Ορισμένοι άνθρωποι προτιμούν να εξοικειωθούν με τη δυστυχία στη σχέση αντί να μείνουν μόνοι. Γιατί το επιλέγουν;
Μερικοί άνθρωποι αποφασίζουν να παραμείνουν με τους συντρόφους τους, ακόμα και αν δηλώνουν ότι είναι εξαιρετικά δυσαρεστημένοι από τη σχέση τους. Μπορεί να είναι παντρεμένοι ή να συγκατοικούν για πολλά χρόνια και να συντηρούν τη σχέση τους μέσω μίας «μηχανικής υποστήριξης». Άλλοι πάλι είναι εφησυχασμένοι με την κατάσταση της σχέσης τους και έχουν προσαρμοστεί σε μία διαρκώς ανικανοποίητη για αυτούς ένωση.
Γιατί αυτοί οι άνθρωποι συνεχίζουν να είναι μαζί;
Υπάρχουν αρκετές πιθανές απαντήσεις αυτής της ερώτησης και οποιοσδήποτε συνδυασμός τους, θα μπορούσε να αποσαφηνίσει αυτό το φαινόμενο. Για ορισμένους, ειδικά για εκείνους που έχουν δυσκολίες στο «σχετίζεσθαι», το τέλος μιας σχέσης -ακόμα και αν είναι απαραίτητο- αποτελεί μία κατάσταση που είναι αδύνατον να αντέξουν. Αυτός είναι ένας από τους βασικότερους λόγους που κάποιοι άνθρωποι μένουν μαζί και δικαιολογούν την απόφασή τους με πεποιθήσεις, όπως «Είμαι εξοικειωμένος με την δυστυχία και είναι προτιμότερη από την δυστυχία του να είσαι μόνος».
Ακολουθούν μερικοί ακόμα λόγοι που αναφέρουν συχνά κάποιοι για να εξηγήσουν γιατί αποφασίζουν να παραμείνουν σε μια σχέση, ακόμα και αν γνωρίζουν ότι η επιλογή αυτή είναι παράλογη:
1. «Ένα διαζύγιο είναι πολύ ακριβό»
Μερικοί άνθρωποι εξετάζουν την επιλογή του χωρισμού ή/και του διαζυγίου, αρκετό καιρό πριν ενεργήσουν, αν ποτέ αποφασίσουν τελικά να δράσουν. Θυμάμαι να λέω σε έναν θεραπευόμενό μου «αντί να αναλογίζεσαι το διαζύγιό σου, υπολογίζεις το πόσο θα σου κοστίσει». Για εκείνον, τα πάντα ήταν θέμα χρημάτων: αν μπορούσε οικονομικά να στηρίξει το διαζύγιο, θα άφηνε την σύζυγό του, αν όχι, τότε θα παρέμενε στο γάμο του. Συχνά, ο/η «κουβαλητής» της οικογένειας, όταν είναι δυσαρεστημένος και θυμωμένος από τη σχέση, είναι λιγότερο πρόθυμος να δώσει έστω τη μισή περιουσία στον/στην σύντροφό την περιουσία που διαθέτει. Κατά καιρούς, οι οικονομικές ανησυχίες κρύβουν κάποιον άλλο λόγο, ο οποίος και είναι υπεύθυνος για την παραμονή στο γάμο. Συνήθως, η απλή εξήγηση που δίνουν, είναι ότι τους κοστίζει φθηνότερα να παραμένουν μαζί και για αυτό το λόγο το προτιμούν.
Άλλοι, όμως, είναι τόσο δυστυχισμένοι και χρειάζονται τόσο πολύ να απομακρυνθούν από το σύντροφό τους, που κανένας οικονομικός παράγοντας δεν στέκεται εμπόδιο σε αυτήν τους την απόφαση, εκτός και αν υπάρχουν άλλοι λόγοι που να την δικαιολογούν. Δεδομένου του υψηλού νομικού κόστους του διαζυγίου και του χωρισμού των περιουσιακών στοιχείων, υπάρχουν ζευγάρια που δεν είναι σε θέση να το υποστηρίξουν οικονομικά, ακόμα και αν το επιθυμούν πολύ. Έβλεπα ένα ζευγάρι που ήθελε να χωρίσει, αλλά πίστευε ότι δεν ήταν εφικτό για οικονομικούς λόγους. Το γεγονός αυτό τους κινητοποίησε να σκεφτούν άλλους τρόπους για να λύσουν το πρόβλημά τους. Αξιοποίησαν το συναίσθημα του «έχουμε κολλήσει» οικονομικά και έσωσαν το γάμο τους αποφασίζοντας να πάνε σε κάποιον θεραπευτή, ξοδεύοντας λιγότερα από το να προσλάβουν δύο δικηγόρους.
2. «Θα μείνουμε μαζί για χάρη των παιδιών μας»
Αυτή είναι μία κατανοητή ανησυχία. Ωστόσο, είναι συχνά ασαφές κατά πόσο τα παιδιά πραγματικά ωφελούνται από την ύπαρξη δύο δυστυχισμένων γονέων που παραμένουν μαζί, δήθεν για το καλό των παιδιών τους. Συχνά, δεν υπάρχει άλλη επιλογή: το ζευγάρι βρίσκεται σε διαρκείς συγκρούσεις και τα παιδιά καταλήγουν κάθε φορά να είναι θεατές ενός επώδυνου και καταστροφικού περιβάλλοντος. Συνήθως τα παιδιά που εκτίθενται σε συνεχή λεκτική και πολλές φορές σωματική βία μεταξύ των γονέων, δεν παραμένουν ανεπηρέαστα. Ομοίως, γάμοι χωρίς συγκρούσεις αλλά και «συναισθηματικά άδειοι» χωρίς χαρά και στοργή, δεν μπορούν να προσφέρουν ένα υγιές περιβάλλον για την ανάπτυξη των παιδιών. Τέλος, υπάρχουν και ζευγάρια που χρησιμοποιούν τη φράση «για χάρη των παιδιών μας» ως μια ξεκάθαρη δικαιολογία για να μην χωρίσουν, ενώ οι πραγματικοί λόγοι βρίσκονται στις δικές τους ανάγκες και φόβους.
3. «Η σχέση μας είναι ικανοποιητική (ή δεν είναι τόσο κακή)»
Πολλοί άνθρωποι αντιλαμβάνονται τον χωρισμό ως μία πράξη που πρέπει να αποφευχθεί πάση θυσία, με αποτέλεσμα οι λόγοι που μπορεί να οδηγήσουν σε αυτόν να είναι τόσο ανυπόφοροι, ώστε να προκαλούν συναισθηματικό και σωματικό πόνο. Αν συμβεί κάτι τέτοιο, ο χωρισμός ίσως να είναι η μόνη βιώσιμη εναλλακτική λύση που θα επιφέρει την ανάρρωση και την ανάκτηση της ζωής. Δικαιολογημένα και από την άλλη πλευρά, αν το «ικανοποιητική» αποτελεί μία βάση για τη βελτίωση των πραγμάτων, η συνέχιση της σχέσης φαίνεται να είναι μία λογική επιλογή.
4. «Είναι ντροπιαστικό να χωρίσω και δεν μου αρέσει να αποτυγχάνω»
Η ντροπή που σχετίζεται με αυτό που συνήθως αναφέρεται ως «αποτυχημένη σχέση», είναι απογοητευτική για κάποιους ανθρώπους, ειδικά αν περιτριγυρίζονται από οικογενειακά πρόσωπα και φίλους που φαίνεται να έχουν καλές και επιτυχημένες σχέσεις. Ένας «κατά συρροήν παραβάτης», όπως αποκαλούσε τον εαυτό του, με επισκέφτηκε για να με συμβουλευτεί σχετικά με το τρίτο του διαζύγιο και τότε συνειδητοποίησε, ότι δεν το είχε πει σε κανέναν στον περίγυρό του. Παρομοίως, μία πρώην θεραπευόμενή μου, η οποία είχε πρόσφατα ζητήσει από τον αρραβωνιαστικό της να διαλύσουν τον αρραβώνα, επικοινώνησε μαζί μου για να με συμβουλευτεί, σχετικά με την άρνησή του στην επιθυμία της να το κρατήσουν μυστικό για έξι μήνες, μέχρι να προσαρμώσει τη ζωή της χωρίς εκείνον.
5. «Δεν υπάρχει αυτό που ονομάζουν επιτυχημένη σχέση»
Αυτή η φράση χρησιμοποιείται συχνά ως δικαιολογία για να παραμείνει κάποιος σε μία δυστυχισμένη σχέση, ακόμα και αν προτιμά να δώσει τέλος. Μπορεί να σχετίζεται με ιδέες που αναπτύσσονται νωρίς στην ζωή ενός ατόμου, μέσα από την παρατήρηση της οικογένειάς του ή με το να γνωρίζει την δυσκολία του να διορθωθούν τα προβλήματα που προκύπτουν μέσα στις περισσότερες, αν όχι, σε όλες τις σχέσεις. Ένας θεραπευόμενός μου, μού είπε κάποτε ότι η φράση «επιτυχημένη σχέση» είναι ένα οξύμωρο σχήμα και πως θα παραμείνει στο γάμο του, παρόλο που και ο ίδιος και η σύζυγός του ήταν δυστυχισμένοι και στην ουσία ζούσαν χωριστά ενώ έμεναν στο ίδιο διαμέρισμα. Είναι πραγματικά λυπηρό όταν μία σχέση γίνεται, αυτό που ονόμαζε ένας άλλος θεραπευόμενός μου, «διαχείριση δυστυχίας» και η πιθανότητα ύπαρξης μια ευτυχισμένης σχέσης με τον υπάρχοντα ή έναν νέο σύντροφο φαίνεται να έχει αποκλειστεί ως πιθανότητα.
Υπάρχουν πολλοί παράγοντες και δυνάμεις στο παιχνίδι της «αποτυχημένης» σχέσης, όπου ο ένας ή και οι δύο σύντροφοι θα προτιμούσαν να χωρίσουν, αλλά δεν μπορούν να δώσουν ένα τέλος. Καλώς εχόντων των πραγμάτων, τα περισσότερα ζευγάρια, που αντιμετωπίζουν έντονο ψυχικό πόνο στη σχέση τους, μπορούν να επισκεφτούν έναν καλό θεραπευτή πριν η σχέση τους πληγεί ολοκληρωτικά και μπουν στην διαδικασία να προσλάβουν δικηγόρους ή να αποφασίσουν να ζήσουν μέσα σε μία συνεχή δυσαρμονία και να παραμείνουν δυστυχείς.
Πηγή: psychologytoday.com
Συγγραφέας: Richard B. Joelson
Απόδοση: Άννα Αποστολίδου, Ψυχολόγος
