Καλό είναι να μη συμβιβαζόμαστε στις σχέσεις μας όμως και οι απίστευτα υψηλές προσδοκίες, μπορεί να μας βάλουν σε ένα ατέλειωτο φαύλο κύκλο.
Ο συμβιβασμός με κάτι λιγότερο από αυτό που πραγματικά θέλουμε στο σύντροφο μας, μπορεί να μας οδηγήσει να παραμείνουμε σε δυστυχισμένες σχέσεις και να χάσουμε καλύτερες ευκαιρίες. Όμως το αντίθετο άκρο, μπορεί να έχει και αυτό τα μειονεκτήματά του.
Η έρευνα δείχνει ότι εκείνοι που επικεντρώνονται στην αναζήτηση της ιδανικής επιλογής συντρόφου («ιδανικοί»), μπορεί να κολλήσουν σε ένα τέλμα δυσαρέσκειας και αυτοαμφιβολίας, ενώ εκείνοι που σταματούν την αναζήτηση από τη στιγμή που έχουν βρει κάτι καλό («ικανοποιημένοι»), έχουν την τάση να τα πάνε καλύτερα.
Ακόμα κι αν όσοι αναζητούν το ιδανικό είναι πιο αντικειμενικά επιτυχημένοι στην επιδιώξεις τους, δεν είναι απαραίτητα και πιο ευτυχισμένοι με τα αποτελέσματα τους. Σε μια μελέτη που διεξήχθη, εκείνοι που αναζητούσαν το ιδανικό και ήταν στο τελευταίο έτος του πανεπιστημίου, βρήκαν υψηλότερα αμειβόμενες θέσεις εργασίας από ό,τι οι ικανοποιημένοι, αλλά έτειναν να είναι λιγότερο ικανοποιημένοι με τη δουλειά τους και να βιώνουν περισσότερο άγχος κατά τη διάρκεια της αναζήτησης εργασίας. Σε μια άλλη μελέτη, οι «ιδανικοί» κέρδισαν περισσότερα χρήματα από ό,τι οι ικανοποιημένοι σε ένα οικονομικό παιχνίδι που αφορούσε διαπραγματεύσεις, αλλά ήταν λιγότερο ικανοποιημένοι με τις αποδοχές τους.
Γιατί τότε όσοι αναζητούν το ιδανικό, είναι λιγότερο πιθανό να είναι ευτυχισμένοι ακόμα και όταν τους συμβαίνουν καλά πράγματα;
Μια πιθανή εξήγηση είναι ότι έχουν την τάση να αναρωτιούνται για το τι θα μπορούσε να είχε συμβεί, το οποίο μπορεί να τους κάνει να μετανιώνουν τις αποφάσεις τους. Τείνουν επίσης να είναι περισσότερο προβληματισμένοι με το τι σκέφτονται οι άλλοι και πού βρίσκονται οι ίδιοι σε σχέση με τους συνομηλίκούς τους.
Η έρευνα δείχνει ότι οι «ιδανικοί» απειλούνται περισσότερο από την επιτυχία των άλλων και μπορεί να αμφισβητήσουν τις ικανότητές τους αν κάποιος έχει καλύτερα αποτελέσματα από αυτούς, ακόμα και αν έχουν οι ίδιοι καλές επιδόσεις. Είναι επίσης πιο πιθανό να στηρίζονται σε εξωτερικές πηγές πληροφοριών, όπως βαθμολογίες και συστάσεις, κατά τη λήψη των αποφάσεων τους. Το πρόβλημα είναι ότι οι επιλογές που είναι σε υψηλότερη εκτίμηση κατά τη γενική έννοια, δεν ταιριάζουν απαραιτήτως στα συγκεκριμένα άτομα.
Τι σημαίνει αυτό για τις σχέσεις;
Ακριβώς όπως μια δουλειά σε μια κορυφαία εταιρεία μπορεί να μην ικανοποιεί κάποιον που δεν είναι παθιασμένος με τη δουλειά του, έτσι και η σχέση με ένα σύντροφο που ελέγχει όλες τις καταστάσεις δεν οδηγεί απαραίτητα σε έναν ικανοποιητικό ερωτικό δεσμό. Υποστηρίζοντας αυτή την ιδέα, όσοι αναζητούν το ιδανικό, αναφέρουν ότι είναι λιγότερο ευχαριστημένοι με τις σχέσεις τους, είναι λιγότερο πιθανό να παντρευτούν και έχουν περισσότερες πιθανότητες να πάρουν διαζύγιο.
Λόγω της ανησυχίας τους και καθώς εξετάζουν κάθε δυνατή επιλογή, όσοι αναζητούν το ιδανικό μπορεί επίσης κατά καιρούς να δημιουργούν παράνομες σχέσεις. Η έρευνα έχει δείξει ότι όταν οι άνθρωποι πιστεύουν ότι υπάρχουν διαθέσιμοι καλύτεροι εναλλακτικοί σύντροφοι, είναι πιο πιθανό να έχουν δυσκολία να δεσμευτούν με τους τωρινούς συντρόφους τους. Η αίσθηση ότι «υπάρχουν και αλλού πορτοκαλιές που κάνουν πορτοκάλια» είναι χρήσιμη όταν μια σχέση δεν λειτουργεί, αλλά μπορεί επίσης να δηλητηριάσει μια πολύ καλή συντροφική σχέση, που οδηγεί τους «ιδανικούς» να επικεντρώνονται στις ελλείψεις των συντρόφων τους.
Πολλές διασημότητες, για παράδειγμα, θα μπορούσαν (δικαιολογημένα) να αισθάνονται ότι έχουν κάνει την καλύτερη επιλογή ερωτικού συντρόφου. Όμως, όταν έχουν πολλές επιλογές μπορεί να είναι πιο δύσκολο να δεσμευτούν σε μία μόνο σχέση και ως εκ τούτου πιο δύσκολο να κερδίσουν από τα οφέλη μιας σταθερής σχέσης. Μεταξύ άλλων λόγων, ο πειρασμός των εναλλακτικών συντρόφων μπορεί να μας βοηθήσει να ερμηνεύσουμε γιατί τα ποσοστά του διαζυγίου φαίνεται να είναι τόσο υψηλά μεταξύ των διασημοτήτων.
Οι «ιδανικοί» μπορεί να προτιμούν να κρατούν τις επιλογές τους ανοικτές σε περίπτωση που έρθει κάτι καλύτερο, το οποίο μπορεί να φαίνεται σαν μια ορθολογική στρατηγική. Αλλά η έρευνα δείχνει ότι έχουμε την τάση να είμαστε περισσότερο ικανοποιημένοι με τις αποφάσεις όταν είναι τελικές, σε σύγκριση με εκείνες που αισθανόμαστε ότι είναι πιο εύκολα αναστρέψιμες. Μπορεί να νιώθουμε προστατευμένοι από την απώλεια όταν κρατάμε το ένα πόδι έξω από την πόρτα όμως μπορεί επίσης να μας οδηγήσει να χάσουμε τη σχέση που έχουμε.
Θα ήταν λάθος να ερμηνευθεί η έρευνα σε σχέση με την ιδανικοποίηση και την ικανοποίηση σαν να υποθέτουμε ότι θα πρέπει να σταματήσουμε να θέτουμε υψηλούς στόχους και αντίθετα να συμβιβαζόμαστε με μέτριους.
Το νόημα δεν είναι τόσο ότι οι καλοί σύντροφοι δεν υπάρχουν, αλλά ότι η νοοτροπία της αναζήτησης και της αναμονής της τελειότητας από ένα σύντροφο, οδηγεί αναπόφευκτα στην απογοήτευση.
Ακόμα και κάποιος που φαίνεται τέλειος με την πρώτη ματιά θα έχει εν τέλει ελαττώματα, κάνοντας εκείνον που αναζητά το ιδανικό να αμφιβάλλει για την επιλογή του.
Η αναζήτηση για το ιδανικό, μπορεί να είναι χρήσιμη σε περιπτώσεις όπου είναι δυνατό να αξιολογηθούν όλες οι διαθέσιμες επιλογές, όπως η σύγκριση των ποσοστών επιτυχίας των διαφόρων ιατρικών θεραπειών. Αλλά οι ανθρώπινες σχέσεις είναι διαφορετικές: είναι αδύνατο να γνωρίσουμε κάθε άτομο στον πλανήτη και ακόμα και αν μπορούσαμε, δεν υπάρχουν σαφή κριτήρια για το ποιος θα ήταν ο απολύτα καλύτερος σύντροφος.
Ο συμβιβασμός είναι πρόβλημα όταν προέρχεται από την κοινωνική πίεση ή από το φόβο της μοναξιάς και όταν το κάνουμε για μια σχέση που δεν αισθανόμαστε ότι πηγαίνει καλά. Αλλά όταν αυτό σημαίνει να παρατήσουμε την αμείλικτη αναζήτηση του αμέσως επόμενου καλύτερου πράγματος για να μπορέσουμε να αποδεχθούμε τα καλά πράγματα που είναι μπροστά μας, μπορεί να μην είναι και τόσο άσχημος.
Πηγη: psychologytoday.com
