεφορτωθούν κάποιον στο διαδίκτυο, τότε το άτομο αυτό θα εξαφανιστεί μαγικά από την πραγματική τους ζωή. Ίσως νομίζουν ότι θα λάβει το μήνυμα και θα καταλάβει το γιατί. Αλλά το μόνο που καταφέρνει το ghosting και οι συναφείς πρακτικές είναι να προκαλεί πόνο. Τα θύματα ρίχνονται σε μια κατάσταση συναισθηματικής αναμονής (emotional limbo), ένα μέρος όπου είναι πραγματικά δύσκολο να αντιμετωπίσεις τον πόνο σου και να τον ξεπεράσεις.

Διαβάστε σχετικά: Η αναπτυξιακή διάσταση της φιλίας των παιδιών και ο ρόλος των γονιών

Ποιος πραγματικά φταίει;

Αλλά όσο εξοργιστικό και ανώριμο κι αν φαίνεται, υπάρχει ένα σημαντικό πράγμα που πρέπει να θυμάσαι. Δεν μπορείς να κατηγορήσεις την τεχνολογία. Ούτε μπορείς να κατηγορήσεις τους προγραμματιστές των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Το μόνο που κάνουν αυτές οι ηλεκτρονικές ρυθμίσεις είναι να αντανακλούν μια απλή πραγματικότητα: ως άνθρωποι, έχουμε πρόβλημα στην επικοινωνία.

Η διαγραφή ανθρώπων με το πάτημα ενός κουμπιού μπορεί να κάνει τη ζωή ευκολότερη. Είναι γρήγορο και αβλαβές για το άτομο που το κάνει. Αλλά το καλύτερο είναι ότι δεν χρειάζεται να έρθεις πρόσωπο με πρόσωπο με τον άλλο και να του πεις, Δεν σε αγαπώ πια, Δεν ενδιαφέρομαι ή Για αυτούς τους λόγους δεν σε θέλω στη ζωή μου. Πάντα είχαμε πολλά κενά στις επικοινωνιακές μας ικανότητες. Απλά φαίνεται ότι τα μεγαλώνουμε με την τεχνολογία.

Οπότε ας μάθουμε να αντιμετωπίζουμε τα προβλήματά μας αυτοπροσώπως. Στο τέλος της μέρας, το unfriending δε θα λύσει τα προβλήματά μας.