PsychologyNow Team

Γιατί η αυτοεπίγνωση είναι το πρώτο βήμα προς την ενσυναίσθηση

Γιατί η αυτοεπίγνωση είναι το πρώτο βήμα προς την ενσυναίσθηση

PsychologyNow Team
δύο σκίτσα κεφαλιών που έχουν μέσα τους δύο σχέδια λάμπας με γρανάζια

Είναι αδύνατο να δείχνεις ενσυναίσθηση αν πιστεύεις ότι όλοι είναι ακριβώς όπως εσύ. Επομένως, δεν κατανοείς την οπτική του άλλου αλλά αυτό είναι προβολή της δικής σου οπτικής επάνω στους άλλους.


Για να καταλάβουμε καλύτερα τους άλλους, πρώτα πρέπει να καταλάβουμε τον εαυτό μας, σύμφωνα με μία νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Journal of Cognitive Enhancement  με τίτλο «Γνωρίστε τον εαυτό σας: Μαθαίνοντας να κατανοούμε τον εαυτό μας αυξάνεται η ικανότητα να κατανοούμε τους άλλους»

Οι ψυχολόγοι που πραγματοποίησαν την έρευνα συγκέντρωσαν σε 3 μήνες δεδομένα από 161 εθελοντές μεταξύ 20 και 50 ετών, τους οποίους υπέβαλαν σε «εκπαίδευση στοχασμού» που βασίζεται στο μοντέλο Εσωτερικών Οικογενειακών Συστημάτων, το οποίο διδάσκει τα άτομα ότι είναι φτιαγμένα από διαφορετικές «υπο-προσωπικότητες», όπως η «χαρούμενη φωνή» σας ή ο «εσωτερικός κριτής».

Ο στόχος είναι ότι αν αναγνωρίσουμε αυτά τα διαφορετικά μέρη των προσωπικοτήτων μας, τότε συνειδητοποιούμε περισσότερο τις τάσεις και τα μοτίβα συμπεριφοράς μας και αυτό μπορεί να μας βοηθήσει να πλοηγηθούμε καλύτερα στις σχέσεις μας και στον τρόπο που συνδεόμαστε με τους άλλους.

Τα ευρήματα της μελέτης έδειξαν ότι οι εθελοντές που βελτιώθηκαν περισσότερο στον εντοπισμό των διαφορετικών τμημάτων της προσωπικότητάς τους βελτιώθηκαν και στην ικανότητά τους να καταλαβαίνουν τις ψυχικές καταστάσεις των άλλων, μία ικανότητα που είναι γνωστή  ως ενσυναίσθηση.

Συνεπώς, η αυτοεπίγνωση και η ενσυναίσθηση είναι πολύ στενά συνδεδεμένες. Όταν συνειδητοποιήσουμε περισσότερο τί μας κάνει αυτό που είμαστε, γινόμαστε περισσότερο ικανοί να κατανοήσουμε τις διαφορές μεταξύ του εαυτού μας και των άλλων και τί τους κάνει αυτό που είναι.

Δεν αποτελεί έκπληξη ότι η «αυτογνωσία» και η «ενσυναίσθηση» θεωρούνται ως οι δύο βασικοί πυλώνες της συναισθηματικής νοημοσύνης. Η «ενσυναίσθηση» τεχνικά είναι «γνώση των άλλων», οπότε είναι κυριολεκτικά το άμεσο αντίστοιχο της «αυτογνωσίας».

Εξ ορισμού όταν αποκτάς επίγνωση του εαυτού σου, αποκτάς επίσης μεγαλύτερη επίγνωση των άλλων. Διότι η διχοτόμηση "εγώ και ο άλλος" γίνεται πιο ξεκάθαρη και αρχίζεις να αναγνωρίζεις τους τρόπους που είστε και οι δύο παρόμοιοι και διαφορετικοί στη σκέψη σου και στα συναισθήματα.

Αυτή είναι μία πολύ σημαντική πλευρά της ενσυναίσθησης: δεν αφορά μόνο στην αναγνώριση των τρόπων που είσαι παρόμοιος με τους άλλους αλλά επίσης στην αναγνώριση των τρόπων που είσαι πολύ διαφορετικός από τους άλλους.

Είναι αδύνατο να συμπάσχεις με τους άλλους αν πιστεύεις ότι όλοι είναι ακριβώς όπως εσύ. Επομένως, δεν κατανοείς την οπτική του άλλου αλλά αυτό είναι προβολή της δικής σου οπτικής επάνω στους άλλους.

Για παράδειγμα, γνωρίζω ότι είμαι εσωστρεφές άτομο. Αλλά γνωρίζω επίσης ότι δεν είναι όλοι ίδιοι με εμένα, οπότε όταν κάποιος είναι πιο εξωστρεφής από εμένα δεν εκπλήσσομαι, δεν ταράζομαι, δεν γίνομαι επικριτικός. Απλώς αναγνωρίζω ότι και οι δύο έχουμε διαφορετικές προσωπικότητες και τάσεις και χρειάζεται να το έχω αυτό υπόψη μου όταν επικοινωνώ μαζί του.

Αυτό είναι ένα πολύ απλό παράδειγμα, αλλά δείχνει πώς η αναγνώριση της δικής σου προσωπικότητας και τάσεων σε κάνει περισσότερο ικανό να αποδεχτείς και να αντιμετωπίσεις τις τάσεις των άλλων, μία άμεση σχέση μεταξύ «αυτογνωσίας» και «ενσυναίσθησης».

Πώς να βελτιώσουμε την Αυτογνωσία μας

Με ποιους τρόπους μπορείτε να βελτιώσετε την αυτογνωσία σας; Ακολουθούν 5 αποτελεσματικοί τρόποι για να αρχίσετε να βελτιώνετε την αυτογνωσία σας που μπορείτε να αρχίσετε να εφαρμόζετε σήμερα.

  • Διαλογισμός
    Ένας από τους καλύτερους τρόπους για τη βελτίωση της αυτογνωσίας είναι ο διαλογισμός. Μία άσκηση για αρχάριους όπως ο Διαλογισμός των 100 Αναπνοών είναι ένας σπουδαίος τρόπος για να αρχίσετε να έχετε μεγαλύτερη επίγνωση του εσωτερικού κόσμου των σκέψεων και των συναισθημάτων σας και να αρχίσετε να τα αποδέχεστε χωρίς επίκριση. Ο διαλογισμός θα σας διδάξει επίσης πώς να παρατηρείτε τον εαυτό σας και το περιβάλλον σας χωρίς να χρειάζεται να αντιδράτε σε αυτό, που είναι μία σημαντική πλευρά του αυτοελέγχου που είναι ακόμη ένας βασικός πυλώνας της «συναισθηματικής νοημοσύνης».
  • Τεστ προσωπικότητας
    Η γνωριμία της προσωπικότητάς σας είναι επίσης κρίσιμη για την καλύτερη κατανόηση του τρόπου που δουλεύει το μυαλό σας και πως μπορεί να διαφέρει από τους άλλους. Μπορείτε να ξεκινήσετε με Τεστ Προσωπικότητας που μετρούν διάφορα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας όπως «Εσωστρέφεια» έναντι «Εξωστρέφεια» ή «Προσανατολισμός στην λεπτομέρεια» έναντι  «Μεγάλη εικόνα». Η βαθμολογία σας σε αυτά τα τεστ θα σας προσφέρει αντίληψη του τύπου της προσωπικότητας που έχετε. Τα τεστ προσωπικότητας είναι καλό να γίνονται υπό την επίβλεψη και χορήγηση Ψυχολόγου.
  • Αναστοχασμός
    Ενώ ο διαλογισμός θα σας διδάξει πώς να παρακολουθείτε τις σκέψεις σας και τα συναισθήματά σας, ο αναστοχασμός είναι ακόμη μια σημαντική πλευρά ανάλυσης του μυαλού σας και μεγαλύτερης εξοικείωσης με τις διαδικασίες της σκέψης σας. Για παράδειγμα, όταν κάνετε στον εαυτό σας ερωτήσεις μπορείτε να εξερευνήσετε βαθύτερα τις πεποιθήσεις και τις αξίες σας και γιατί τις διατηρείτε. Ακόμη και η αφιέρωση 10-15 λεπτών για να καθίσετε και να αναλύσετε τις πεποιθήσεις σας και τις διαδικασίες της σκέψης σας μπορεί να είναι ένας πολύ καλός τρόπος να συνειδητοποιήσετε καλύτερα πώς δουλεύει το μυαλό σας.
  • Παιχνίδι ρόλων
    Ένας παράδοξος τρόπος για να ανακαλύψετε περισσότερα για τον εαυτό σας είναι να παραστήσετε για λίγο ότι είστε κάποιος άλλος. Όταν παίζετε παιχνίδια ρόλων ή παριστάνετε ότι είστε κάποιος άλλος, συχνά αποκαλύπτονται κρυμμένες πλευρές του εαυτού σας που δεν είχατε αντιληφθεί νωρίτερα. Θα μπορούσε επίσης να σας αποκαλύψει τί ΔΕΝ είστε. Προσπαθήστε να γίνετε κάποιος/α ριζικά διαφορετικός/ή από εσάς και θα δείτε τί «ταιριάζει» ή δεν «ταιριάζει» στη δική σας προσωπικότητα.
  • Ρωτήστε ένα στενό φίλο
    Συχνά οι στενοί μας φίλοι και η οικογένεια γνωρίζουν περισσότερα για εμάς από εμάς, ειδικότερα, συγκεκριμένα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας που είναι τόσο βαθιά ριζωμένα μέσα μας που τα θεωρούμε δεδομένα. Ένας σημαντικός τρόπος για να αναπτύξουμε την αυτογνωσία είναι απλώς να ρωτήσουμε ένα στενό φίλο, Πώς θα με περιέγραφες ως άνθρωπο; Αυτό μπορεί μερικές φορές να αποκαλύψει συγκεκριμένα μοτίβα στον εαυτό μας που είναι ευκολότερο να δει κανείς από έξω. Σύμφωνα με μία ενδιαφέρουσα μελέτη, οι φίλοι είναι ιδιαίτερα καλοί στην αξιολόγηση της ευφυΐας, της δημιουργικότητας και της εξωστρέφειάς μας.

Αυτοί είναι πολύτιμοι τρόποι για να αρχίσετε να βελτιώνετε την αυτογνωσία σας.

Μπορούμε ποτέ να γνωρίσουμε πλήρως τον εαυτό μας; Είναι δύσκολο να απαντηθεί αυτή η ερώτηση. Είμαστε όλοι περίπλοκα όντα και είναι πιθανό ότι ποτέ δεν μπορούμε να συλλάβουμε πλήρως ποιοι είμαστε σαν άνθρωποι.

Παρόλα αυτά, αξίζει τον κόπο να ασχοληθούμε ενεργά με την ανάπτυξη μεγαλύτερης αυτογνωσίας. Δεν θα σας βοηθήσει μόνο να βελτιώσετε τον εαυτό σας αλλά επίσης να βελτιώσετε την ικανότητά σας να συμπάσχετε και να συνδέεστε με τους ανθρώπους με έναν αυθεντικό και ουσιαστικό τρόπο.

Έχετε υπόψη σας την σημασία της αυτογνωσίας και σκεφτείτε να δοκιμάσετε κάποιες από τις παραπάνω ασκήσεις για να αρχίσετε να την βελτιώνετε.


Έφη Μεσιτίδου

 

Πηγή: theemotionmachine.com
Απόδοση: Έφη Μεσιτίδου
Επιμέλεια: PsychologyNow.gr

Κάντε like στην σελίδα μας στο Facebook 
Ακολουθήστε μας στο Twitter 

Βρείτε μας στα...