Μία στρατηγική 5 βημάτων για να σωπάσετε την εσωτερική επικριτική φωνή και να ξεπεράσετε την ανασφάλεια.
Μας έχουν αποκαλέσει ναρκισσιστική γενιά. Μας λένε ότι η τεχνολογία και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μας κάνουν να έχουμε μια διογκωμένη αίσθηση εαυτού. Όμως, οι περισσότεροι από μας δεν νιώθουμε ότι είμαστε και τόσο σπουδαίοι.
Στην πραγματικότητα, υπάρχει ένα υποβόσκον συναίσθημα που διαμορφώνει την αυτοεικόνα μας και επηρεάζει τη συμπεριφορά μας, κι αυτό είναι η ανασφάλεια. Αν μπορούσατε να μπείτε στο μυαλό των ανθρώπων γύρω σας, ακόμα και των ναρκισσιστών, πιθανότατα θα βλέπατε κύματα ανασφάλειας. Μια πρόσφατη έρευνα βρήκε ότι το 60% των γυναικών βιώνει επώδυνες αυτοκριτικές σκέψεις σε εβδομαδιαία βάση.
Στην έρευνά τους, οι ψυχολόγοι Ρόμπερτ και Λίσα Φαϊρστόουν χρησιμοποίησαν ένα εργαλείο αξιολόγησης, γνωστό ως Αξιολόγηση Φαϊρστόουν για τις Αυτοκαταστροφικές Σκέψεις, για να εκτιμήσουν τις αυτοεπιθέσεις (ή επικριτικές εσωτερικές φωνές) των ανθρώπων, στο μήκος ενός φάσματος. Βρήκαν ότι η πιο κοινή επικριτική σκέψη που κάνουν οι άνθρωποι για τον εαυτό τους είναι ότι είναι διαφορετικοί – όχι με τη θετική έννοια, αλλά με έναν αρνητικό τρόπο που αποξενώνει.
Είτε η αυτοεκτίμησή μας είναι υψηλή είτε χαμηλή, ένα πράγμα είναι σαφές: είμαστε μια γενιά ανθρώπων που συγκρίνουμε, αξιολογούμε και κρίνουμε τον εαυτό μας εξονυχιστικά. Κατανοώντας από πού προέρχεται αυτή η ανασφάλεια, γιατί έχουμε την τάση να υποβαθμίζουμε τον εαυτό μας και πώς μας επηρεάζει αυτή η οπτική, μπορούμε να αρχίσουμε να προκαλούμε και να υπερνικούμε τον εσωτερικό κριτή που περιορίζει τη ζωή μας.
Τι προκαλεί την ανασφάλεια;
Υπάρχει ένας εσωτερικός διάλογος που συνοδεύει τα συναισθήματα ανασφάλειας. Αυτός λέγεται «επικριτική εσωτερική φωνή».
Η επικριτική εσωτερική φωνή διαμορφώνεται από τις επώδυνες πρώιμες εμπειρίες ζωής, στις οποίες γίναμε μάρτυρες ή βιώσαμε οδυνηρές συμπεριφορές προς εμάς ή προς κοντινούς μας ανθρώπους. Καθώς μεγαλώνουμε, ασυνείδητα υιοθετούμε και αφομοιώνουμε αυτό το μοτίβο καταστροφικών σκέψεων απέναντι στον εαυτό μας και σε άλλους, εξηγεί η Δρ. Φαϊρστόουν.
Ποια γεγονότα ή συμπεριφορές διαμορφώνουν αυτό τον εσωτερικό κριτή;
Οι εμπειρίες που είχαμε με τους γονείς μας στην παιδική ηλικία μπορεί να βρίσκονται στη ρίζα της ανασφάλειάς μας στην ενήλικη ζωή. Έπειτα, σκεφτείτε τα αρνητικά σχόλια και στάσεις που εκφράζουν οι γονείς προς τον εαυτό τους. Αυτές οι στάσεις δεν χρειάζεται καν να εκφραστούν με λέξεις για να επηρεάσουν το παιδί. Η απουσία ενός γονιού μπορεί να κάνει το παιδί να νιώσει ανασφαλές και να πιστέψει ότι κάτι δεν πάει καλά με αυτό.
Ένας αδιάκριτος γονιός μπορεί να κάνει τα παιδιά να γίνουν εσωστρεφή ή αυτόνομα με τρόπους που θα τα κάνουν να νιώθουν ανασφάλεια ή έλλειψη εμπιστοσύνης προς τους άλλους. Επίσης, μελέτες έχουν δείξει ότι ο υπερβολικός έπαινος μπορεί να βλάψει την αυτοεκτίμηση ενός παιδιού.
Ο λόγος είναι ότι τα παιδιά πρέπει να νιώθουν ότι τα βλέπουν γι’ αυτό που είναι, για να μπορέσουν να νιώσουν ασφαλή. Μια υγιής συμπεριφορά για τους γονείς είναι να βλέπουν τον εαυτό τους και τα παιδιά τους με ρεαλιστικό τρόπο και να τους συμπεριφέρονται με αποδοχή και συμπόνια.
Ο καλύτερος τρόπος για να υποστηρίξει ένας γονιός το παιδί του είναι να του επιτρέψει να βρει κάτι που είναι μοναδικό σε αυτό, κάτι που το κάνει να φωτίζεται και μπορεί να δουλέψει για να το επιτύχει.
Το αποτέλεσμα της ανασφάλειας
Είναι σαφές ότι υπάρχουν πολλά πράγματα που διαμορφώνουν την επικριτική εσωτερική φωνή μας, από αρνητικές συμπεριφορές προς εμάς μέχρι στάσεις των γονιών μας προς τον εαυτό τους. Καθώς μεγαλώνουμε, εσωτερικεύουμε αυτές τις οπτικές ως δικές μας. Κρατάμε αυτές τις στάσεις ζωντανές, πιστεύοντας στις ανασφάλειές μας κατά τη διάρκεια της ζωής μας. Οι πιο κοινές επικριτικές εσωτερικές φωνές είναι:
- Είσαι χαζός.
- Είσαι άσχημος.
- Δεν κάνεις τίποτα σωστά.
- Δεν είσαι σαν τους άλλους ανθρώπους.
- Είσαι μια αποτυχία.
- Είσαι χοντρός.
- Είσαι αποτυχημένος.
- Δεν θα βρεις ποτέ φίλους.
- Κανείς δεν θα σε αγαπήσει.
- Δεν θα μπορέσεις ποτέ να σταματήσεις το κάπνισμα (το ποτό κτλ).
- Δεν θα καταφέρεις ποτέ τίποτα.
- Τι νόημα έχει να προσπαθήσεις;
Αυτές οι φωνές τείνουν να γίνονται πιο δυνατές όσο πλησιάζουμε τους στόχους μας. Συχνά, αντιδρούμε σε αυτές τις σκέψεις πριν ακόμα καταλάβουμε ότι τις έχουμε. Φανταστείτε πώς θα ήταν η ζωή αν δεν ακούγατε αυτές τις κακές σκέψεις να αντηχούν στο μυαλό σας.
Διαβάστε σχετικά: Πώς ξεπερνιέται η ανασφάλεια;
Ανασφάλεια στην εργασία
Η ανασφάλεια μπορεί να μας επηρεάσει με αναρίθμητους τρόπους. Ο καθένας προσέχει ότι η επικριτική εσωτερική φωνή του είναι πιο δυνατή στον ένα τομέα ή στον άλλο. Οι περισσότεροι, κάποια στιγμή, κάνουμε σκέψεις αυτοϋπονόμευσης σχετικά με την καριέρα μας. Παλιά συναισθήματα, όπως το ότι είμαστε ανίκανοι ή ότι ποτέ δεν θα αναγνωριστεί η δουλειά μας, μπορεί να εκτοξεύσουν την ανασφάλειά μας στα ύψη.
Ανασφάλεια στις σχέσεις
Είτε είμαστε ελεύθεροι, βγαίνουμε ραντεβού ή είμαστε σε σχέση, υπάρχουν πολλοί τρόποι που η επικριτική εσωτερική φωνή μας μπορεί να εισχωρήσει στην ερωτική μας ζωή. Οι σχέσεις, ειδικά, μπορούν να ανακινήσουν τραύματα και εμπειρίες του παρελθόντος. Μπορούν να ξυπνήσουν ανασφάλειες από καιρό θαμμένες και να προκαλέσουν συναισθήματα που δεν περιμένουμε.
Επιπλέον, πολλοί από μας κουβαλάμε ασυνείδητους φόβους για την οικειότητα. Το να είμαστε κοντά σε κάποιον μπορεί να μας ταρακουνήσει και να φέρει στην επιφάνεια αυτά τα συναισθήματα και τις επικριτικές εσωτερικές φωνές. Το να ακούμε αυτό τον εσωτερικό κριτή μπορεί να κάνει πολύ κακό στις διαπροσωπικές μας σχέσεις.
Πώς μπορούμε να ξεπεράσουμε την ανασφάλεια;
Όταν καταλάβουμε καλύτερα από πού προέρχεται η ανασφάλειά μας, καθώς και τη μεγάλη επιρροή που ασκεί στη ζωή μας, μπορούμε να αρχίσουμε να την αμφισβητούμε, διακόπτοντας τη διαδικασία της επικριτικής εσωτερικής φωνής μας. Η θεραπεία φωνής είναι μια προσέγγιση που αναπτύχθηκε από τον Δρα Ρόμπερτ Φαϊρστόουν, για να βοηθήσει τους ανθρώπους να υπερνικήσουν την επικριτική εσωτερική φωνή τους. Ακολουθούν πέντε σημαντικά βήματα της διαδικασίας.
Βήμα 1
Το πρώτο βήμα περιλαμβάνει την έκφραση των αυτοεπικριτικών σκέψεων στο δεύτερο πρόσωπο. Μπορείτε επίσης να καταγράψετε αυτές τις σκέψεις. Αυτή η διαδικασία σας βοηθάει να διαχωριστείτε από αυτές τις επιθέσεις, βλέποντάς τες ως έναν εξωτερικό εχθρό αντί για την πραγματική σας άποψη.
Βήμα 2
Στο δεύτερο βήμα, μπορείτε να αρχίσετε να σκέφτεστε και να μιλάτε για τις αντιδράσεις που έχετε όταν αποκαλύπτετε αυτές τις αρνητικές σκέψεις. Σας θυμίζουν κάποιον ή κάτι από το παρελθόν σας; Μπορεί να είναι βοηθητικό να ανακαλύψετε τη σχέση ανάμεσα σε αυτές τις επιθέσεις και στις πρώιμες εμπειρίες που συνέβαλαν στη διαμόρφωσή τους. Αυτό θα σας επιτρέψει να νιώσετε αυτοσυμπόνια και να απορρίψετε αυτές τις αντιλήψεις ως ακριβείς αντανακλάσεις αυτού που είστε.
Βήμα 3
Σε αυτό το βήμα, θα απαντήσετε στις επιθέσεις της εσωτερικής φωνής, εκφράζοντας την πραγματική οπτική σας. Μπορείτε να γράψετε μερικές λογικές και ρεαλιστικές δηλώσεις για το πώς είστε πραγματικά. Απαντήστε σε αυτές τις επιθέσεις με τον τρόπο που θα το κάνατε για έναν φίλο, με συμπόνια και καλοσύνη.
Βήμα 4
Σε αυτό το βήμα, αρχίζετε να κάνετε μια σύνδεση ανάμεσα στο πώς οι επιθέσεις της εσωτερικής φωνής επηρεάζουν τις τωρινές συμπεριφορές σας.
Βήμα 5
Το τελικό βήμα περιλαμβάνει τη διαμόρφωση ενός σχεδίου για να αλλάξετε αυτές τις συμπεριφορές. Αν η ανασφάλεια σας εμποδίζει να κάνετε κάτι, είναι καιρός να το κάνετε όπως και να ’χει. Ήρθε η ώρα να διακόψετε αυτές τις συμπεριφορές και να απελευθερώσετε τον αληθινό εαυτό σας.
Η διαδικασία δεν θα είναι εύκολη. Η αλλαγή πάντα φέρνει άγχος. Αυτές οι άμυνες και οι επικριτικές εσωτερικές φωνές είναι κομμάτι της ζωής σας και μπορεί να νιώσετε άβολα να τις αμφισβητήσετε. Οι ανασφάλειές σας είναι απίθανο να εξαφανιστούν σε μια νύχτα, όμως αργά και με επιμονή θα αρχίσουν να αποδυναμώνονται. Καθώς κάνετε αυτή τη δύσκολη αλλά πολύτιμη μετάβαση, είναι σημαντικό να αντιμετωπίζετε τον εαυτό σας με συμπόνια.
Απόδοση - Επιμέλεια: Ισμήνη Τσοχαλή, επιμελήτρια κειμένων
Πηγή
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
