Από την ηλικία των 17 μηνών τα μωρά, είναι σε θέση να αναγνωρίσουν αν γίνεται δίκαιη κατανομή και είναι η πρώτη φορά που οι ψυχολόγοι βρήκαν ενδείξεις ότι τόσο μικρά νήπια είναι δεκτικά στις αρχές της «δίκαιης κατανομής».
Η δρ. Ανέτ Χέντερσον και η δρ. Γινγκ Γουάνγκ από τη Σχολή Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου του Ώκλαντ μελέτησαν τη συμπεριφορά 84 νηπίων μέσα σε ένα ειδικά διαμορφωμένο εργαστήριο προβολής βίντεο, όπου τους έδειξαν μια σειρά διαφορετικών σύντομων σκηνών στις οποίες έπαιζαν δύο κούκλες.
Σε όλες τις σκηνές οι κούκλες προσπαθούσαν μαζί να προσεγγίσουν ένα δυσπρόσιτο μπωλ με γλυκά χρησιμοποιώντας μία στοίβα από πλαστικά ποτήρια. Όταν οι κούκλες κατάφεραν να πάρουν το μπωλ, μοίρασαν τα γλυκά μεταξύ τους. Οι σκηνές που προβλήθηκαν παρουσίασαν αρχές δίκαιης κατανομής (η κούκλα που προσπαθεί περισσότερο παίρνει τα περισσότερα γλυκά) ενώ άλλες σκηνές έδειξαν δυσανάλογες ανταμοιβές (μία κούκλα προσπαθεί περισσότερο, αλλά παίρνει λιγότερα γλυκά).
Μία κρυφή κάμερα κατέγραψε την αντίδραση του κάθε παιδιού στις σκηνές που προβλήθηκαν στην οθόνη, μετρώντας τον «χρόνο παρακολούθησης», δηλαδή τη διάρκεια της προσοχής που δόθηκε σε κάθε σκηνή.
Οι αντιδράσεις καταγράφηκαν και αναλύθηκαν χρησιμοποιώντας ένα εξειδικευμένο λογισμικό πρόγραμμα. Οι ερευνητές περίμεναν ότι τα παιδιά θα περνούσαν περισσότερο χρόνο παρακολουθώντας σκηνές που παραβίαζαν τις αρχές της δικαιοσύνης σε σύγκριση με τις σκηνές που δεν τις παραβίαζαν.
Βρήκαν ότι τα νήπια παρακολουθούσαν για περισσότερη ώρα σκηνές, όπου η κούκλα που συνέβαλε περισσότερο έπαιρνε λιγότερα γλυκά, αλλά δεν συνέβαινε το ίδιο όταν η κούκλα που προσπαθούσε περισσότερο έπαιρνε το μεγαλύτερο μερίδιο.
Δεκτικά τα νήπια σε αρχές δίκαιης κατανομής
Αυτά τα ευρήματα δείχνουν ότι τα νήπια δεν εξέλαβαν τα γεγονότα απλά ως θέμα αρνητικής προκατάληψης. Δηλαδή, μία απλή, μέτρια ανισότητα στην κατανομή δεν παρουσίασε σημαντική αύξηση προσοχής, αλλά όταν οι ανταμοιβές κατανέμονταν άνισα και άδικα με εμφανή τρόπο, τα παιδιά έδιναν περισσότερη προσοχή, υποστηρίζει η δρ. Χέντερσον.
Πρόκειται για την πρώτη έρευνα όπου νήπια μόλις 17 μηνών δοκιμάστηκαν σε έννοιες όπως η δικαιοσύνη και η ισότητα, όπου οι «ηθοποιοί» μπορούσαν να αποφασίσουν αναφορικά με την κατανομή των πόρων. Προηγούμενες μελέτες βρήκαν ότι παιδιά ηλικίας 21 μηνών ήταν δεκτικά σε αρχές δίκαιης κατανομής, αλλά σ’ αυτές τις μελέτες η κατανομή των πόρων πραγματοποιούταν από ένα τρίτο πρόσωπο.
Αυτά τα ευρήματα είναι σημαντικά γιατί υποδεικνύουν την ύπαρξη μιας διαφοροποιημένης κατανόησης της δικαιοσύνης σε πιο πρώιμο στάδιο ανάπτυξης, από ό,τι έχουν δείξει προηγούμενες έρευνες, λέει η δρ. Χέντερσον. Από 18 μηνών τα νήπια αναμένουν οι άνθρωποι να παίρνουν αυτό που τους αξίζει.
Η δρ. Γουάνγκ υποστηρίζει ότι στην καθημερινή ζωή οι άνθρωποι αναμένουν τη δίκαιη κατανομή των πόρων και αυτή η αίσθηση ευγενούς άμιλλας εξελίχθηκε ως μία ανθρώπινη λειτουργία για συνεργατική τάση.
Αυτά τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι τα νήπια είναι ικανά να μάθουν για τη δικαιοσύνη και τις συμπεριφορές καταμερισμού μέσα στον πρώτο ενάμιση χρόνο της ζωής τους. Η εξεύρεση τρόπων για να προάγουμε αυτές τις συμπεριφορές νωρίς στη ζωή, θα μπορούσαν να είναι το κλειδί για τη βελτίωση της δικαιοσύνης και της θετικής κοινωνικής συμπεριφοράς στις ανθρώπινες κοινωνικές ομάδες.
Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Journal of Experimental Child Psychology.
Πηγή: medicalxpress.com
Μελέτη: Just rewards: 17-Month-old infants expect agents to take resources according to the principles of distributive justice
Απόδοση: Έφη Μεσιτίδου
Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
