Τι μας εμποδίζει να βρούμε και να διατηρήσουμε την αγάπη που λέμε ότι θέλουμε;
Σε μια έρευνα που έκανε η Virgin Mobile των ΗΠΑ, το 59% των ανθρώπων δήλωσε ότι αν ήθελαν να τερματίσουν τη σχέση τους, υποθετικά, θα το έκαναν πριν από την Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου, για να εξοικονομήσουν χρήματα. Η αρχή του έτους λέγεται συχνά ότι παρουσιάζει μια έξαρση στους χωρισμούς, και διάφορες πηγές υποστηρίζουν ότι ο Ιανουάριος φιλοξενεί τις περισσότερες αιτήσεις διαζυγίων και χωρισμούς ζευγαριών.
Σε αυτή τη λεγόμενη εποχή των χωρισμών, μπορεί να έχουμε την ατυχία να γίνουμε μάρτυρες του χωρισμού άλλοτε ευτυχισμένων ζευγαριών, ή να θυμηθούμε τον δικό μας οδυνηρό χωρισμό από έναν σύντροφο που κάποτε αγαπήσαμε. Ανεξάρτητα από το χρονοδιάγραμμα, η ιστορία μιας χαμένης αγάπης είναι μια ιστορία που οι περισσότεροι από εμάς μπορούμε να διηγηθούμε.
Αυτό μας κάνει να αναρωτιόμαστε γιατί αποτυγχάνουν οι σχέσεις. Η απάντηση για πολλούς από μας μπορεί να βρεθεί μέσα μας. Είτε το ξέρουμε είτε όχι, οι περισσότεροι φοβόμαστε να είμαστε πραγματικά ερωτευμένοι. Αν και οι φόβοι μας μπορεί να εκδηλώνονται με διαφορετικούς τρόπους ή να εμφανίζονται σε διαφορετικά στάδια μιας σχέσης, όλοι κρύβουμε άμυνες που πιστεύουμε ότι σε κάποιο επίπεδο θα μας προστατεύσουν από το να πληγωθούμε.
Αυτές οι άμυνες μπορεί να μας προσφέρουν μια ψευδαίσθηση ασφάλειας ή σιγουριάς, αλλά μας εμποδίζουν να επιτύχουμε την εγγύτητα που επιθυμούμε. Τι ενεργοποιεί, λοιπόν, τους φόβους μας για την οικειότητα; Τι μας εμποδίζει να βρούμε και να διατηρήσουμε την αγάπη που λέμε ότι θέλουμε;
1. Η πραγματική αγάπη μας κάνει να νιώθουμε ευάλωτοι. Μια νέα σχέση είναι άγνωστο έδαφος και οι περισσότεροι έχουμε φυσικούς φόβους για το άγνωστο. Το να αφήσουμε τον εαυτό μας να ερωτευτεί σημαίνει να πάρουμε ένα πραγματικό ρίσκο. Εμπιστευόμαστε σε μεγάλο βαθμό ένα άλλο άτομο, επιτρέποντάς του να μας επηρεάσει, γεγονός που μας κάνει να αισθανόμαστε εκτεθειμένοι και ευάλωτοι. Οι βασικές μας άμυνες αμφισβητούνται. Όποιες συνήθειες είχαμε από καιρό, που μας επέτρεπαν να αισθανόμαστε επικεντρωμένοι στον εαυτό μας ή αυτόνομοι, αρχίζουν να παραμερίζονται. Έχουμε την τάση να πιστεύουμε ότι όσο περισσότερο νοιαζόμαστε, τόσο περισσότερο μπορούμε να πληγωθούμε.
2. Ο νέος έρωτας ανακινεί πληγές του παρελθόντος. Όταν μπαίνουμε σε μια σχέση, σπάνια έχουμε πλήρη επίγνωση του τρόπου με τον οποίο μας έχει επηρεάσει η ιστορία μας. Οι τρόποι με τους οποίους πληγωθήκαμε σε προηγούμενες σχέσεις, ξεκινώντας από την παιδική μας ηλικία, επηρεάζουν έντονα τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τους ανθρώπους με τους οποίους ερχόμαστε κοντά, καθώς και τον τρόπο με τον οποίο ενεργούμε στις ερωτικές μας σχέσεις. Παλιές, αρνητικές δυναμικές μπορεί να μας κάνουν επιφυλακτικούς στο να ανοιχτούμε σε κάποιον καινούριο άνθρωπο. Μπορεί να απομακρυνθούμε από την οικειότητα, επειδή ανακινεί παλιά συναισθήματα τραύματος, απώλειας, θυμού ή απόρριψης.
3. Η αγάπη αμφισβητεί μια παλιά ταυτότητα. Πολλοί από μας παλεύουμε με υποβόσκοντα συναισθήματα ότι δεν είμαστε αγαπητοί. Δυσκολευόμαστε να νιώσουμε την αξία μας και να πιστέψουμε ότι κάποιος μπορεί πραγματικά να νοιάζεται για εμάς. Όλοι έχουμε μια «επικριτική εσωτερική φωνή», η οποία λειτουργεί σαν ένας σκληρός προπονητής μέσα στο κεφάλι μας, που μας λέει ότι είμαστε άχρηστοι ή ότι δεν αξίζουμε την ευτυχία. Αυτός ο προπονητής διαμορφώνεται από επώδυνες παιδικές εμπειρίες και επικριτικές συμπεριφορές στις οποίες εκτεθήκαμε νωρίς στη ζωή μας, καθώς και από τα συναισθήματα που είχαν οι γονείς μας για τον εαυτό τους.
Ενώ αυτές οι στάσεις και συμπεριφορές μπορεί να είναι οδυνηρές, με την πάροδο του χρόνου, έχουν εδραιωθεί μέσα μας. Ως ενήλικες, μπορεί να μην τις βλέπουμε ως εχθρούς, αλλά να αποδεχόμαστε την καταστροφική τους οπτική γωνία ως δική μας.
Αυτές οι επικριτικές σκέψεις ή εσωτερικές φωνές είναι συχνά επιβλαβείς και δυσάρεστες, αλλά επίσης είναι οικείες και μας κάνουν να νιώθουμε άνετα. Όταν ένα άλλο άτομο μας βλέπει διαφορετικά από τις φωνές μας, αγαπώντας και εκτιμώντας μας, μπορεί να αρχίσουμε να νιώθουμε άβολα και αμυντικά, καθώς αμφισβητεί αυτά τα επί μακρόν διατηρούμενα σημεία ταύτισης.
Διαβάστε σχετικά: Γιατί αγάπη σε φοβάμαι;
4. Με την πραγματική χαρά έρχεται και ο πραγματικός πόνος. Κάθε φορά που βιώνουμε πλήρως αληθινή χαρά ή νιώθουμε την αξία της ζωής σε συναισθηματικό επίπεδο, μπορούμε να περιμένουμε ότι θα νιώσουμε και μεγάλη θλίψη. Πολλοί από μας αποφεύγουμε τα πράγματα που θα μας έκαναν πιο ευτυχισμένους, επειδή μας κάνουν επίσης να νιώθουμε πόνο. Το αντίθετο ισχύει επίσης. Δεν μπορούμε να μουδιάζουμε επιλεκτικά απέναντι στη λύπη χωρίς να μουδιάζουμε απέναντι στη χαρά. Όταν πρόκειται για έρωτα, μπορεί να διστάζουμε να τα δώσουμε όλα, φοβούμενοι τη θλίψη που θα μας προκαλούσε.
5. Η αγάπη είναι συχνά άνιση. Πολλοί άνθρωποι νιώθουν δισταγμό για το αν πρέπει να ασχοληθούν με κάποιον, επειδή αυτό το άτομο δείχνει να τους θέλει πολύ. Ανησυχούν ότι αν εμπλακούν με αυτό το άτομο, τα δικά τους συναισθήματα δεν θα εξελιχθούν και το άλλο άτομο θα καταλήξει να πληγωθεί ή να νιώσει απόρριψη. Η αλήθεια είναι ότι η αγάπη είναι συχνά μη ισορροπημένη, με το ένα άτομο να αισθάνεται περισσότερα ή λιγότερα από στιγμή σε στιγμή. Τα συναισθήματά μας προς κάποιον είναι μια διαρκώς μεταβαλλόμενη δύναμη.
Μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα, μπορούμε να νιώσουμε θυμό, εκνευρισμό ή ακόμη και μίσος για ένα πρόσωπο που αγαπάμε. Η ανησυχία για το πώς θα νιώσουμε μας εμποδίζει να δούμε πού θα πήγαιναν φυσικά τα συναισθήματά μας. Είναι καλύτερα να είμαστε ανοιχτοί στο πώς εξελίσσονται τα συναισθήματά μας με την πάροδο του χρόνου.
Το να επιτρέπουμε την ανησυχία ή την ενοχή για το πώς μπορεί να αισθανόμαστε ή να μην αισθανόμαστε, μας εμποδίζει να γνωρίσουμε κάποιον που εκδηλώνει ενδιαφέρον για μας και μπορεί να μας αποτρέψει από το να δημιουργήσουμε μια σχέση που θα μπορούσε να μας κάνει ευτυχισμένους.
6. Οι σχέσεις μπορούν να διακόψουν τη σύνδεση με την οικογένειά σας. Οι σχέσεις μπορεί να είναι το απόλυτο σύμβολο της ενηλικίωσης. Αντιπροσωπεύουν το ξεκίνημα της δικής μας ζωής ως ανεξάρτητα, αυτόνομα άτομα. Αυτή η εξέλιξη μπορεί επίσης να αντιπροσωπεύει έναν αποχωρισμό από την οικογένειά μας. Όπως και η απομάκρυνση από μια παλιά ταυτότητα, αυτός ο διαχωρισμός δεν είναι σωματικός. Δεν σημαίνει κυριολεκτικά να εγκαταλείψουμε την οικογένειά μας, αλλά μάλλον να απελευθερωθούμε σε συναισθηματικό επίπεδο – να μην αισθανόμαστε πλέον σαν παιδιά και να διαφοροποιηθούμε από τις αρνητικές δυναμικές που ταλαιπώρησαν τις πρώτες μας σχέσεις και διαμόρφωσαν την ταυτότητά μας.
7. Ο έρωτας ανακινεί υπαρξιακούς φόβους. Όσο περισσότερα έχουμε, τόσο περισσότερα έχουμε να χάσουμε. Όσο πιο πολλά σημαίνει κάποιος για εμάς, τόσο περισσότερο φοβόμαστε μήπως τον χάσουμε. Όταν ερωτευόμαστε, δεν αντιμετωπίζουμε μόνο τον φόβο της απώλειας του συντρόφου μας, αλλά αποκτούμε μεγαλύτερη επίγνωση της θνητότητάς μας. Η ζωή μας έχει πλέον μεγαλύτερη αξία και νόημα, οπότε η σκέψη ότι θα τη χάσουμε γίνεται πιο τρομακτική.
Σε μια προσπάθεια να καλύψουμε αυτό τον φόβο, μπορεί να επικεντρωνόμαστε σε πιο επιφανειακές ανησυχίες, να μαλώνουμε με τον σύντροφό μας ή, σε ακραίες περιπτώσεις, να εγκαταλείψουμε εντελώς τη σχέση. Σπάνια έχουμε πλήρη επίγνωση του τρόπου με τον οποίο αμυνόμαστε ενάντια σε αυτούς τους υπαρξιακούς φόβους.
Μπορεί ακόμη να προσπαθούμε να το εκλογικεύσουμε, βρίσκοντας ένα εκατομμύριο λόγους για τους οποίους δεν θα έπρεπε να είμαστε σε αυτή τη σχέση. Ωστόσο, οι λόγοι αυτοί μπορεί να έχουν εφαρμόσιμες λύσεις, κι αυτό που μας οδηγεί πραγματικά είναι οι βαθύτεροι φόβοι της απώλειας.
Οι περισσότερες σχέσεις επιφυλάσσουν μια πληθώρα προκλήσεων. Το να γνωρίσουμε τους φόβους μας για την οικειότητα και το πώς αυτοί επηρεάζουν τη συμπεριφορά μας είναι ένα σημαντικό βήμα για να έχουμε μια ικανοποιητική, μακροχρόνια σχέση. Αυτοί οι φόβοι μπορεί να συγκαλύπτονται από διάφορες δικαιολογίες σχετικά με το γιατί τα πράγματα δεν πάνε καλά, ωστόσο μπορεί να εκπλαγούμε αν μάθουμε όλους τους τρόπους με τους οποίους σαμποτάρουμε τον εαυτό μας όταν πλησιάζουμε κάποιον.
Απόδοση: Σοφία Πολυχρονάκη, φοιτήτρια Ψυχολογίας
Επιμέλεια: Ισμήνη Τσοχαλή, επιμελήτρια κειμένων
Πηγή
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
