Ερευνητές βρήκαν ότι ένας τυποποιημένος βιοδείκτης μπορούσε να προβλέψει τον κίνδυνο του πρώιμου τοξικού στρες στην γνωστική ανάπτυξη και τη γενική υγεία κάθε μεμονωμένου βρέφους.
Ενώ πολλαπλές μελέτες έχουν δείξει μια σχέση ανάμεσα στις αντίξοες συνθήκες στην πρώιμη παιδική ηλικία και σε αρνητικές δια βίου επιπτώσεις σε ομάδες ανθρώπων, δεν υπάρχουν αξιόπιστα μέτρα για να μετρήσουμε τις επιδράσεις των αντίξοων συνθηκών στον κίνδυνο που διατρέχει κάθε μεμονωμένο παιδί.
Μια διεπιστημονική διερευνητική μελέτη που διεξήχθη από ερευνητές στο Νοσοκομείο Παίδων του Λος Άντζελες και στο Νοσοκομείο Παίδων της Βοστόνης βρήκε ότι ένας τυποποιημένος βιοδείκτης μπορούσε να προβλέψει τον κίνδυνο του πρώιμου τοξικού στρες στην γνωστική ανάπτυξη και τη γενική υγεία κάθε μεμονωμένου βρέφους.
Το τοξικό στρες είναι μια παρατεταμένη, επαναλαμβανόμενη και επιβλαβής υπερδραστηριοποίηση της αντίδρασης του οργανισμού στο στρες. Μπορεί κυριολεκτικά να αποτυπωθεί στο σώμα. Μια υπερφόρτωση τοξικού στρες μπορεί να διαταράξει και να βλάψει τη λειτουργία των κυττάρων. Αυτό μπορεί να προκληθεί από διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων των αντιξοοτήτων.
Η πρωτοποριακή μελέτη για τις δυσμενείς εμπειρίες της παιδικής ηλικίας (Adverse Childhood Experiences (ACEs), καθώς και αρκετές μεταγενέστερες μελέτες, συνέδεσαν τις αντιξοότητες – (ψυχολογική, σωματική ή σεξουαλική κακοποίηση, γονική βία, έκθεση σε χρήση ουσιών, ψυχικά άρρωστα ή φυλακισμένα μέλη του νοικοκυριού) που συνέβησαν στην παιδική ηλικία, όπως τις ανακαλεί ο ενήλικας – και οι οποίες συνδέονται κατά μέσο όρο με συμπεριφορές κινδύνου για την υγεία των ενηλίκων, χρόνιες ασθένειες και μικρότερη διάρκεια ζωής σε μια μεγάλη ομάδα πληθυσμού.
Πιο πρόσφατες μελέτες έδειξαν ότι οι υψηλές βαθμολογίες ACE σε άτομα δεν προβλέπουν απαραίτητα χειρότερο κίνδυνο εμφάνισης ασθενειών αργότερα στη ζωή, καθώς ορισμένοι μπορεί να είναι πιο ανθεκτικοί και άλλοι πιο ευάλωτοι.
Στα παιδιά, μελέτες έχουν δείξει ότι η πρώιμη έκθεση σε στρεσογόνους παράγοντες που προκαλούνται από αντιξοότητες μπορεί να διαταράξει τη γνωστική ανάπτυξη, τις ορμόνες και το ανοσοποιητικό σύστημα. Αλλά οι μελέτες αυτές έδειξαν επίσης ότι οι επιπτώσεις των πρώιμων αντιξοοτήτων μπορούν να προληφθούν με τη μείωση των πηγών του στρες, καθώς και να ρυθμιστούν με τη δημιουργία υποστηρικτικών σχέσεων μεταξύ των παιδιών και των φροντιστών τους, μαζί με την εκμάθηση δεξιοτήτων ζωής και αντιμετώπισης προβλημάτων.
Διαβάστε σχετικά: Οι θέσεις του D. Winnicott αναφορικά με τη σχέση μητέρας βρέφους/παιδιού στο έργο του “Από την Παιδιατρική στην Ψυχανάλυση”
Μετρώντας το Κόστος του Τοξικού Στρες
Σε αυτή τη μελέτη, οι ερευνητές ερεύνησαν αν ένας πρότυπος βιοδείκτης θα μπορούσε να μετρήσει τα αποτελέσματα του τοξικού στρες το οποίο πηγάζει από αντίξοες συνθήκες στις μητέρες και τα βρέφη τους. Οι ερευνητές μέτρησαν τα επίπεδα της F2 – isoprostane, ενός ευαίσθητου χημικού βιοδείκτη που δείχνει την αποδιοργάνωση των κυττάρων και την βλάβη τους από το οξειδωτικό στρες, σε δείγματα αίματος από μητέρες και ούρων από τα βρέφη.
Το οξειδωτικό στρες προκύπτει όταν τα κύτταρα δεν μπορούν να επεξεργαστούν επαρκώς τα απόβλητά τους, γνωστά και ως ελεύθερες ρίζες, που παράγονται καθώς το σώμα επεξεργάζεται το φαγητό ή αντιδρά σε περιβαλλοντικούς παράγοντες.
Οι ερευνητές ήθελαν να γνωρίζουν αν η F2 – isoprostane – η οποία είχε προηγουμένως χρησιμοποιηθεί για να μετρήσει αξιόπιστα τις επιδράσεις του οξειδωτικού στρες στους ενήλικες – θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να μετρήσει την επίδραση στρεσογόνων παραγόντων από αντίξοες συνθήκες και να συνδέσει αυτές τις επιδράσεις με την πρώιμη ανάπτυξη και τα νευρογνωστικά αποτελέσματα των βρεφών.
Σε αυτή τη διερευνητική μελέτη, στόχος μας ήταν να αξιολογήσουμε τις ατομικές επιδράσεις που προκύπτουν από αντίξοες συνθήκες που βιώνονται γύρω περίπου από τον χρόνο γέννησης, λέει η Καμίλα Γκατώ, νεογνολόγος στο Νοσοκομείο Παίδων του Λος Άντζελες και η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης.
Βρήκαμε ένα στοιχείο μέτρησης της βιολογικής υπογραφής του τοξικού στρες στην ανάπτυξη του βρεφικού εγκεφάλου, κάτι που καμία προηγούμενη μελέτη δεν έχει καταφέρει να επιτύχει. Πιστεύουμε ότι αυτός ο ευαίσθητος και αντικειμενικός βιοδείκτης υπόσχεται πολλά για την ανίχνευση του τρόπου με τον οποίο το τοξικό στρες επηρεάζει το σώμα και τον εγκέφαλο των παιδιών.
Οι ερευνητές πρότειναν ότι η σχέση μεταξύ αθροιστικών βαθμολογιών κινδύνου γύρω περίπου στον χρόνο γέννησης και υψηλότερα επίπεδα μητρικού και βρεφικού στρες στους έξι μήνες ίσως να αντικατοπτρίζουν τα επίπεδα του οξειδωτικού στρες. Οι ερευνητές ακόμα πιστεύουν ότι αυτό το αρχικό εξάμηνο παράθυρο ανάπτυξης θα μπορούσε να είναι ένα βέλτιστο χρονικό παράθυρο το οποίο μπορεί να αποκαλύψει τις σωματικές επιδράσεις των πρώιμων αντίξοων συνθηκών στο σώμα και στον εγκέφαλο.
Απόδοση: Παναγιώτα Νταλιακούρα, απόφοιτη του τμήματος Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του ΕΚΠΑ
Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
Πηγή
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
