Ο βαθύς αντίκτυπος των μέτρων που εισάγουν διακρίσεις στην ψυχική ευημερία των LGBTQ ατόμων, συμπεριλαμβανομένου του αυξημένου κινδύνου αυτοκτονίας, δεν έχει επισημανθεί αρκετά.
Ωστόσο, η βλάβη που προκαλείται από την ομοφοβία και την τρανσφοβία εκτείνεται πολύ πέρα από τα άτομα και τις οικογένειες LGBTQ. Η έρευνα έχει βρει ότι ο καλύτερος προγνωστικός παράγοντας της ομοφοβίας και της τρανσφοβίας σχετίζεται με την ακαμψία στους ρόλους των φύλων (Costa & Davies, 2012).
Οι άκαμπτοι ρόλοι των φύλων συχνά επιβάλλουν τις κοινωνικές προσδοκίες και τους κανόνες σχετικά με το πώς πρέπει να συμπεριφέρονται τα άτομα με βάση το φύλο που τους έχει ανατεθεί κατά τη γέννηση. Αυτοί οι ρόλοι συνήθως ακολουθούν μια δυαδική (είτε γυναίκα είτε άνδρα) κατανόηση του φύλου, με περιορισμένες επιλογές για αυτό-έκφραση και ταυτότητα. Επιπλέον, αυτή η ακαμψία ενισχύει ορισμένες μάλλον τοξικές ιδέες, ιδιαίτερα για το τι σημαίνει να είσαι άντρας ή γυναίκα.
Το άκαμπτο δυαδικό φύλο και η επιβολή του τόσο από άνδρες όσο και από γυναίκες είναι εξίσου επιβλαβές για τους άνδρες. Αν γνωρίζουμε κάτι για τον φεμινισμό, είναι ότι η καταπίεση που προκαλείται από την ανδρική πατριαρχία και τον μισογυνισμό είναι εξίσου φυλακή για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες.
Η προσκόλληση σε άκαμπτους, σεξιστικούς ή περιοριστικούς ρόλους φύλου, που μαθαίνεται κατά τη διάρκεια της κοινωνικοποίησης οδηγεί σε προσωπικό περιορισμό, υποτίμηση ή παραβίαση των άλλων ή του εαυτού (O’Neil, 1990).
Διαβάστε σχετικά: Η αρνητικότητα απέναντι στην ομοφυλοφιλία αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο
Άντρες και συνδέσεις με νόημα
Στην πραγματικότητα, οι ερευνητές έχουν δείξει ότι οι άνδρες βιώνουν μεγάλη σύγκρουση που σχετίζεται με τέσσερις τομείς του ρόλου του ανδρικού φύλου:
- Επιτυχία, δύναμη και ανταγωνισμός (μια δυσανάλογη έμφαση στα προσωπικά επιτεύγματα και τον έλεγχο ή την ύπαρξη σε θέσεις εξουσίας).
- Περιοριστική συναισθηματικότητα (δυσφορία έκφρασης και εμπειρίας ευάλωτων συναισθημάτων).
- Περιοριστική στοργική συμπεριφορά μεταξύ ανδρών (δυσφορία στην έκφραση φροντίδας και στοργικό άγγιγμα άλλων ανδρών).
- Σύγκρουση μεταξύ εργασιακών και οικογενειακών σχέσεων (O’Neil et al. όπως αναφέρεται στο APA, 2018).
Αυτό έχει σημαντικές επιπτώσεις στην ικανότητα των ανδρών να καλλιεργούν ουσιαστική σύνδεση. Γνωρίζουμε ότι τα δομικά στοιχεία του ασφαλούς συναισθηματικού δεσμού μεταξύ των ενηλίκων είναι:
- Συναισθηματική προσβασιμότητα
- Συναισθηματική ανταπόκριση
- Συναισθηματική εμπλοκή (Johnson, 2008).
Δυστυχώς, λόγω της τοξικής αρρενωπότητας και μιας άκαμπτης, δυαδικής έννοιας του φύλου, αυτές οι θεμελιώδεις ήπιες δεξιότητες και τα ευάλωτα συναισθήματα μπορούν να εκληφθούν όχι μόνο ως αδύναμα και ανεπιθύμητα, αλλά ακόμη και ως απειλή για την ταυτότητα κάποιου ως άντρα.
Αυτός είναι ένας παράγοντας για τον οποίο η Αμερικανική Ψυχολογική Εταιρεία εξέδωσε κατευθυντήριες γραμμές για ψυχολόγους σχετικά με την άμεση αντιμετώπιση της τοξικής αρρενωπότητας, τόσο εντός όσο και εκτός του θεραπευτικού πλαισίου. Οι άνδρες βιώνουν περισσότερη υπαρξιακή μοναξιά από τις γυναίκες (Helm et al., 2018).
Η υπαρξιακή μοναξιά είναι το συναίσθημα της «μοναξιάς μέσα σε ένα πλήθος». Η έλλειψη βαθιών, ουσιαστικών συναισθηματικά στενών σχέσεων. Το είδος των σχέσεων που απαιτούν να είσαι αρκετά ευάλωτος ώστε να παίρνεις συναισθηματικά ρίσκα. Και γνωρίζουμε ότι η μοναξιά κυριολεκτικά σκοτώνει ανθρώπους, σε υψηλότερο ποσοστό από την υψηλή αρτηριακή πίεση, το κάπνισμα ή την παχυσαρκία (Holt-Lunstad et al., 2015).
Αυτή ήταν και η εμπειρία μου ως θεραπευτής που εργάζεται κυρίως με άντρες, σε όλες τις σεξουαλικότητες. Ένα από τα πιο κοινά θέματα που βλέπω με πολλούς από τους θεραπευόμενούς μου είναι η βαθιά λαχτάρα για συναισθηματική οικειότητα, με τους φίλους, τους συντρόφους τους και ιδιαίτερα με άλλους άνδρες.
Ωστόσο, αυτοί οι άνδρες αγωνίζονται επίσης να εμπιστευτούν τους άλλους και συχνά βλέπουν την ευαλωτότητα ως μια μορφή αδυναμίας. Είναι αποκομμένοι από τα συναισθήματα και τις ανάγκες τους και έχουν καταπιέσει και εξορίσει τα ευάλωτα, ευαίσθητα χαρακτηριστικά τους, τα οποία έχουν επίσης κοινωνικοποιηθεί να πιστεύουν ότι μπορεί να τους κάνουν λιγότερο άντρες.
Κατανόηση άκαμπτων δυαδικών ιδεών
Οπότε, ναι, δεν υπάρχει καμία υπερεκτίμηση της βλάβης που προκαλείται στην LGBTQ κοινότητα λόγω των άκαμπτων δυαδικών ιδεών για το φύλο. Ωστόσο, οι παράγοντες που την προκαλούν αποτελούν μέρος ενός πολύ ευρύτερου ζητήματος δημόσιας υγείας.
Ας είμαστε όχι μόνο αλληλέγγυοι με την LGBTQ κοινότητα αλλά και ας εργαστούμε για την εξάρθρωση των επιβλαβών κοινωνικών δομών που διαιωνίζουν τις διακρίσεις και τις βλάβες σε όλα τα μέλη της κοινωνίας.
Μαζί, μπορούμε να δημιουργήσουμε έναν κόσμο όχι μόνο όπου τα άτομα LGBTQ θα είναι ελεύθερα να ζουν αυθεντικά και χωρίς φόβο, αλλά και οι άνδρες θα απελευθερωθούν από τους περιορισμούς ενός άκαμπτου δυαδικού φύλου που τους εμποδίζει να καλλιεργήσουν συναισθηματικά στενές σχέσεις και να γίνουν καλύτεροι σύντροφοι, φίλοι και πατεράδες.
Βιβλιογραφία:
- American Psychological Association, Boys and Men Guidelines Group. (2018). APA guidelines for psychological practice with boys and men. Retrieved from http://www.apa.org/about/policy/psychological-practice-boys-men-guidelines.pdf
- Costa, P. A., & Davies, M. (2012). Portuguese Adolescents’ Attitudes Toward Sexual Minorities: Transphobia, Homophobia, and Gender Role Beliefs. Journal of Homosexuality, 59(10), 1424-1442. https://doi.org/10.1080/00918369.2012.724944
- Helm, P. J., Rothschild, L. G., Greenberg, J., & Croft, A. (2018). Explaining sex differences in existential isolation research. Personality and Individual Differences, 134, 283–288. https://doi.org/10.1016/j.paid.2018.06.032
- Holt-Lunstad J, Smith TB, Baker M, Harris T, Stephenson D. Loneliness and social isolation as risk factors for mortality: a meta-analytic review. Perspect Psychol Sci. 2015 Mar;10(2):227-37. doi: 10.1177/1745691614568352. PMID: 25910392
- Johnson, S. M. (2008). Hold me tight: Seven conversations for a lifetime of love. New York: Little Brown. Johnson, S. M. (2004).
- Mapping attacks on LGBTQ rights in U.S. state legislatures. American Civil Liberties Union. (2023, June 9). https://www.aclu.org/legislative-attacks-on-lgbtq-rights?impact=
- O’Neil, J. M. (1990). Assessing men’s gender role conflict. In D. Moore & F. Leafgren (Eds.), Problem solving strategies and interventions for men in conflict (pp. 23–38). American Association for Counseling.
- Prairie, K., Kivisto, A. J., Gray, S. L., Taylor, N., & Anderson, A. M. (2023). The association between hate crime laws that enumerate sexual orientation and adolescent suicide attempts. Psychology, Public Policy, and Law, 29(2), 196–209. https://doi.org/10.1037/law0000360
Απόδοση: Ισιδώρα Σκουρλή, Διδάκτωρ του Τμήματος Νοσηλευτικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών
Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
Πηγή
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
