Υποθέτουμε ότι όλοι οι άνθρωποι βλέπουν την ζωή από την δική μας οπτική γωνία. Υποθέτουμε ότι οι άλλοι σκέφτονται όπως σκεφτόμαστε, κρίνουν με τα ίδια κριτήρια που κρίνουμε, νιώθουν όπως νιώθουμε. Γι’ αυτό έχουμε τον φόβο να είμαστε ο εαυτός μας δίπλα στους άλλους.
Αυτό το άρθρο αφορά κάτι πολύ σημαντικό και ταυτόχρονα κάτι που μπορεί δύσκολα να αλλάξει. Πρόκειται για το καθημερινό, αυτοματοποιημένο και πολύ εξυπηρετικό που μας κρατάει σε ασφάλεια. Η συμφωνία που ακολουθεί είναι ένα χρήσιμο εργαλείο που θα μας βγάλει από αρκετά μπερδέματα και θα αναδεικνύει πιο καθαρή και αποτελεσματική την επικοινωνία μας με τους άλλους ανθρώπους, κυρίως όμως θα μας φέρει σε επαφή με τις πραγματικές μας ανάγκες και ικανότητες. Για να πάρουμε τις σωστές απαντήσεις απαραίτητο είναι να κάνουμε πρώτα τις σωστές ερωτήσεις.
Αυτή η συμφωνία προϋποθέτει να
Μην κάνουμε υποθέσεις
Έχουμε την τάση να κάνουμε υποθέσεις για τα πάντα. Για τις ικανότητες μας, για τις ζωές των άλλων, για το τι σκέφτονται οι άλλοι για εμάς, την εμφάνιση των άλλων, γιατί δεν μας κάλεσαν, γιατί μας ξέχασαν, γιατί μπορεί να μας χώρισαν, γιατί μπορεί να μην μας αγαπάνε κτλ.
Κάνουμε όλες αυτές τις υποθέσεις και τις παίρνουμε και προσωπικά. Το θέμα με τις υποθέσεις είναι ότι πιστεύουμε ότι είναι αληθινές. Θα μπορούσαμε να ορκιστούμε ότι είναι αληθινές. Κατηγορούμε τους άλλους για πολλές πράξεις τους, ενοχοποιούμε αλλά νιώθουμε και ένοχοι και αντιδράμε υπερβολικά (συνήθως λεκτικά – προσβλητικά) και είμαστε υπαίτιοι μιας αρνητικής εμπειρίας και κατάστασης που πολλές φορές δεν έχει επιστροφή. Και όλο αυτό επειδή κάνουμε υποθέσεις το οποίο σημαίνει ότι ψάχνουμε για προβλήματα.
Το περισσότερο δράμα και η στεναχώρια που ζούμε βρίσκουν τις ρίζες τους στις υποθέσεις που κάνουμε και στις συνέπειες αυτού που παίρνουμε προσωπικά.
Στάσου ένα λεπτό και σκέψου πόσο αληθής είναι αυτή η δήλωση.
Δημιουργούμε μια έντονη συναισθηματική κατάσταση κάνοντας διάφορες υποθέσεις και παίρνοντας τις συνέπειες προσωπικά επειδή είμαστε αρκετά φοβισμένοι να ρωτήσουμε και να απαιτήσουμε διευκρινήσεις. Βλέπουμε πάντα αυτό που θέλουμε να δούμε, ακούμε αυτό που θέλουμε να ακούσουμε, πιστεύουμε αυτό που θέλουμε να πιστέψουμε. Δεν κοιτάμε τα πράγματα όπως είναι.
Έχουμε την συνήθεια να ονειρευόμαστε χωρίς μια μικρή βάση να ακουμπάει στην πραγματικότητα. Επειδή δεν καταλαβαίνουμε κάτι, αυτόματα κάνουμε μια υπόθεση για τη σημασία του. Σενάρια ολόκληρα και κυρίως αρνητικά / καταστροφικά. Όταν αποκαλύπτεται η πραγματική αιτία, η αλήθεια όλη, το σενάριο που φτιάξαμε μέσα στο μυαλό μας, ταράζεται.
Για παράδειγμα:
Περπατάω στην αγορά και συναντάω κάποιον που μου αρέσει πολύ. Αυτό το πρόσωπο γυρνάει προς το μέρος μου, χαμογελάει και συνεχίζει τον δρόμο του. Λόγω αυτής της εμπειρίας, κάνω ένα σύνολο από υποθέσεις και φαντασιώνομαι πολλές καταστάσεις. Θα ήθελα πάρα πολύ να κάνω αυτήν την φαντασία πραγματικότητα. Ένα ολόκληρο όνειρο ξεκινάει από μια υπόθεση και πιστεύω: Τέλεια, αρέσω σίγουρα σε αυτό το άτομο. Μέσα στο μυαλό μου ξεκινάει μια σχέση, που καταλήγει σε ένα ευτυχές τέλος όπως ακριβώς θα το ήθελα εγώ. Με ό,τι ακριβώς θα είχα ανάγκη να ζήσω. Όλα αυτά στην φαντασία μου και στο προσωπικό μου όνειρο.
Οι υποθέσεις στις σχέσεις μας είναι πραγματικά μια αναζήτηση προβλημάτων. Συχνά κάνουμε μια υπόθεση, ότι ο σύντροφος μας ξέρει τι σκεφτόμαστε και τι θέλουμε άρα δεν χρειάζεται να πούμε αυτό που θέλουμε.
Υποθέτουμε ότι θα κάνει αυτό που θέλουμε γιατί μας ξέρει τόσο καλά. Αν δεν το κάνει όμως στεναχωριόμαστε, πληγωνόμαστε και υποθέτουμε ότι δεν είμαστε τόσο σημαντικοί για αυτόν, δεν μας ξέρει καλά, δεν ενδιαφέρεται για εμάς.
Εσείς τι θα υποθέτατε;
Είναι πάρα πολύ ενδιαφέρον το πως δουλεύει το ανθρώπινο μυαλό. Έχουμε την ανάγκη να δικαιολογούμε τα πάντα, να εξηγούμε και να καταλαβαίνουμε τα πάντα για να νιώσουμε ασφαλείς. Έχουμε εκατομμύρια ερωτήσεις που χρειάζονται να απαντηθούν γιατί η λογική δεν μπορεί να εξηγήσει. Δεν είναι και τόσο σημαντικό η απάντηση να είναι σωστή αρκεί να καταφέρει να μας δώσει την αίσθηση ασφάλειας που έχουμε τόσο ανάγκη. Για αυτό και κάνουμε υποθέσεις. Αν μας πούνε οι άλλοι κάτι, κάνουμε υποθέσεις. Αν δεν μας πουν κάτι, πάλι κάνουμε υποθέσεις προκειμένου να ικανοποιήσουμε την ανάγκη μας να γνωρίζουμε από την ανάγκη μας να επικοινωνήσουμε.
Κάντε την παρακάτω ερώτηση στον εαυτό σας:
Ποια είναι μεγαλύτερη ανάγκη για εμένα να γνωρίζω ή να επικοινωνώ;
Κάνουμε όλες αυτές τις υποθέσεις γιατί δεν έχουμε το κουράγιο να ρωτήσουμε για την αλήθεια. Γιατί στην πραγματικότητα δεν θα ξέρουμε τι μπορεί να σημαίνει αυτό για εμάς. Αυτές οι υποθέσεις γίνονται τόσο γρήγορα και υποσυνείδητα διότι έχουμε συμφωνήσει να επικοινωνούμε με αυτόν τρόπο. Οι υποθέσεις είναι ένας τρόπος επικοινωνίας αλλά όχι και ο αποτελεσματικός τρόπος γιατί δεν μας οδηγεί σε κάτι αληθινό και κάνει κακό στην ψυχική μας υγεία. Μας απομακρύνουν από τον εαυτό μας. Έχουμε κάνει συμφωνία με τον εαυτό μας και πιστεύουμε ότι δεν είναι ασφαλές να κάνουμε ερωτήσεις, έχουμε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι οι άνθρωποι που μας αγαπάνε θα πρέπει να ξέρουν τι θέλουμε, τι δεν θέλουμε, πως νιώθουμε και τι έχουμε ανάγκη.
Και όταν πιστεύουμε κάτι, υποθέτουμε ότι έχουμε δίκιο και ότι είμαστε σωστοί και φτάνουμε στο σημείο να διαλύσουμε σχέσεις.
Υποθέτουμε ότι όλοι οι άνθρωποι βλέπουν την ζωή από την δική μας οπτική γωνία. Υποθέτουμε ότι οι άλλοι σκέφτονται όπως σκεφτόμαστε, κρίνουν με τα ίδια κριτήρια που κρίνουμε, νιώθουν όπως νιώθουμε. Γι’ αυτό έχουμε τον φόβο να είμαστε ο εαυτός μας δίπλα στους άλλους. Γιατί σκεφτόμαστε ότι θα μας κρίνουν, θα μας προσβάλλουν, θα μας απορρίψουν όπως κάνουμε εμείς με τον ίδιο τον εαυτό μας. Επειδή τα σκεφτόμαστε όλα αυτά, πριν καν οι άλλοι έχουν την ευκαιρία να μας απορρίψουν, απορρίπτουμε εμείς τον εαυτό μας. Έτσι δουλεύει το ανθρώπινο μυαλό. Μια άλλη πτυχή είναι ότι κάνουμε πολλές υποθέσεις σχετικά με τον εαυτό μας και αυτό δημιουργεί μια συνεχόμενη εσωτερική διαμάχη και ατελείωτες συγκρούσεις.
Είμαι ικανός/ή να το κάνω. Κάνω αυτήν την υπόθεση και μετά από λίγο καταλαβαίνω ότι δεν είμαι ικανός/ικανή να το κάνω. Υπερεκτιμάω ή υποτιμάω τον εαυτό μου γιατί δεν έχω πάρει το χρόνο να κάνω ερωτήσεις στον εαυτό μου και να τις απαντήσω. Ίσως επειδή χρειάζομαι περισσότερες αποδείξεις για το γεγονός αυτό ή ψεύδομαι στον εαυτό μου για αυτό που πραγματικά θέλω. Συνήθως αυτό λειτουργεί ξεκάθαρα με τις ερωτικές μας σχέσεις. Στο ξεκίνημα, εθελοτυφλούμε βλέποντας μόνο αυτά που θέλουμε και αρνούμαστε να κοιτάξουμε στα αρνητικά χαρακτηριστικά. Λέμε ψέματα στους εαυτούς μας προκειμένου να είμαστε σωστοί. Να δικαιωθούμε με την επιλογή μας.
Μετά αρχίζουμε τις υποθέσεις με Η αγάπη μου θα τον/την αλλάξει. Η μεγαλύτερη αλήθεια εδώ είναι ότι η αγάπη μας δεν πρόκειται να αλλάξει κανέναν. Αν οι άλλοι αλλάζουν, αλλάζουν επειδή θέλουν να αλλάξουν και όχι επειδή εμείς μπορούμε να τους αλλάξουμε.
Δεν χρειάζεται να διευκρινίσουμε ή να βάλουμε ταμπέλες στην αγάπη. Ή είναι εκεί ή δεν είναι. Η πραγματική αγάπη είναι να δεχόμαστε τους άλλους όπως είναι χωρίς να προσπαθούμε να τους αλλάξουμε ανάλογα με τα θέλω μας, τα πρέπει μας και τις ανάγκες μας. Αν προσπαθήσουμε να τους αλλάξουμε, αυτό παύει να είναι αγάπη.
Αν αποφασίσετε να ζήσετε με έναν άνθρωπο, φροντίστε να είναι αυτός που σας ταιριάζει περισσότερο. Βρείτε κάποιον που δεν θα θέλατε να αλλάξει καθόλου. Είναι πιο εύκολο να βρούμε κάποιον που είναι ήδη όπως θα μας ταίριαζε αντί να αφιερώνουμε χρόνο, κόπο, ενέργεια και μια ζωή για να αλλάξουμε κάποιον. Το ίδιο ισχύει και αντίστροφα. Αν κάποιος προσπαθεί να μας αλλάξει, μας διορθώνει συνεχώς και μας επιδεικνύει πως θα έπρεπε να ήμασταν προκείμενου να είναι καλύτερος μαζί μας, να μας αγαπάει περισσότερο ή να του αρέσουμε περισσότερο αυτό δεν είναι αγάπη.
Απλά, δεν μας αγαπάει για αυτό που είμαστε. Αν αλλάζουμε βάσει των αναγκών και των επιθυμιών όλων των ανθρώπων που συναντάμε και σχετιζόμαστε στη ζωή μας, τι θα απομείνει από τον πραγματικό μας εαυτό; Με τι θα έχουμε να πορευτούμε όταν θα μείνουμε μόνοι μας; Ποιος θα μας δίνει χαρά και κουράγιο;
- Ο τρόπος που κρατάμε τον εαυτό μας μακριά από την παγίδα των υποθέσεων είναι απλά θέτοντας ερωτήσεις. Αν δεν καταλαβαίνουμε κάτι, ρωτάμε για διευκρινήσεις. Κάνουμε την επικοινωνία μας ξεκάθαρη και απλή. Να έχετε το κουράγιο να κάνετε ερωτήσεις όσο δύσκολες και άβολες είναι σε σχέση με αυτό που ιδανικά θα θέλατε να ακούσετε μέχρι να απαντηθούν όλα τα ερωτήματα που έχετε μυαλό σας. Μόλις πάρετε τις απαντήσεις δεν θα έχετε λόγο να κάνετε υποθέσεις γιατί θα ξέρετε την αλήθεια.
- Βρείτε τη φωνή μέσα σας να ζητήσετε αυτό που θέλετε, αυτό που χρειάζεστε. Όλοι έχουν το δικαίωμα να σας λένε ναι ή όχι αλλά εσείς πάντα θα έχετε το δικαίωμα να κάνετε ερωτήσεις.
Μία ξεκάθαρη επικοινωνία θα καλυτερέψει όλες τις σχέσεις σας. Δεν θα χρειάζεται να κάνετε υποθέσεις γιατί όλα θα γίνουν τόσο ξεκάθαρα. Αυτό είναι που θέλω εγώ, τι είναι αυτό που θέλεις εσύ και ας δούμε αν μπορεί να βρεθεί μια μέση λύση.
Αυτή είναι λοιπόν η Τρίτη Συμφωνία με τον εαυτό μας: Δεν κάνουμε υποθέσεις. Επειδή απλά το λέω, δεν σημαίνει ότι είναι και εύκολο να γίνει. Είναι δύσκολο. Είναι δύσκολο γιατί έχουμε συνηθίσει να κάνουμε το αντίθετο. Έχουμε όλες αυτές τις αυτοματοποιημένες συνήθειες και την καθημερινή ρουτίνα που δεν έχουμε επίγνωση.
Να έχουμε επίγνωση αυτών των συνηθειών και να καταλάβουμε τη σημασία αυτής της συμφωνίας είναι το πρώτο βήμα. Αλλά μόνο η κατανόηση δεν είναι αρκετή. Είναι απλά ένας σπόρος μέσα στο μυαλό μας. Η πραγματική διαφορά θα φανεί όταν δραστηριοποιηθούμε. Δρώντας ξανά και ξανά θα δυναμώσετε τη δύναμη της θέλησης σας, ο σπόρος θα εξελιχθεί, θα βρει τις βάσεις του, θα σταθεροποιηθεί και θα αρχίσει να μεγαλώνει μια καινούργια συνήθεια. Πιο δημιουργική, πιο βοηθητική για εσάς.
Μετά από αρκετές επαναλήψεις οι παλιές συνήθειες θα αντικατασταθούν από δημιουργικότητα, μοίρασμα και από αγάπη για τον εαυτό σας.
Αυτός είναι ο δρόμος της προσωπικής ελευθερίας.
Διαβάστε επίσης:
Οι τέσσερις συμφωνίες με τον εαυτό μας – A’ Μέρος
Οι 4 Συμφωνίες με τον εαυτό μας – Β’ μέρος
Το κείμενο είναι βασισμένο στο βιβλίο «Οι Τέσσερις Συμφωνίες» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα.
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
