PsychologyNow Team

Γιατί τα βρέφη δεν πρέπει να μαθαίνουν τον κόσμο μέσα από τα tablets

Γιατί τα βρέφη δεν πρέπει να μαθαίνουν τον κόσμο μέσα από τα tablets

PsychologyNow Team
βρέφος βρεφικό κάθισμα

"Aν έχεις έστω και 1 δολάριο να ξοδέψεις στο μάρκετινγκ, ξόδεψέ το στα παιδιά", λέει ο Ray Kroc, ιδρυτής των McDonald's.


Κάπως έτσι πρέπει να σκέπτονται και οι εταιρίες παιχνιδιών, άλλοτε επενδύοντας στο πλαίσιο αναγκών των νέων γονέων για το συνδυασμό ψυχαγωγίας-μάθησης και άλλοτε δημιουργώντας το. Με τις οθόνες και τα tablet να έχουν κυριαρχήσει στη ζωή των ενηλίκων και των εφήβων, οι εταιρίες στρέφονται όλο και περισσότερο στις πιο μικρές ηλικίες, ακόμα και στα βρέφη προκειμένου να επεκτείνουν το εύρος της αγοράς τους.

Οι οθόνες, είναι ένας μαγικός κόσμος για τα βρέφη. Χρώματα, κίνηση και διάδραση είναι τα στοιχεία που τα κρατούν κολλημένα σε αυτές πολλές ώρες. Μία διαδικασία που γίνεται εντελώς αισθησιοκινητικά από το παιδί αυτή την περίοδο, όπως έχει διατυπώσει ο Jean Piaget στη γνωστική-γενετική του κατεύθυνση που αφορά στην οντογενετική ανάπτυξη της νόησης του παιδιού . Σε αυτήν την ηλικία (από τη γέννηση ως το 2ο έτος) η κατανόηση του κόσμου του παιδιού στηρίζεται στην άμεση τοποχρονική επαφή με τα υλικά αντικείμενα και τις ενέργειες που σχετίζονται με αυτά στο άμεσο χωροχρονικό περιβάλλον. Το βρέφος στηρίζεται αποκλειστικά σε ό,τι εκείνη τη στιγμή αντιλαμβάνεται με τις αισθήσεις και με τη διακίνηση του ίδιου του σώματος του και των υλικών αντικειμένων στο άμεσο παρόν.

Αυτή την εποχή υπάρχουν πολλά παιχνίδια με οθόνες για μωρά, όπως το «Newborn-to-Toddler Apptivity Seat» για iPad της Fischer Price που κυκλοφορεί στην Αμερική και έχει ξεσπάσει σάλος για την κατάργησή του (δείτε τα σχόλια).

large x7045 newborn to toddler apptivity seat d 1 1

 Το κάθισμα «Apptivity» είναι ένα φουσκωτό κάθισμα για βρέφη – με θήκη για iPad ακριβώς μπροστά από το πρόσωπο του μωρού, σε σημείο που να εμποδίζει τη θέαση όλου του υπόλοιπου κόσμου. Το κάθισμα «Apptivity» είναι η απόλυτη ηλεκτρονική νταντά. Καθώς η οθόνη μαγεύει τα μωρά και αυτά είναι δεμένα και ασφαλισμένα, οι γονείς έμμεσα ενθαρρύνονται να αφήσουν τα παιδιά τους ολομόναχα με ένα iPad. Η εν λόγω εταιρεία προωθεί το συγκεκριμένο προϊόν υποστηρίζοντας ότι είναι εκπαιδευτικό, ειδικά για τα βρέφη. Οι γονείς ενθαρρύνονται να κατεβάσουν εφαρμογές ειδικά σχεδιασμένες για μωρά, ώστε να διδάξουν στα μωρά γράμματα, αριθμούς και πολλά άλλα.

Δεν υπάρχουν σαφείς μελέτες ότι τα μωρά επωφελούνται από το χρόνο που περνούν μπροστά σε μια οθόνη, ενώ κάποια στοιχεία δείχνουν ότι αυτό μπορεί να είναι επιβλαβές. Γι’αυτό το λόγο η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιάτρων από το 1999, έχει κάνει έρευνα διατυπώνοντας τις συνέπειες που έχουν οι οθόνες και το περιεχόμενό τους στα παιδιά. Μάλιστα η Ακαδημία συστήνει στους γονείς να αποφεύγουν να εκθέτουν τα παιδιά τους στην τηλεόραση, κάτω από την ηλικία των 2 ετών, καθώς διατυπώνει ότι υπάρχουν σημαντικά περισσότερες αρνητικές από θετικές συνέπειες στα παιδιά αυτής της ηλικίας και συμβουλεύουν τους γονείς να κρατούν μακριά τα βρέφη από τις οθόνες.

 Το πρόβλημα εδώ είναι ότι αυτά τα παιχνίδια, δεν ωφελούν σε τίποτα τα παιδιά. Το παιδί απλά είναι ασφαλές, ήσυχο και παθητικό. Μπορεί επίσης να είναι ήρεμο για πολύ ώρα. Αλλά μακροπρόθεσμα, αυτή η παθητικότητα και η έλλειψη κινητικότητας μπορεί να προκαλέσει σημαντικά προβλήματα, καθώς το παιδί αναπτύσσεται.

 

x7045 newborn to toddler apptivity seat d 4 2

Επομένως, για όσους γονείς αναρωτιούνται, δεν έχει τόση σημασία τι κάνουν οι οθόνες των tablets αλλά τι δεν κάνουν. Η παιδική ανάπτυξη έγκειται στις δραστηριότητες που εξελίσσουν τις γνωστικές ικανότητες των παιδιών και τους δημιουργούν την ανάγκη να εξερευνήσουν τον κόσμο γύρω τους, μέσα από την κινητικότητα και την επίλυση προβλημάτων. Σε αντίθεση με αυτό, οι οθόνες, επιζητούν μόνο παθητική στάση, απαιτούν τη συνεχή παρακολούθησή τους. Στην ηλικία κάτω των 2 ετών, δεν υπάρχουν προβλήματα που μπορούν να επιλυθούν μέσα από ένα tablet.

Επίσης, τα παραδοσιακά παιχνίδια οξύνουν όλες τις αισθήσεις του βρέφους. Τρέχει, μυρίζει, ακουμπά, αισθάνεται παίζοντας με ζωάκια, τουβλάκια και κάθε λογής παιχνίδια που συνδυάζουν όλες τις αισθήσεις. Οι οθόνες απλά καθίζουν το παιδί και του ζητούν να κουνάει το χέρι του πάνω τους, μαθαίνοντάς του τον κόσμο των δύο διαστάσεων την ώρα που δίπλα του βρίσκεται ένας αληθινός κόσμος τριών διαστάσεων, ο κόσμος που θα κληθεί να ζήσει.

Η πλευρά των γονέων όμως έχει και εκείνη το δικό της μερίδιο ευθύνης. Όταν οι γονείς εργάζονται πολλές ώρες και είναι κουρασμένοι, δεν μπορούν να είναι συνέχεια με τα παιδιά τους. Η ανάγκη των παιδιών όμως δεν αφορά τον ποσοτικό χρόνο αλλά και τον ποιοτικό. Παλιότερα οι μητέρες, όταν δεν είχαν ποιοτικό χρόνο να ασχοληθούν με τα παιδιά, τους έδιναν τα παιχνίδια και τους έλεγαν απλά: «Παίξτε». Τα παιδιά ανακάλυπταν χίλιες δύο χρήσεις του κάθε παιχνιδιού μαζί με τη διάδραση με άλλα παιδιά και αυτή ήταν η ψυχαγωγία τους, η χαρά τους παράλληλα με τη μάθηση.

Τα παιδιά δεν χρειάζονται εφαρμογές, αλλά αγκαλιές. Η δημιουργία παιχνιδιών για βρέφη, θα έπρεπε να επικεντρωθεί σε προϊόντα για μωρά που διευκολύνουν πραγματικά τη μάθηση, την ανάπτυξη και την ουσιαστική επικοινωνία με τους γύρω τους, αντί να ενθαρρύνει τους γονείς να τα καθηλώσουν– ακόμα κι αυτά που είναι πολύ μικρά για να μείνουν ακίνητα – μπροστά σε μία οθόνη.


Βιβλιογραφία:

Ν.Ράπτη: Ζαν Πιαζέ.(ο άνθρωπος, η ζωή του, το έργο του ....) Αθήνα 1983.

Ιωάννης Παρασκευόπουλους, Εξελικτική Ψυχολογία, Προγεννητική Περίοδος, Βρεφική Ηλικία, Τόμος 1, Αθήνα 1985

Κάντε like στην σελίδα μας στο Facebook 
Ακολουθήστε μας στο Twitter 

Βρείτε μας στα...