Νάνσυ Κακάρογλου

Συντροφική σχέση: Το αξιακό σύστημα και οι ανάγκες του ζευγαριού

Συντροφική σχέση: Το αξιακό σύστημα και οι ανάγκες του ζευγαριού

Νάνσυ Κακάρογλου
ζευγάρι σε συντροφική σχέση με αξιακό σύστημα
Image credit: Pixabay

Σε μια συντροφική σχέση η ύπαρξη κοινού αξιακού συστήματος είναι καθοριστική καθώς αποτελεί τη θεμελιώδη βάση πάνω στην οποία θα εκφραστούν, θα διαμορφωθούν και θα μετασχηματιστούν οι ατομικές ανάγκες των συντρόφων αλλά και οι ανάγκες του ζευγαριού ως μονάδα.


Το αξιακό μας σύστημα, ο μοναδικός συνδυασμός των αξιών που είναι σημαντικές για εμάς (όπως ειλικρίνεια, εντιμότητα, σεβασμός, αφοσίωση, τιμιότητα), επηρεάζει τη ζωή μας, τη σχέση με τον εαυτό μας και τους άλλους, τις αξιολογήσεις, τη συμπεριφορά και τις αποφάσεις μας. Αποτελεί, δε, την προσωπική μας πυξίδα για να είμαστε συνεπείς με τον εαυτό μας και να βιώνουμε τη ζωή μας σύμφωνα με τις δικές μας προτεραιότητες.

Είναι σημαντικό, λοιπόν, δύο σύντροφοι να μοιράζονται τις ίδιες αξίες που να διαμορφώνουν το βασικό πυρήνα του αξιακού τους συστήματος ως ζευγάρι για να μπορούν να «επιστρέφουν» σε αυτό, ειδικά, σε κρίσιμες -για τη συντροφική ζωή- περιόδους.

Ωστόσο, συχνά, στις συντροφικές σχέσεις -παρά το κοινό αξιακό σύστημα- οι ατομικές ανάγκες του ενός έρχονται σε σύγκρουση με αυτές του άλλου με αποτέλεσμα να δημιουργούνται εντάσεις στο ζευγάρι. Όπως αναφέρει η Ιωαννίδου (2012) μια εσωτερική ανάγκη ή ένα εξωτερικό γεγονός μπορεί να προκαλέσει διατάραξη που να οδηγήσει ένα ζευγάρι σε κρίση.

Πρόκειται για ανάγκες που -κάποιες φορές- δε γνωρίζουμε ούτε οι ίδιοι ότι έχουμε ή και αν τις γνωρίζουμε ίσως δυσκολευόμαστε -για διάφορους λόγους- να τις επικοινωνήσουμε με τρόπο καλό για εμάς και τη σχέση μας με τον/την σύντροφο. Συχνά, καθώς οι ανάγκες αυτές είναι σημαντικές για εμάς, αναζητούμε την ικανοποίησή τους υιοθετώντας συμπεριφορές που όχι μόνο δε μας βοηθούν αλλά -επιπλέον- δημιουργούν δυσκολίες και εντάσεις στη συντροφική σχέση.

Κάποιες φορές, στην προσπάθεια ικανοποίησης αυτών των αναγκών, οι δύο σύντροφοι μπαίνουν σε μια διαμάχη που καταλήγει στην αναζήτηση του ενόχου. Η προσπάθεια για την ανάδειξη του ενόχου οδηγεί και τους δύο συντρόφους σε ένα συνεχές κατηγορητήριο του ενός για τον άλλον που τους απομακρύνει από το αρχικό τους αίτημα -την ικανοποίηση κάποιας ανάγκης- και καταλήγει στη σύγκρουση.

Άλλες πάλι φορές, ο ένας από τους συντρόφους διεκδικεί από τη σχέση αυτό που χρειάζεται με τρόπο πιεστικό και επικριτικό και ο άλλος, σε μια προσπάθεια να αμυνθεί στην κριτική που του ασκείται, απομακρύνεται. Τέλος, υπάρχουν και τα ζευγάρια που έχουν παραιτηθεί από κάθε διεκδίκηση του ενός για τον άλλον και επικρατεί μια φαινομενική -μόνο- ηρεμία καθώς απουσιάζει οποιαδήποτε σύνδεση ανάμεσά τους.

Πρόκειται, λοιπόν, για επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές που εκφράζονται με κριτική, επίκριση, επιθετικότητα, υπόδειξη ή απομάκρυνση και διαδραματίζονται πίσω από τους διαλόγους του ζευγαριού παγιδεύοντάς το σε ανεπίλυτες συγκρούσεις. Είναι σημαντικό, λοιπόν, το ζευγάρι να θυμάται την κοινή του αφετηρία, το κοινό αξιακό του σύστημα και να επιστρέφει σε αυτό ως τη θεμελιώδη βάση πάνω στην οποία μπορεί να αναμορφώσει και να βελτιώσει τη σχέση του.

Όπως αναφέρει ο Καραγιάννης (2018) αυτό που εξασφαλίζει την αρμονική συνύπαρξη είναι η εμπιστοσύνη στις προθέσεις του άλλου και όχι η απουσία των διαφωνιών. Εκκινώντας από την κοινή αφετηρία, το ζευγάρι μπορεί να στρέψει την προσοχή του στον τρόπο που αλληλεπιδρά και να αρχίσει να αναγνωρίζει τα επαναλαμβανόμενα μοτίβα που εγκλωβίζουν τη σχέση του.


Διαβάστε σχετικά: Κρίσιμοι παράγοντες για μια υγιή σχέση


Μια νέα νοηματοδότηση σε αυτά τα πρότυπα συμπεριφοράς θα επιτρέψει στο ζευγάρι να αναζητήσει τρόπους για να βγει από αυτά. Ωστόσο, όπως υποστηρίζει η Johnson (2014) δεν αρκεί να σταματήσουμε τα αρνητικά πρότυπα αλλά χρειάζεται και να ενισχυθεί η αλληλοδέσμευση του ζευγαριού. Η καλή γνώση του εαυτού και η καλή επικοινωνία με τον άλλον θα συμβάλλουν καθοριστικά στην κατεύθυνση αυτή.

Η αυτογνωσία μας επιτρέπει να ακούμε προσεκτικά τις ανάγκες μας και η καλή επικοινωνία να τις εκφράζουμε στον/στην σύντροφό μας με τρόπο που να διευκολύνει τόσο την ικανοποίηση των δικών μας αναγκών όσο και την έκφραση και ικανοποίηση των αναγκών του/της συντρόφου.

Άλλωστε, για μια ισορροπημένη και ισότιμη σχέση χρειάζεται κάθε σύντροφος να υπερασπίζεται τις ανάγκες του και να ανταποκρίνεται με ευαισθησία στις ανάγκες του/της συντρόφου του (Napier, 2008). Η αυτοεκτίμηση και η εκτίμηση του άλλου, ως εξίσου μοναδικού και σημαντικού προσώπου, αποτελούν αξίες ζωής και βασική προϋπόθεση για μια αρμονική συντροφική σχέση.


Βιβλιογραφικές αναφορές:

  • Ιωαννίδου, Β. (2012). Η τέχνη της συντροφικής ζωής. Αθήνα: Γνώση.
  • Johnson, S. (2014). Κράτα με σφιχτά. Αθήνα: Gutenberg.
  • Καραγιάννης, Δ. (2018). Αλλάζει ο άνθρωπος; Αθήνα: Αρμός.
  • Napier, A. (2008). Το ζευγάρι. Ο εύθραυστος δεσμός. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.

*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*

2. banner diafhmishs mypsychologist koino

Κάντε like στην σελίδα μας στο Facebook 
Ακολουθήστε μας στο Twitter 

Βρείτε μας στα...