Η ασεξουαλικότητα είναι ένα είδος σεξουαλικού προσανατολισμού, που χαρακτηρίζεται από μειωμένη -αν όχι απούσα- σεξουαλική επιθυμία. Ενώ οι ετεροφυλόφιλοι έλκονται από άτομα του άλλου φύλου κι οι ομοφυλόφιλοι από άτομα του ίδιου φύλου, οι ασεξουαλικοί δεν έλκονται από κανένα άλλο άτομο-ανεξαρτήτως φύλου.
Περίπου το 1% των ανθρώπων δηλώνουν ασέξουαλ. Βέβαια η ασεξουαλικότητα αποτελεί ένα γενικό όρο-ομπρέλα που περιλαμβάνει ποικίλες μορφές έκφρασης και συμπεριφοράς. Υπάρχουν, λοιπόν, διάφοροι τύποι ασεξουαλικότητας που σχετίζονται με το βαθμό της σεξουαλικής επιθυμίας, της σεξουαλικής συμπεριφοράς και της επιθυμίας για σύναψη ρομαντικής σχέσης. Άλλοι είναι ανοιχτοί στο να συνάψουν ρομαντικές σχέσεις, άλλοι μάλιστα παντρεύονται. Μερικοί διαπραγματεύονται μέσα στη σχέση τους το θέμα του σεξ. Κάποιοι δέχονται το σεξ για αναπαραγωγικούς λόγους, επιθυμώντας να γίνουν γονείς. Κάποιοι αυνανίζονται, ενώ μπορεί να μην τους έλκει η ιδεά της ερωτικής πράξης.
Το 2001 δημιουργήθηκε η παγκόσμια κοινότητα ασεξουαλικών AVEN (Asexual Visibility and Education Network) μέσω του διαδικτύου, με στόχο αφενός την ευαισθητοποίηση της κοινωνίας και αφετέρου τη δικτύωση των ασεξουαλικών ατόμων.
Αν και η εμπεριστατωμένη έρευνα σχετικά με τα αίτια εμφάνισης της ασεξουαλικότητας είναι ελλιπής και το ερώτημα αν είναι έμφυτη ή επίκτητη παραμένει ουσιαστικά αναπάντητο, τα ασεξουαλικά άτομα υποστηρίζουν ότι πρόκειται για έναν αυθεντικό σεξουαλικό προσανατολισμό με τον οποίο έχουν γεννηθεί. Διαφοροποιούν τον εαυτό τους από άτομα που απέχουν από τη σεξουαλική δραστηριότητα από επιλογή, λόγω θρησκευτικών πεποιθήσεων. Επιπλέον, υποστηρίζουν ότι η ασεξουαλικότητα δεν πηγάζει από καταπίεση της σεξουαλικής ορμής, ούτε λόγω άμυνας, ψυχικού τραύματος ή απογοήτευσης μετά από κάποια κακή σεξουαλική εμπειρία.
Τέλος, σε καμία περίπτωση, δε δέχονται ότι πρόκειται για παθολογική κατάσταση ή διαταραχή. Το διαγνωστικό εγχειρίδιο DSM-5 διαφοροποιεί τις διαταραχές μειωμένης ερωτικής επιθυμίας και διέγερσης από την ασεξουαλικότητα, καθώς οι διαταραχές αυτές, πέρα από το μειωμένο ενδιαφέρον για σεξ, χαρακτηρίζονται κι από έντονη δυσφορία και διαπροσωπικές δυσκολίες.
Κάποια από τα συνήθη σχόλια που λαμβάνουν οι ασεξουαλικοί από τον περίγυρό τους είναι τα εξής:
«Μάλλον δε γνώρισες ακόμη το κατάλληλο άτομο»
«Δεν μπορείς να ξέρεις αν σου αρέσει το σεξ χωρίς να χεις δοκιμάσει»
«Αν δοκίμασες και δε σου άρεσε κάτι δεν έκανες σωστά»
«Μια φάση είναι και θα σου περάσει»
«Δεν έχεις ιδέα τι χάνεις!»
«Μήπως είσαι γκέυ και δεν το παραδέχεσαι;»
«Η ασεξουαλικότητα είναι μια δικαιολογία για τους άσχημους και τους ντροπαλούς.»
«Χρειάζεσαι θεραπεία.»
Φανταστείτε λοιπόν πόσο εύκολο είναι να μιλήσει κανείς ανοιχτά για την ασεξουαλικότητά του, όταν είναι πιθανό να λάβει τόσο υποτιμητικά σχόλια από τους γύρω του κι όταν είναι διαδεδομένοι τέτοιοι μύθοι στην κοινωνια. Λέει η Α. για τις διακρίσεις που υφίστανται οι ασεξουαλικοί: «Νομίζετε είναι εύκολο να είσαι ασέξουαλ σε έναν κόσμο όπου το σεξ είναι υπερεκτιμημένο όσο τίποτα άλλο; Κοιτάξτε γύρω σας… Οι περισσότεροι άνθρωποι δε γνωρίζουν καν ότι η ασεξουαλικότητα υπάρχει. Πολλά άτομα που δε με γνώριζαν με χαρακτήρισαν άρρωστη, ψυχρή, φοβισμένη…Σε καμία περίπτωση δεν είναι εύκολο να ανήκεις σε μια σεξουαλική μειονότητα.».
Λόγω αυτών των διακρίσεων, η ασεξουαλική κοινότητα κάνει προσπάθειες για ευαισθητοποίηση κι ενημέρωση της κοινωνίας σχετικά με το τι σημαίνει να είσαι ασεξουαλικός. Μάλιστα, τέλη Οκτώβρη κάθε χρόνο έχει καθιερωθεί η Εβδομάδα Ευαισθητοποίησης για την Ασεξουαλικότητα.
Κλείνοντας, θα ήθελα να παραθέσω ένα απόσπασμα από το βιβλίο της Decker με τίτλο «The Invisible Orientation: An introduction to Asexuality»:
«Αν δεν είσαι ασέξουαλ, άκουσέ μας. Πίστεψέ μας, όταν περιγράφουμε τα συναισθήματά μας. Κατάλαβε ότι η ευτυχία δεν προκύπτει αποκλειστικά μέσα από τις παραδοσιακές σεξουαλικές σχέσεις. Μην υποθέτεις ότι χρειαζόμαστε θεραπεία και μη μας αντιμετωπίζεις σαν να είμαστε ελλειμματικοί. Το ότι είμαστε μειονότητα συχνά μας αναγκάζει να ζούμε δύσκολα χωρίς την κατανόηση και τη στήριξη των γύρω μας.»
Βιβλιογραφία:
Andersson. K. (2010). We have a name of something I felt all my life: Discovering and explaining asexuality (Unpublished thesis). Lund University.
AVEN (2008). “The Asexual Visibility and Education Network (AVEN).” Retrieved from www.asexuality.org.
Decker, J. S. (2014). The Invisible Orientaton: An introduction to Asexuality. NY: Carrel Books
Scherrer, K. S. (2008). Coming to an Asexual Identity: Negotiating Identity, Negotiating Desire, Sexualities, 11(5), 621–641.
