Τόσο στην επαγγελματική όσο και στην προσωπική μας ζωή, η εποικοδομητική κριτική είναι απαραίτητη προκειμένου να φτάσουμε στην αλήθεια και να κατανοήσουμε πώς είναι να βλέπουμε τους εαυτούς μας από μια άλλη οπτική γωνία.
Η εποικοδομητική κριτική είναι, ένας όρος που χρησιμοποιείται κατά κύριο λόγο σε χώρους εργασίας, με πρακτική εφαρμογή, όμως, σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής μας. Στους εργασιακούς χώρους, για παράδειγμα, οι διευθυντές συχνά παροτρύνονται να κάνουν εποικοδομητική κριτική στην ομάδα τους, όχι απλώς κριτική.
Τις περισσότερες φορές, ωστόσο, ασκούν την «κριτική σάντουιτς», βρίσκουν, δηλαδή, δύο θετικά πράγματα να πουν σε κάποιον και χρησιμοποιούν αυτά όπως χρησιμοποιούμε το ψωμί στο σάντουιτς, και στη συνέχεια δίνουν το «δολοφονικό» χτύπημα, την κριτική – όπως το κρέας στο σάντουιτς. Σχεδόν αναπόφευκτα, γίνεται σαφές ότι η πραγματική πρόθεση είναι να κάνουν κριτική.
Δεν είναι δύσκολο να ανιχνευθεί η διαφορά ανάμεσα σε ένα κακοπροαίρετο σχολιασμό και μια ειλικρινή κριτική! Τόσο στην επαγγελματική όσο και στην προσωπική μας ζωή, η εποικοδομητική κριτική είναι απαραίτητη προκειμένου να φτάσουμε στην αλήθεια και να κατανοήσουμε πώς είναι να βλέπουμε τους εαυτούς μας από μια άλλη οπτική γωνία.
Τα χαρακτηριστικά της εποικοδομητικής κριτικής είναι τα παρακάτω:
- είναι αντικειμενική και άσχετη με αξίες – δηλαδή είναι πραγματική ανατροφοδότηση, δεν είναι επιφορτισμένη με συναισθήματα και γίνεται με σκοπό την αύξηση της επίγνωσης.
- γίνεται μεταξύ δύο ατόμων ίσης κοινωνικής υπόστασης, και όχι από ένα ανώτερο στην ιεραρχία πρόσωπο. Είναι αναμενόμενο ότι η εποικοδομητική κριτική έχει μεγαλύτερη βαρύτητα έτσι, γιατί το άτομο δεν νιώθει ότι μια «κακή» κριτική θα του στοιχίσει κάτι, επομένως οι σχέσεις μεταξύ των ατόμων δεν διαταράσσονται.
- διευκολύνει το άτομο ώστε να συνειδητοποιήσει μόνο του τα σημεία που δυσκολεύεται. Όπως είπε ο Fritz Perls «Η αλήθεια μπορεί να είναι ανεκτή μόνο αν την ανακαλύψετε μόνοι σας γιατί τότε, η περηφάνια της ανακάλυψης κάνει την αλήθεια ευπρόσδεκτη».
- είναι περισσότερο κάτι σαν σχολιασμός παρά κριτική, με άλλα λόγια, είναι ένα σχόλιο για το τι συμβαίνει και μπροστά μας και μέσα μας.
Όταν η κριτική γίνεται σωστά, μας δίνει τη δυνατότητα να ενισχύσουμε την ποιότητα των σχέσεων μας και πάνω απ’ όλα, να φτάσουμε ένα βήμα πιο κοντά στη δική μας προσωπική ανάπτυξη.
