Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέχονται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, υπάρχουν πάνω από ένα δισεκατομμύριο καπνιστές σε όλο τον κόσμο, και η κατανάλωση καπνού συνδέεται με τις τρεις κύριες αιτίες πρόωρου θανάτου.
Ένα διεθνές ερευνητικό project με επικεφαλείς επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Γρανάδα, έδειξε ότι η κινητήρια συνέντευξη(Motivational interviewing) μπορεί να κάνει τους καπνιστές να δουν το κάπνισμα ως κάτι δυσάρεστο, βοηθώντας τους έτσι να σταματήσουν αυτή τη συνήθεια.
H κινητήρια συνέντευξη είναι μια ψυχολογική τεχνική άμεσης παρέμβασης, που επιδιώκει να προκαλέσει αλλαγές στη συμπεριφορά του ασθενούς. Η λειτουργία της έγκειται στη διευκόλυνση και την εμπλοκή των εσωτερικών κινήτρων του πελάτη, προκειμένου να αλλάξει η συμπεριφορά. Παράλληλα, είναι μία πελατοκεντρική τεχνική, εστιασμένη στο στόχο για την πρόκληση της αλλαγής συμπεριφοράς, βοηθώντας τους πελάτες να εξερευνήσουν και να επιλύσουν την αμφιθυμία που νιώθουν αναφορικά με το πρόβλημα τους. Η εξέταση και ανάλυση της αμφιθυμίας είναι ένας κεντρικός σκοπός και ο ψυχολόγος σκοπίμως οδηγεί τη συνεδρία για την επιδίωξη αυτού του στόχου.
Πενήντα τρεις καπνιστές συμμετείχαν σε αυτή την έρευνα, που δημοσιεύεται στο επιστημονικό περιοδικό «Behaviour Research and Therapy». Οι ασθενείς κάπνιζαν πάνω από 10 τσιγάρα την ημέρα για πάνω από ένα χρόνο και δεν είχαν εκφράσει καμία πρόθεση να εγκαταλείψουν αυτή τη συνήθεια.
Οι ερευνητές αξιολόγησαν τα αποτελέσματα της κινητήριας συνέντευξης, διάρκειας 20 λεπτών. Η παρέμβαση αυτή βοηθά στην έκφραση της ενσυναίσθησης και δημιουργεί διαφορές μεταξύ της τρέχουσας συμπεριφοράς και των μελλοντικών στόχων. Επίσης, αυξάνει την αυτοαποτελεσματικότητα και αποτρέπει τις αντιπαραθέσεις και την αντίσταση.
Τα αποτελέσματα της δοκιμής αυτής, συγκρίθηκαν με έναν άλλο τύπο παρέμβασης, χρησιμοποιώντας επίσης μία ομάδα ελέγχου. Οι ερευνητές στη συνέχεια διερεύνησαν κατά πόσον υπήρχε αυξημένη βούληση για αλλαγή στους καπνιστές. Για τον προσδιορισμό αυτό, μέτρησαν το εύρος των αντανακλαστικών που συνδέονται με το σοκ που βιώνουν οι εθελοντές, όταν παρουσιάζονται μπροστά τους μια σειρά από δυσάρεστες εικόνες που σχετίζονται με το κάπνισμα.
Μια αποτελεσματική παρέμβαση
Οι συγγραφείς αυτού του άρθρου επισημαίνουν ότι τα αποτελέσματά αποδεικνύουν ότι η «κινητήρια συνέντευξη» είναι το πιο αποτελεσματικό είδος παρέμβασης.
Πριν από αυτή τη θεραπεία, οι καπνιστές αντιδρούσαν με τον ίδιο τρόπο στις δυσάρεστες εικόνες καπνίσματος με τον τρόπο που αντιδρούσαν και στις ευχάριστες εικόνες (για παράδειγμα, ερωτικές φωτογραφίες), αλλά μετά την παρέμβαση, η αντίδρασή τους προς τις ίδιες εικόνες καπνίσματος ήταν ανάλογη με την αντίδραση τους σε δυσάρεστες εικόνες, όπως πτώματα ή εικόνες βίας.
Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η κινητήρια συνέντευξη, κατάφερε να αλλάξει, τουλάχιστον προσωρινά, τις συναισθηματικές αντιδράσεις που έχουν οι καπνιστές σε ερεθίσματα που σχετίζονται με το κάπνισμα, από ευχάριστες σε δυσάρεστες, έτσι που να τους βοηθά να υπερπηδήσουν ένα από τα κύρια εμπόδια για την εγκατάλειψη της κατανάλωσης καπνού, όπως είναι το κίνητρο για αλλαγή.
Υπάρχουν πολλά εμπόδια για τους επαγγελματίες της υγείας όταν πρόκειται στη θεραπεία των καπνιστών. Για παράδειγμα, η χαμηλή κινητοποίησή τους να αλλάξουν, η έλλειψη του χρόνου και των πόρων που τα συστήματα υγείας παρέχουν για να παρακολουθήσουν τους ασθενείς σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς και η έλλειψη αποδεικτικών στοιχείων για την αποτελεσματικότητα των ψυχολογικών θεραπειών, όσον αφορά την αλλαγή αυτού του είδους συμπεριφοράς.
Πηγή: medicalxpress.com
Έρευνα: sciencedirect.com
