Δημήτριος - Ζώης Σπύρου

Θυμός ή αλλιώς “ανάγκη να επικοινωνήσω”

Θυμός ή αλλιώς “ανάγκη να επικοινωνήσω”

θυμωμένος άνδρας αναζητά έχει ανάγκη να επικοινωνήσει
Image credit: Alex Mihai C / unsplash.com

Ο θυμός μειώνεται, γίνεται διαχειρίσιμος και η επικοινωνία καθίσταται ο στόχος μέσα από ένα διάλογο εσωτερικό και εξωτερικό. Όπως κάθε δεξιότητα απαιτεί συχνή εξάσκηση και διαρκείς πρόβες για να αποκτηθεί έτσι και η δεξιότητα αυτή- του εσωτερικού και εξωτερικού διαλόγου- απαιτεί προσπάθεια, ανοχή στις πτώσεις, επανεκκίνηση και εξάσκηση.


Αν αναλογιστούμε πόσες φορές κατά τη διάρκεια της ημέρας θυμώνουμε θα μείνουμε έκπληκτοι με τον αριθμό. Αν αναλογιστούμε την ποσότητα και την ένταση του θυμού που εκφράζουμε στις σχέσεις μας ίσως τρομάξουμε. Ο θυμός μοιάζει να είναι ό,τι είναι ένα αναλγητικό φάρμακο για τον πονοκέφαλο που αντιμετωπιζουμε μετά από μια πιεστική μέρα στη δουλειά μας, στους γεμάτους κίνηση δρόμους και στα ασφυκτικά γεμάτα μέσα μαζικής μεταφοράς.

Είναι ένα εύκολο σε πρόσβαση συναίσθημα ή για πολλούς επαγγελματίες ψυχικής υγείας μια προσβάσιμη κατάσταση μέσα από την οποία εκφράζουμε ένα συνονθύλευμα συναισθημάτων και σκέψεων που έχουμε συσσωρεύσει μέσα στο πέρασμα του χρόνου.

Στη σύγχρονη κοινωνία της αέναης κίνησης και της διαρκούς αλλαγής, όπου ο χρόνος αναλαμβάνει την πρωτοκαθεδρία σε όλα τα επίπεδα, οι πιέσεις είναι ασφυκτικές και οι ρόλοι που αναλαμβάνουμε σε πολλαπλά επίπεδα πολλές φορές δυσχεραίνουν την πνευματική και σωματική μας ευελιξία αναζητούμε την ευτυχία ακριβώς με τον ίδιο τρόπο που ο χρόνος μεταβάλλεται.

Με άλλα λόγια βιαζόμαστε να ευτυχήσουμε, αδυνατώντας να συλλάβουμε την έννοια της ευτυχίας και τελικά καταλήγουμε θυμωμένοι παραμελώντας το μωσαϊκό των συναισθημάτων που βρίσκονται κάτω από το θυμό μας. Η ευτυχία μετατρέπεται σε ουτοπία και αυτό μας θυμώνει ακόμη περισσότερο.

Τι να κάνουμε όμως για τον θυμό; Υπάρχει τρόπος να τον αξιοποιήσουμε ή να τον ερμηνεύσουμε; Οι απαντήσεις είναι πολλές. Αρκεί να είναι διατεθειμένος κανείς να θέσει ερωτήματα και να βυθιστεί στο χάος που φέρνει η είσοδος κάθε νέας πληροφορίας προκειμένου να συλλέξει στο μέλλον αυτές που είναι πιο χρήσιμες για τη δική του πλήρωση.

Ο θυμός είναι συνδεδεμένος με την αντίληψη απειλής, κάποιας δυνητικής πληγής και την πεποίθηση ότι σημαντικοί κανόνες παραβιάζονται. Θυμώνουμε όταν σκεφτόμαστε ότι μας συμπεριφέρονται άδικα ή οι Άλλοι εμποδίζουν την επίτευξη μιας προσδοκίας μας ή ενός στόχου μας. Δεν είναι απλώς η απειλή που μας θυμώνει αλλά η παραβίαση των κανόνων μας. Ο θυμός φαίνεται λογικός μέχρι να αναλογιστούμε ότι οι απόψεις των ανθρώπων για το τι είναι λογικό και δίκαιο ποικίλλουν.


Διαβάστε σχετικά: Τι σε θυμώνει;


Είναι πάρα πολύ συχνό να αναδύεται ο θυμός και οι διάφορες αποχρώσεις του όπως η οργή ή η αγανάκτηση σε σχέσεις οι οποίες χαρακτηρίζονται από περισσότερη εγγύτητα. Γιατί; Στις στενές μας σχέσεις τείνουμε να αναπτύσσουμε περισσότερες προσδοκίες. Για παράδειγμα έχετε την απαίτηση από ένα φίλο σας ο οποίος ζει αρκετά μακρία από ‘σας να σας φροντίζει ή να σας φτιάχνει καφέ το πρωί;

Μπορεί ναι αλλά μπορούμε να εικάσουμε ότι αυτή η απαίτηση μεγαλώνει προς το σύντροφο σας με τον οποίο συγκατοικείτε, κοιμάστε μαζί, αν είστε τυχεροί τα μεσημέρια τρώτε μαζί και τα σαββατοκύριακα πηγαίνετε πεζοπορία στο βουνό προκειμένου να εκτονώσετε την πίεση όλης της εβδομάδας. Αν το πρωί της Κυριακής δεν μας φτιάξει καφέ μπορεί να θυμώσουμε, ίσως να νιώσουμε παραμελημένοι και αφρόντιστοι ή να σκεφτούμε ότι δεν μας υπολογίζει.

Η εικόνα περιπλέκεται ακόμη περισσότερο όταν δεν επικοινωνούμε τις προσδοκίες μας και ακόμη περισσότερο όταν δεν είμαστε ενήμεροι για αυτές. Το πώς απαντάμε στις Σκέψεις που σχετίζονται με το θυμό όπως για παράδειγμα η σκέψη “δεν με υπολογίζει” εξαρτάται από το ρόλο που διαδραματίζουν στη ζωή μας.

Όταν θυμώνουμε παρερμηνευουμε τις προθέσεις των άλλων και παίρνουμε προσωπικά κάθε τους ενέργεια. Επίσης τείνουμε να βάζουμε μια ταμπέλα σε αυτούς όπως για παράδειγμα να τους αποδίδουμε χαρακτηρισμούς του τύπου “απερίσκεπτος”, “αναιδής” και “αδιάφορος”. Μόλις τοποθετεί το χαρακτηριστικό ταμπελάκι τότε έχουμε πετύχει να εστιάζουμε επιλεκτικά σε όλες τις συμπεριφορές του Άλλου που εκπληρώνουν αυτή μας την “ετικετοποίηση” και να αποκλείουμε άλλες πληροφορίες που μπορεί να διαψεύδουν αυτή μας την πεποίθηση.

Παραπάνω αναφέρεται ότι η συλλογή πληροφοριών μπορεί να μας βοηθήσει προς μια πλήρωση. Το πλεονέκτημα της συλλογής πληροφοριών όταν είμαστε θυμωμένοι και σκεφτόμαστε αρνητικά για τους Άλλους είναι ότι μας βοηθά συχνά να διευκρινίσουμε και να κατανοήσουμε τις ενέργειές τους με ένα διαφορετικό τρόπο. Αν για παράδειγμα το πρωί ο καφές μας δεν είναι έτοιμος τότε μπορούμε να ρωτήσουμε “γιατί δεν έφτιαξες καφέ και για ‘μένα”;

Ίσως εκπλαγούμε από την απάντηση που ο άλλος μπορεί να μας δώσει. Ακόμη όμως και αν δεν αιφνιδιάστουμε ίσως έχουμε καταφέρει να πάρουμε πολλές σημαντικές πληροφορίες για την επικοινωνία μεταξύ μας. Το να λάβουμε και να δώσουμε πληροφορίες μπορεί να μην αποτελεί το μέσο για την επίτευξη του στόχου μας που είναι να έχουμε έτοιμο καφέ το πρωί αλλά ίσως αποτελεί το μέσο για την επίτευξη μιας καλύτερης και πιο ξεκάθαρης και διαφανούς επικοινωνίας.

Ο θυμός μειώνεται, γίνεται διαχειρίσιμος και η επικοινωνία καθίσταται ο στόχος μέσα από ένα διάλογο εσωτερικό και εξωτερικό. Όπως κάθε δεξιότητα απαιτεί συχνή εξάσκηση και διαρκείς πρόβες για να αποκτηθεί έτσι και η δεξιότητα αυτή- του εσωτερικού και εξωτερικού διαλόγου- απαιτεί προσπάθεια, ανοχή στις πτώσεις, επανεκκίνηση και εξάσκηση.


Το κείμενο άντλησε πληροφορίες από το παρόν βιβλίο

Greenberger, D., & Padesky, C. A. (2015). Mind over mood: Change how you feel by changing the way you think. Guilford Publications.

*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*

2. banner diafhmishs mypsychologist koino

Κάντε like στην σελίδα μας στο Facebook 
Ακολουθήστε μας στο Twitter 

Βρείτε μας στα...