Ως άνθρωποι, φοβόμαστε διάφορα πράγματα στη ζωή μας. Μερικές φορές, μάλιστα, αναπτύσσουμε και σοβαρές φοβίες. Ποιες είναι οι βαθύτερες αιτίες του φόβου; Ποιοι είναι οι λόγοι για αυτές τις αντιδράσεις;
Πρόσφατα, κατά τη διάρκεια των συνεδριών, μία θεραπευόμενή μου μού εκμυστηρεύτηκε ένα παλιό της φόβο : Όταν ήμουν μικρό κορίτσι, φοβόμουν το πάρκο που βρισκόταν απέναντι από το σπίτι μου, αλλά μόνο το βράδυ. Κατά τη διάρκεια της ημέρας, έτρεχα μέσα στο πάρκο χωρίς να με απασχολεί κάτι ή να φοβάμαι. Τι έκανε, λοιπόν, τη διαφορά μεταξύ του χρόνου που περνούσε μέσα στο πάρκο κατά τη διάρκεια της ημέρας και του φόβου της για το τι «κατοικούσε» εκεί στο σκοτάδι; Είναι περίεργο αν το σκεφτεί κανείς. Ποιες είναι οι αιτίες του φόβου;
Κατά τις επόμενες συνεδρίες, αναλύοντας τους φόβους της, καταλήξαμε σε ένα συμπέρασμα. Φοβόταν το άγνωστο. Δεδομένου ότι ήταν σκοτάδι στο πάρκο όταν φοβόταν, αυτό σημαίνει ότι δεν μπορούσε να δει τι υπήρχε εκεί. Καταλαβαίνουμε, λοιπόν, ότι στο συγκεκριμένο παράδειγμα, το σκοτάδι σχετίζεται με το άγνωστο κι αυτό το άγνωστο της προκαλούσε το συναίσθημα του φόβου.
Οι βαθύτερες αιτίες του φόβου
Οι περισσότεροι άνθρωποι καταλαβαίνουν το φόβο που έχουν τα παιδιά για το σκοτάδι, χωρίς ωστόσο να κατανοούν πλήρως τα αίτια αυτού του. Ομοίως με άλλες καταστάσεις έτσι και σε αυτήν, δεν αναρωτιόμαστε για τις πραγματικές αιτίες του φόβου.
Υπάρχουν όμως κι άλλοι τύποι φόβων, πιο απλοί, αλλά εξίσου σημαντικοί, καθώς είναι εκείνοι που μας δημιουργούν προβλήματα διαταράσσοντας την καθημερινότητά μας . Ήρθε η ώρα να αναλύσουμε τις αιτίες των φόβων αυτών και να καταλάβουμε λίγο περισσότερο τον εαυτό μας. Ας ρίξουμε μια ματιά στις παρακάτω αιτίες.
1. Αποτυχία
Μία από τις πιο κοινές αιτίες του φόβου είναι η αποτυχία. Πολλοί από εμάς αρνούμαστε να εγκαταλείψουμε τις ζώνες άνεσής μας (comfort zones) επειδή φοβόμαστε μήπως κάνουμε ένα λάθος που θα μπορούσε να βλάψει τη ζωή μας για πάντα. Ο φόβος της αποτυχίας είναι πιο εμφανής σε εκείνους που χρονοτριβούν για να κάνουν βήματα στη σταδιοδρομία, στην εκπαίδευσή τους ή στην έναρξη μιας σχέσης.
Ο φόβος της αποτυχίας συχνά κρύβεται πίσω από τη σκέψη του γιατί δεν πρέπει να κάνετε αυτό το βήμα προς τα εμπρός. Είναι επίσης καμουφλαρισμένος ως αυτοθυσία. Μερικές φορές, αντί να κάνουμε κάτι για να βοηθήσουμε τον εαυτό μας, μπορεί να επιλέξουμε να εστιάσουμε όλη την προσοχή μας σε άλλους.
Το να βοηθάς άλλους είναι καλό, αλλά όχι όταν ξεχνάς εντελώς τους δικούς σου στόχους και δυνατότητες. Αναγνωρίζοντας τα σημάδια του φόβου της αποτυχίας στα αρχικά στάδια, μπορούμε να βελτιώσουμε σημαντικά τη ζωή μας.
Διαβάστε σχετικά: Πάρτε αγκαλιά τους φόβους σας
2. Ο φόβος της απόφασης
Ο παραπάνω τίτλος αφορά το φόβο κατά τη λήψη αποφάσεων. Ένα άτομο με αυτό το είδος φόβου πρέπει να σκεφτεί προσεκτικά όλα όσα πρόκειται να κάνει, ακόμα και τα πιο απλά καθήκοντα. Πιθανότατα, στο εσωτερικό του παλεύει ο φόβος μήπως πάρει λάθος απόφαση και γι 'αυτό καταναλώνει υπερβολικά πολύ χρόνο μέχρι να πάρει αυτήν την απόφαση.
Έτσι, η στρατηγική του είναι να πάρει αρκετό χρόνο, με την πεποίθηση ότι με αυτόν τον τρόπο η επιλογή που θα κάνει θα είναι η πιο σωστή. Κατά τη γνώμη μου, αυτό δεν είναι αλήθεια. Θεωρώ ότι αν πάρω πολύ χρόνο ώστε να αποφασίσω, η απόφαση αυτή γίνεται πολύ πιο δύσκολη υπόθεση απ’ ότι ήταν στην αρχή.
Ο φόβος της λήψης αποφάσεων μπορεί να γίνει αρκετά περιοριστικός, κλέβοντας πολύτιμο χρόνο από την υπόλοιπη ζωής μας. Επομένως, γιατί να μην εξασκήσουμε τον εαυτό μας να παίρνει ταχύτερες αποφάσεις; Θα είναι δύσκολο στην αρχή, αλλά θα μας βοηθήσει να δούμε το λάθος στο σκεπτικό μας.
3. Αρνητικά σενάρια
Μια από τις αιτίες του φόβου σχετίζεται με τα σενάρια αναπλήρωσης που διαμορφώνουμε στο μυαλό μας. Για παράδειγμα, όταν δεν μπορούμε να βρούμε έναν φίλο μέσω τηλεφώνου, μπορεί να αρχίσουμε να ανησυχούμε. Όταν συμβεί αυτό, το μυαλό μας αρχίζει να αντισταθμίζει την έλλειψη εξήγησης. Με άλλα λόγια, αν δεν ξέρουμε πού είναι κάποιος ή αν είναι εντάξει, τότε ο εγκέφαλός μας συμπληρώνει το κενό. Πολλές φορές, αυτές οι κατασκευές είναι αρνητικές.
Παρόλο που δεν λειτουργούν όλοι έτσι, πολλοί ωστόσο το κάνουν. Η οικοδόμηση αρνητικών σεναρίων στο μυαλό μας τροφοδοτεί τον φόβο μας. Εάν, λοιπόν, αρχίσουμε να πιστεύουμε ότι ο φίλος μας έχει πάθει κάποιο ατύχημα, τότε αρχίζουμε να φοβόμαστε. Στην πραγματικότητα όμως, αυτό που φοβόμαστε είναι απλές εικασίες. Εάν ωστόσο, παρακινηθούμε να σκεφτόμαστε θετικά πράγματα, τότε μειώνουμε τους φόβους μας και ενισχύουμε αισθήματα ηρεμίας.
4. Θέματα εμπιστοσύνης
Πολλοί από εμάς έχουμε θέματα εμπιστοσύνης. Γι 'αυτό συχνά έχουμε φόβους ότι κάτι κακό θα συμβεί. Ως εκ τούτου, φτιάχνουμε τοίχους για να προστατευτούμε από το κακό αυτό, κυρίως εξαιτίας των δυσάρεστων γεγονότων που συνέβησαν στο παρελθόν. Δυστυχώς όμως, αυτοί οι τοίχοι κρατούν και τα καλά πράγματα μακριά από εμάς.
Όντας σε έναν συνεχή φόβο μήπως προδοθούμε από ένα άτομο, αυτό επηρεάζει τις περισσότερες πτυχές της ζωής μας. Προσπαθώντας να αποβάλουμε αυτούς τους φόβους, μπορεί κάτι να συμβεί πάλι, κι αυτό με τη σειρά του ενισχύει ακόμη περισσότερο την καχυποψία μας. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να προσπαθήσουμε σκληρότερα να σπάσουμε τον τοίχο και να αφήσουμε τους ανθρώπους να μας αγαπήσουν. Εξάλλου, είναι εξίσου πιθανό να έχουν πράγματι καλές προθέσεις.
5. Ανασφάλειες
Αυτή η αιτία του φόβου είναι παρόμοια με τα θέματα εμπιστοσύνης, αλλά όχι ακριβώς η ίδια. Ενώ οι ανασφάλειες μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα εμπιστοσύνης τα οποία με τη σειρά τους μπορεί να προκαλέσουν φόβους, ωστόσο κι οι ανασφάλειες από μόνες τους μπορούν να προκαλέσουν απευθείας διάφορα είδη φόβων.
Ας πούμε ότι είστε ανασφαλείς για το βάρος σας και φοβάστε να φορέσετε ορισμένα μαγιό στην παραλία. Φοβάστε τη γελοιοποίηση και την απόρριψη. Οι ανασφάλειες έχουν τη δύναμη να καταστρέψουν την εικόνα που έχετε για τον εαυτό σας και γι 'αυτό είναι πολύ σημαντικό να στοχεύετε στην ενσυνειδητότητα στη ζωή σας.
Είναι καλό όταν νιώθουμε ανασφαλείς να σταματάμε και να σκεφτόμαστε τι πραγματικά αξίζουμε. Η αξία μας ως ανθρώπινα όντα δεν αλλάζει ανάλογα με τα πράγματα που λένε άλλοι άνθρωποι για εμάς ή το πώς μας αντιμετωπίζουν. Είναι καλό να το θυμόμαστε όλοι αυτό.
Διαβάστε σχετικά: Φόβος, ο εσωτερικός κριτής που μπορούμε να σωπάσουμε
6. Τελειομανία
Μια από τις αιτίες του φόβου που μπορεί να περιορίσει πραγματικά τη ζωή σας είναι η τελειομανία. Εάν νομίζετε ότι είναι σημαντικό να είστε τέλειοι, τότε οποιαδήποτε αποτυχία θα ήταν καταστροφική. Έτσι, εάν πιστεύετε ότι μία κατάσταση μπορεί να σας οδηγήσει στο να κάνετε λάθη, τότε πιθανότατα δεν θα επιλέξετε αυτήν την κατάσταση. Ίσως, για παράδειγμα, δεν τολμάτε καν να πλησιάσετε ανθρώπους επειδή φοβάστε ότι θα δουν τις ατέλειές σας.
Δεδομένου ότι έχετε τον φόβο της ατέλειας, συχνά μπορεί να μην κάνετε τίποτα. Αυτή είναι η σοβαρή μορφή τελειομανίας. Ίσως συχνά νιώθετε ότι εάν συμμετέχετε σε κοινωνικές εκδηλώσεις, δεν θα είστε σε θέση να αισθανθείτε το ίδιο «τέλεια» με τον εαυτό σας, εάν δεν φαίνεστε κι οι ίδιοι τέλειοι. Μπορεί να έχετε φίλους, αλλά πραγματικοί, θα είναι λίγοι.
7. Το τραύμα του παρελθόντος
Νομίζω ότι μία από τις πιο κοινές αιτίες φόβου είναι το τραύμα του παρελθόντος. Τα παλιά τραύματα μπορεί να επηρεάσουν την κοινωνική, την πνευματική, την οικογενειακή μας ζωή και να προκαλέσουν έως και μετατραυματικό στρες ή άλλα προβλήματα υγείας. Δυστυχώς, τις περισσότερες φορές δεν συνειδητοποιούμε τα κοινά σημεία των φόβων που προκαλούν τα τραύματα αυτά. Λόγω αυτού που μας συνέβη, συχνά μπορεί να αποφεύγουμε τις σχέσεις ή τις αλλαγές.
Κάντε μια σύντομη αναδρομή στη ζωή σας και δείτε αν οτιδήποτε από το παρελθόν σας συνδέεται με τους τωρινούς φόβους σας. Αυτή η αναδρομή θα μπορούσε να επιφέρει ποικίλες ενδιαφέρουσες διαπιστώσεις.
Οι φόβοι δεν είναι το τέλος του κόσμου
Παρότι πολλοί φόβοι μπορεί να κυριεύουν τη ζωή σας, υπάρχει πάντα ελπίδα για αλλαγή. Οι αιτίες των φόβων μπορεί να είναι πολλές και περίπλοκες, αλλά δίνοντας χρόνο και χώρο στη συνειδητοποίησή τους, μπορείτε να βρείτε τον τρόπο να απαλλαγείτε από αυτούς τους φόβους.
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
