Εκτός από ακραίες περιπτώσεις ασθένειας ή τραύματος, συνήθως αναμένουμε ότι οι προσωπικότητες των άλλων θα παραμείνουν σταθερές σε όλη τους τη ζωή. Πράγματι, βασικός κανόνας για τον ορισμό της προσωπικότητας είναι ότι περιγράφει διάχυτες τάσεις στη συμπεριφορά και τρόπους που σχετίζεται κανείς με τον κόσμο.
Ωστόσο, μια νέα μελέτη αναδεικνύει την πραγματικότητα – η προσωπικότητά σας επηρεάζεται από την τρέχουσα διάθεσή σας, ειδικά όταν αισθάνεστε λυπημένοι.
Ο Jan Querengässer και ο Sebastian Schindler, Ψυχολόγοι από το Πανεπιστήμιο του Bielefeld, μέτρησαν δύο φορές την προσωπικότητα 98 συμμετεχόντων (μέσος όρος ηλικίας 22 ετών, 67% γυναίκες), με ένα μήνα μεταξύ κάθε μέτρησης. Πριν από κάθε μία αξιολόγηση οι συμμετέχοντες είτε παρακολούθησαν ένα βίντεο δέκα λεπτών με στόχο να τους κάνει να αισθάνονται λυπημένοι ή να τους κάνει να αισθάνονται χαρούμενοι. Το λυπητερό βίντεο ήταν από την ταινία Φιλαδέλφεια με μουσική υπόκρουση το “Adagio for Strings” του Samuel Barber. To χαρούμενο βίντεο έδειξε οικογένειες που επανενώνονταν πλέον μετά από την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, με μουσική υπόκρουση το “Eine Kleine Nachtmusik” σε G Major του Μότσαρτ. Πριν από τις άλλες αξιολογήσεις της προσωπικότητας τους, οι συμμετέχοντες παρακολούθησαν ένα ουδέτερο βίντεο για ανθρώπους με ακραίες δεξιότητες.
Όταν οι συμμετέχοντες απάντησαν σε ερωτήσεις σχετικά με την προσωπικότητά τους ενώ βρίσκονταν στη λυπητερή διάθεση, σκόραραν “σημαντικά” υψηλότερα σε νευρωτικά χαρακτηριστικά και “μέτρια” χαμηλότερα στην εξωστρέφεια και στην πρόθεση για συμφωνία με τους άλλους, σε σύγκριση με τα ερωτηματολόγια που συμπλήρωσαν ευρισκόμενοι σε μια ουδέτερη κατάσταση διάθεσης.
Υπήρχε επίσης μια τάση για τους συμμετέχοντες να σκοράρουν υψηλότερα στην εξωστρέφεια, όταν βρίσκονταν σε μια χαρούμενη διάθεση, αλλά αυτό δεν ήταν στατιστικά σημαντικό. Η ασθενέστερη επίδραση της χαρούμενης διάθεσης στην προσωπικότητα μπορεί να αποτυπώθηκε επειδή η υποτιθέμενη αρχική διάθεση των ανθρώπων (μετά το ουδέτερο βίντεο) ήταν ήδη χαρούμενη. Εναλλακτικά, ίσως η κακή διάθεση να έχει ισχυρότερη επίδραση στα αποτελέσματα της προσωπικότητας από την ευτυχία.
Αυτό θα είχε νόημα από τη σκοπιά της επιβίωσης, είπαν οι ερευνητές, γιατί η θλίψη θεωρείται συνήθως ως μια κατάσταση που πρέπει να αποφεύγεται, ενώ η ευτυχία είναι μια κατάσταση που πρέπει να διατηρηθεί. “Η αλλαγή είναι πιο επείγουσα από τη συντήρηση“, εξήγησαν.
Τα αποτελέσματα αυτά συμπληρώνουν προηγούμενες έρευνες που δείχνουν ότι οι τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας ενός ατόμου σχετίζονται με την συχνότερη εμπειρία συγκεκριμένων συναισθημάτων. Για παράδειγμα, υπάρχουν ενδείξεις ότι όσοι έχουν υψηλά αποτελέσματα στην εξωστρέφεια βιώνουν περισσότερη ευτυχία από ό, τι αυτοί που έχουν σημειώσει χαμηλότερα σκόρ.
Ωστόσο, τα νέα στοιχεία υπογραμμίζουν πως η σχέση μπορεί να λειτουργήσει με τους δύο τρόπους – με την τρέχουσα συναισθηματική κατάσταση να επηρεάζει, επίσης, την προσωπικότητα (ή τη μέτρηση της προσωπικότητας, τουλάχιστον). Είμαστε εξοικειωμένοι με αυτό στην καθημερινή μας ζωή – ακόμα και οι πιο ζωηροί φίλοι μας μπορεί να φαίνονται λιγότερο φιλικοί και κοινωνικοί όταν είναι λυπημένοι. Με τους ξένους όμως, είναι εύκολο να ξεχάσουμε αυτά τα αποτελέσματα και να υποθέσουμε ότι η συμπεριφορά τους προκύπτει από πάγια προσωπικότητα και όχι την προσωρινή διάθεση.
Παρά το γεγονός ότι η έρευνα αυτή φαίνεται να αμφισβητήσει την έννοια της προσωπικότητας ως πάγια, τα αποτελέσματα, αν εισακουστούν, θα μπορούσαν πραγματικά να βοηθήσουν να εισέλθουμε μακροπρόθεσμα στα υποβόσκοντα χαρακτηριστικά ενός ατόμου. Όπως εξήγησαν οι ερευνητές: “η γνώση της συναισθηματικής κατάστασης των συμμετεχόντων και η προσοχή στις πιθανές επιπτώσεις κατά τη διάρκεια των ερευνών, θα μπορούσε να οδηγήσει σε αξιοσημείωτη αύξηση της σταθερότητας των αξιολογημένων χαρακτηριστικών της προσωπικότητας“.
Πηγή: ΒΜC Psychology
Photo Credit: Monica Fernandez
