Πώς νιώθετε μπροστά σε αμήχανες καταστάσεις; Μία έρευνα παρέχει χρήσιμες συμβουλές για την αντιμετώπιση του φόβου της ντροπής.
Σας έχει τύχει ποτέ να ρωτήσετε μια γυναίκα αν είναι έγκυος και αυτή να σας απαντήσει με ένα ξερό «όχι»; Μήπως νιώσατε τότε ότι θα θέλατε να ανοίξει η γη και να σας καταπιεί; Εμένα προσωπικά μου έχει συμβεί και από τότε φοβάμαι να μην ξανακάνω παρόμοιο λάθος σε διάφορες κοινωνικές καταστάσεις. Μία έρευνα παρέχει μία χρήσιμη συμβουλή για την αντιμετώπιση του φόβου της ντροπής.
Από την μέρα που συνέβη το περιστατικό με αυτή τη γυναίκα, διστάζω να ξανακάνω αυτή την ερώτηση. Γενικά προσπαθώ να μην κάνω κανένα σχόλιο για την εξωτερική εμφάνιση των ανθρώπων, γεγονός που μάλλον θα χαρακτήριζα ως θετικό. Σε ορισμένες περιπτώσεις είναι καλύτερο, όπως το αμήχανο περιστατικό που προκάλεσα με την ανόητη ερώτησή μου, να μπορούμε να κρατήσουμε το στόμα μας κλειστό.
Ωστόσο, άλλες φορές ο φόβος της ντροπής μπορεί να μας καταβάλλει και να μας εμποδίσει να ανταποκριθούμε στις καθημερινές δραστηριότητές μας. Για παράδειγμα, ο φόβος της πιθανής αίσθησης ντροπής μπορεί να είναι τόσο έντονος, ώστε να μας εμποδίζει να θέτουμε σε ερωτήσεις σε συνεδριάσεις ή να κλείσουμε ραντεβού με τον γυναικολόγο για έναν σημαντικό ιατρικό έλεγχο.
Πώς όμως μπορούμε να ξεπεράσουμε αυτούς τους φόβους; Μια μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Motivation and Emotion, ίσως μπορεί να μας δώσει την απάντηση.
Διαβάστε σχετικά: Η εμπιστοσύνη στη θεραπεία: Το συναίσθημα της ντροπής και η αντιμετώπισή του
«Ηθοποιός» ή «Παρατηρητής»;
Η μελέτη υποστηρίζει ότι το κλειδί για την αντιμετώπιση του ακατανίκητου φόβου ντροπής και ταπείνωσης μπροστά σε άλλους, είναι θέμα οπτικής.
Για παράδειγμα, όταν διαβάσατε το παραπάνω περιστατικό που βίωσα, μάλλον μπορέσατε να μπείτε στη θέση μου και να ταυτιστείτε με την οπτική του ηθοποιού, δηλαδή με τη δική μου, όπου ένιωσα σαν ταύρος σε υαλοπωλείο. Όμως, τι θα συνέβαινε αν καταφέρνατε να περιοριστείτε σε μία περισσότερο αποστασιοποιημένη, αποκλειστικά παρατηρητική οπτική, όπως αυτή του απλού αναγνώστη της ιστορίας;
Αν καταφέρετε να υιοθετήσετε την οπτική του παρατηρητή, κάθε φορά που φαντάζεστε ότι μπορεί να βιώσετε μία αμήχανη κοινωνική κατάσταση, θα είστε σε θέση να ελέγξετε το φόβο σας, σύμφωνα με την έρευνα.
Ας δούμε πώς οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Carnegie Mellon στο Πίτσμπεργκ των ΗΠΑ, κατέληξαν σε αυτό το συμπέρασμα.
Μελετώντας την ντροπή
Οι ερευνητές διεξήγαγαν τρία πειράματα, το καθένα από τα οποία περιελάμβανε μια διαφήμιση που παρουσίαζε μια αμήχανη κατάσταση.
Στο πρώτο πείραμα, οι συμμετέχοντες παρακολούθησαν μια διαφήμιση, όπου ένα άτομο «αερίζεται» κατά τη διάρκεια ενός μαθήματος γιόγκα. Η δεύτερη διαφήμιση παρουσίαζε άτομα τα οποία σχεδίαζαν να εξεταστούν για σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα. Το τρίτο πείραμα παρουσίαζε ένα σενάριο, το οποίο αφορούσε σε ένα άτομο το οποίο «αερίστηκε» κατά λάθος, κατά τη διάρκεια μιας ερωτικής σκηνής.
Οι ερευνητές ζήτησαν από τους συμμετέχοντες να περιγράψουν πώς ένιωσαν σε καθεμία από αυτές τις τρεις καταστάσεις, αξιολογώντας τις αντιδράσεις τους. Οι συμμετέχοντες έπρεπε να προσδιορίσουν τον βαθμό, στον οποίο ταυτίστηκαν με τον ηθοποιό ή υιοθέτησαν την οπτική του παρατηρητή.
Από τα ευρήματα προέκυψε ότι οι συμμετέχοντες που υιοθέτησαν την οπτική του ηθοποιού είχαν την τάση να είναι περισσότεροι ευαισθητοποιημένοι σε κοινωνικές καταστάσεις, ενώ εκείνοι που υιοθέτησαν την οπτική του παρατηρητή, παρουσίασαν χαμηλότερα επίπεδα ευαισθητοποίησης.
Εκπαιδεύοντας λοιπόν τον εαυτό σας να υιοθετεί την οπτική του παρατηρητή και όχι του ηθοποιού σε δυνητικά αμήχανες κοινωνικές καταστάσεις που φαντάζεστε ότι μπορεί να προκύψουν, μπορεί να μειώσει σημαντικά τα επίπεδα δυσφορίας σας και έτσι να είσαστε λιγότερο αποφευκτικοί.
Διαβάστε σχετικά: Μυστικά, ντροπή και ψυχική υγεία: πώς συνδέονται;
Επιπτώσεις του μάρκετινγκ στους καταναλωτές
Τα παραπάνω ευρήματα έχουν βαθιές επιπτώσεις στην ψυχολογία του μάρκετινγκ, υποστηρίζουν οι ερευνητές. Η αποφυγή του αισθήματος ντροπής δημιουργεί τη βάση για την παρακίνηση των καταναλωτών να αγοράσουν μια μεγάλη ποικιλία προϊόντων, από απορρυπαντικά πλυντηρίων που μπορούν να βγάλουν τους λεκέδες ρούχων, μέχρι υγρά καθαριστικά πιάτων που μπορούν να αφαιρέσουν τις πιο δύσκολες κηλίδες...
Η ερευνά μας συνδέεται με εκείνες τις κοινωνικές καταστάσεις, όπου τα στελέχη μάρκετινγκ επιθυμούν να αποδεσμεύσουν τους καταναλωτές από το φόβο της ντροπής και της αμηχανίας και να τους ενθαρρύνουν να αναλάβουν δράση για καταστάσεις που διαφορετικά θα απέφευγαν.
Οι ερευνητές επισημαίνουν: Η ντροπή μας εμποδίζει να ζητήσουμε συμβουλές σχετικά με το τι πρέπει να κάνουμε, όπως για παράδειγμα, αναφορικά με τους αυξανόμενους λογαριασμούς δανείων μας ή η διακοπή μιας ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης... Σε πολλές περιπτώσεις, αν θέλουμε να βοηθήσουμε πραγματικά τον εαυτό μας και τους άλλους, είναι σημαντικό να καταφέρουμε να ξεπεράσουμε το φόβο που αντιμετωπίζουμε σε κοινωνικές καταστάσεις.
Πηγή: medicalnewstoday.com
Απόδοση: Άννα Αποστολίδου, Ψυχολόγος
Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
