PsychologyNow Team

Ο αυτοέλεγχος είναι η ενσυναίσθηση για το μελλοντικό εαυτό μας

Ο αυτοέλεγχος είναι η ενσυναίσθηση για το μελλοντικό εαυτό μας

PsychologyNow Team
γυναίκα δείχνει πως έχει αυτοέλεγχο και ενσυναίσθηση για το μελλοντικό εαυτό της κρατόντας μπροστά στο πρόσωπό της ένα κίτρινο φύλλο πλάτανου

Το ίδιο τμήμα του εγκεφάλου που μας επιτρέπει να «μπαίνουμε» στη θέση των άλλων, μας βοηθά επίσης να ελέγξουμε τον εαυτό μας.


Έχετε πιθανόν δει το συγκεκριμένο βίντεο: πολλά παιδιά, αντιμέτωπα με ένα δελεαστικό ζαχαρωτό. Αν αντισταθούν να μην το φάνε για 15 λεπτά, τότε θα πάρουν δύο. Μερικά το καταφέρνουν. Άλλα παιδιά ενδίδουν σχεδόν αμέσως.

Το "Marshmallow Test", διεξήχθη για πρώτη φορά το 1960 και απεικονίζει τέλεια τη συνεχή διαμάχη μεταξύ της παρορμητικότητας και του αυτοελέγχου. Τα παιδιά πρέπει να καταπιέζουν άμεσα τις επιθυμίες τους και να επικεντρώνονται σε μακροπρόθεσμους στόχους, μια ικανότητα που θεωρητικά ελέγχεται από το μπροστινό μέρος του εγκεφάλου τους και σχετίζεται με τη μελλοντική υγεία τους, τις οικονομικές απολαβές και την ακαδημαϊκή επιτυχία.

Όμως μια νέα μελέτη που διεξήχθη από τον Alex Soutschek στο Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης, δείχνει ότι ο αυτοέλεγχος επηρεάζεται επίσης και από μια άλλη περιοχή του εγκεφάλου και ρίχνει ένα διαφορετικό φως σε αυτή τη δυνατότητα που έχουμε.

Πιέστε με το δεξί δείκτη του χεριού σας στην κορυφή του δεξιού αυτιού σας, στο σημείο που ενώνεται με το κεφάλι σας. Στη συνέχεια μεταφέρετε το δείκτη σας μια ίντσα προς τα πάνω και μετά μια ίντσα προς τα πίσω (μία ιντσα ισούται με 2,54 εκατοστά). Μόλις βρήκατε το δεξί κροταφοβρεγματικό σύμπλεγμα (rTPJ).

Αυτή η περιοχή συνδέεται εδώ και καιρό με την ενσυναίσθηση και την ανιδιοτέλεια. Όμως ο Soutschek, χρησιμοποιώντας μαγνητικά πεδία, απενεργοποίησε για λίγο το δεξί κροταφοβρεγματικό σύμπλεγμα δείχοντας ότι αυτή η εγκεφαλική περιοχή σχετίζεται επίσης με τον αυτοέλεγχο.Η υπόδειξη αυτή βγάζει όντως νόημα.

Η ενσυναίσθηση εξαρτάται από την ικανότητά σας να υπερνικήσετε τη δική σας άποψη, να εκτιμήσετε την άποψη κάποιου άλλου και να μπείτε στη θέση του. Ο αυτοέλεγχος είναι ουσιαστικά η ίδια δεξιότητα, αλλά αυτό που αλλάζει είναι ότι μπαίνετε στη θέση του μελλοντικού εαυτού σας: μία απομακρυσμένη και υποθετική οντότητα που θα μπορούσε κάλλιστα να είναι ένα διαφορετικό πρόσωπο.

Έτσι λοιπόν, σκεφτείτε τον αυτοέλεγχο ως ένα είδος προσωρινής ανιδιοτέλειας. Είναι ο εαυτός σας στο παρόν που στοχεύει να βοηθήσει τον μελλοντικό εαυτό σας.

Για πολύ καιρό, οι άνθρωποι υπέθεταν ότι χρησιμοποιούμε τους ίδιους μηχανισμούς για να βγάλουμε συμπεράσματα για τους άλλους ανθρώπους, όπως και για τους υποθετικούς εαυτούς μας, λέει η Rebecca Saxe από το Πανεπιστήμιο MIT. Έτσι, αυτή η νέα μελέτη ταιριάζει πολύ καλά με αυτή την περίπτωση.

Η Saxe το γνώριζε, αφού ήταν μία από τους πρώτους επιστήμονες που συνέδεσαν το δεξί κροταφοβρεγματικό σύμπλεγμα με τη «θεωρία του νου», την ικανότητα να κατανοήσουμε τις ψυχικές καταστάσεις των άλλων ανθρώπων. Το 2005, η ίδια και η Nancy Kanwisher σάρωσαν εγκεφάλους ανθρώπων τη στιγμή που αυτοί άκουγαν ιστορίες στις οποίες οι πρωταγωνιστές έκαναν κακές επιλογές, βασισμένοι σε ψευδείς πεποιθήσεις.

Αυτό το πείραμα έδειξε ότι το δεξί κροταφοβρεγματικό σύμπλεγμα είναι ενεργό, ειδικά όταν οι άνθρωποι συλλογίζονται σχετικά με το περιεχόμενο του νου ενός άλλου προσώπου, η ουσία της θεωρίας του νου. Αυτή η περιοχή, όπως έγραψαν, βοηθά τους ανθρώπους να σκεφτούν τους σκεπτόμενους ανθρώπους.


Διαβάστε σχετικά: Η επιστήμη πίσω από την ενσυναίσθηση


Την ίδια στιγμή, πολλοί άλλοι νευροεπιστήμονες έκαναν παρόμοια πειράματα και βρήκαν τα ίδια αποτελέσματα. Η συναίνεση ήταν εντυπωσιακή. Η Saxe έγραψε αργότερα: Επειδή δεν υπήρχε σχεδόν καμία προϋπάρχουσα νευροεπιστήμη της θεωρίας του νου, οι ερευνητές αντιμετώπισαν το θέμα με ασυνήθιστα ελάχιστες προκαταλήψεις σχετικά με το ποιο σημείο του εγκεφάλου έπρεπει να εξετάσουν.

Υπό τις συνθήκες αυτές, η νευροαπεικόνιση είναι εμφανώς άστατη και παράγει πολλά ψευδώς θετικά και ψευδώς αρνητικά αποτελέσματα. Ωστόσο, κάθε ομάδα που προσπάθησε να εντοπίσει τις περιοχές του εγκεφάλου που εμπλέκονται στη θεωρία του νού, έλαβε ουσιαστικά την ίδια απάντηση, η οποία και εξακολουθεί να είναι η ίδια μετά από κάθε μελέτη.

Πολλές άλλες μελέτες έχουν έκτοτε προεκτείνει αυτά τα πρώτα αποτελέσματα. Αν το δεξί κροταφοβρεγματικό σύμπλεγμα είναι μεγαλύτερο, οι άνθρωποι είναι πιο πιθανό να συμπεριφέρονται ανιδιοτελώς. Εάν οι νευρώνες μέσα σε αυτό είναι καλύτερα συνδεδεμένοι (και καλά συνδεδεμένοι με άλλα μέρη του εγκεφάλου), οι άνθρωποι δείχνουν μικρότερη προκατάληψη προς τις δικές τους ομάδες. Εάν η περιοχή διεγείρεται από ηλεκτρικά ρεύματα, οι άνθρωποι γίνονται καλύτεροι στην αποδοχή απόψεων κάποιου άλλου.

Και αν αυτή η περιοχή του εγεφάλου διαταραχθεί, αλλάζει την ικανότητά μας να συλλογιζόμαστε την ηθική. Φανταστείτε μια γυναίκα που ρίχνει δηλητήριο στον καφέ μίας φίλης της: αν το έκανε σκόπιμα, θα την κρίνουμε πιο σκληρά από ό, τι αν ενήργησε κατά λάθος. Η πρόθεση έχει σημασία και χρειαζόμαστε το δεξί κροταφοβρεγματικό σύμπλεγμα για να κρίνουμε τις προθέσεις.

Όταν η Liane Young, μία πρώην φοιτήτρια της Saxe, διέκοψε προσωρινά τη λειτουργία του δεξιού κροταφοβρεγματικού συμπλέγματος με τη χρήση μαγνητικών πεδίων, διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι ήταν πιο επιεικείς προς τη γυναίκα που σκόπιμα δηλητηρίασε τη φίλη της, εφ’ όσον εκείνη επεβίωνε. Με την ικανότητά των μελετητών να εκτιμήσουν την πρόθεση, άρχισαν να ψάχνουν για αποτελέσματα αντί αυτού.

Η ιδέα του δεξιού κροταφοβρεγματικού συμπλέγματος, ως σύνδεσμος για τη θεωρία του νου, δεν ταιριάζει με όλες τις θεωρίες. Για παράδειγμα, πολλές μελέτες δείχνουν ότι επηρεάζει την ικανότητά μας να μετατοπίσει την προσοχή μας από το ένα μέρος του χώρου σε ένα άλλο, όπως ένας τεχνικός κινεί έναν προβολέα. Ακόμα και στο δικό μου μικρό εργαστήριο, οι άνθρωποι διαφωνούν σχετικά με τη λειτουργία αυτής της περιοχής, λέει η Young, Καθηγήτρια στο Boston College.

Αν αναλογιστείτε αυτές τις απόψεις, μπορεί πιθανώς να συγχωνεύσετε τις δύο απόψεις σε μία. Ίσως η περιοχή που μελετάται, είναι μια περιοχή που ανακατευθύνει την προσοχή μας από το ένα πράγμα στο άλλο, μεταξύ των αντικειμένων στον κόσμο γύρω μας ή μεταξύ του δικού μας μυαλού και των άλλων ανθρώπων.

Εναλλακτικά, είναι πιθανό ότι αυτό που ονομάζουμε δεξί κροταφοβρεγματικό σύμπλεγμα, δεν είναι στην πραγματικότητα ένα μοναδικό κομμάτι του εγκεφάλου. Υπάρχει πολλή δουλειά να γίνει ακόμη, που υποδηλώνει ότι υπάρχουν διαφορετικές υπο-περιοχές, μία εκ των οποίων κάνει χωροταξικό αναπροσανατολισμό και η άλλη κάνει αποδοχή απόψεων, λέει η Young.

Εδώ έρχεται η μελέτη του Soutschek, η οποία επικεντρώθηκε ειδικά στο πίσω μισό του δεξιού κροταφοβρεγματικού συμπλέγματος, εκείνου που ήδη συνδέεται πιο έντονα με την ενσυναίσθηση και του οποίου διέκοψε τη λειτουργία προσωρινά σε 43 εθελοντές.

Όταν συνέβη αυτό, οι συμμετέχοντες προτιμούσαν να κρατήσουν ένα μεγάλο χρηματικό ποσό για τον εαυτό τους παρά να το μοιραστούν με έναν συνεργάτη τους, ειδικά όταν εκείνος ήταν ξένος. Αλλά ήταν επίσης πιο πιθανό να προτιμήσουν ένα μικρό άμεσο εφάπαξ ποσό μετρητών, από ένα μεγαλύτερο μελλοντικό ποσό, ειδικά όταν θα καθυστερούσαν πολύ να το λάβουν.

Ένα δεύτερο πείραμα εξήγησε το γιατί. Αυτή τη φορά, οι εθελοντές είδαν μια εικόνα ενός ανθρώπου να στέκεται σε ένα δωμάτιο με κόκκινους δίσκους στον τοίχο. Οι εθελοντές μπορούσαν να δουν όλους τους δίσκους, αλλά έπρεπε να πουν πόσους μπορούσε να δει ο άνθρωπος που βρισκόταν στην αίθουσα.

Έπρεπε να εναρμονίσουν την προοπτική τους, με τη δική του και τα πράγματα έγιναν χειρότερα όταν διακόπηκε προσωρινά το δεξί κροταφοβρεγματικό τους σύμπλεγμα. Επιπλεόν ο Soutschek έδειξε ότι, ο βαθμός της μεροληψίας τους, η αδυναμία τους να σκεφτούν πιο πέρα, προέβλεψε το πόσο παρορμητικοί και πόσο εγωιστές ήταν στο προηγούμενο πείραμα.

Αυτό μας λέει ότι η παρορμητικότητα και ο εγωισμός είναι μόνο τα δύο μισά του ίδιου νομίσματος, όπως είναι τα αντίθετά τους, η αυτοσυγκράτηση και η ενσυναίσθηση. Ίσως αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι άνθρωποι που δείχνουν σκοτεινά χαρακτηριστικά, όπως η ψυχοπάθεια και ο σαδισμός, έχουν χαμηλές μετρήσεις στην ενσυναίσθηση, αλλά ψηλά στην παρορμητικότητα.

Ίσως αυτός είναι ο λόγος που η παρορμητικότητα σχετίζεται με υποτροπές στην θεραπεία των εξαρτημένων, ενώ η ενσυναίσθηση συσχετίζεται με μεγαλύτερες περιόδους αποχής. Αυτές οι ιδιότητες αντιπροσωπεύουν τις επιτυχίες και τις αποτυχίες στη διαφυγή μας από τις δικές μας εγωκεντρικές γυάλες και να κατανοήσουμε τις ζωές των άλλων, ακόμα και όταν εκείνοι φορούν τα προσωπεία που φορούσαμε και εμείς κάποτε.


Πηγή: theatlantic.com
Απόδοση - Επιμέλεια: PsychologyNow.gr

Κάντε like στην σελίδα μας στο Facebook 
Ακολουθήστε μας στο Twitter 

Βρείτε μας στα...