Η ανθρώπινη ανάπτυξη και εξέλιξη που ξεκινά από τη βρεφική ηλικία και συνεχίζεται σε όλη τη διάρκεια της ανθρώπινης ζωής είναι το αντικείμενο της εξελικτικής ψυχολογίας. Ο κλάδος αυτός της ψυχολογίας, δεν περιλαμβάνει μόνο τη φυσική ανάπτυξη, αλλά επίσης τη γνωστική, την κοινωνική, την πνευματική, την αντιληπτική, την προσωπική και τη συναισθηματική ανάπτυξη.
Η μελέτη της ανθρώπινης εξέλιξης είναι σημαντική όχι μόνο στην ψυχολογία αλλά επίσης στη βιολογία, στην ανθρωπολογία, στην κοινωνιολογία, στην εκπαίδευση και στην ιστορία.
Οι εξελικτικοί ψυχολόγοι βοηθούν τον κόσμο να καταλάβει καλύτερα πώς αλλάζει ο άνθρωπος και εξελίσσεται και στη συνέχεια προσπαθούν να εφαρμόσουν αυτή τη γνώση στην καθημερινότητα του για να τον βοηθήσουν να ζήσει καλύτερα και στο έπακρο των δυνατοτήτων του. Μελετούν και συνδυάζουν ένα μεγάλο εύρος θεωρητικών πεδίων, όπως οι βιολογικές, κοινωνικές, συναισθηματικές και γνωστικές διαδικασίες.
Η ηλικιακή φάση που μελετάται περισσότερο από τους εξελικτικούς ψυχολόγους αλλά και όλους τους επιστήμονες που ασχολούνται με την οικογένεια, βρίσκεται στη βρεφική και παιδική ηλικία. Η εξελικτική αυτή φάση του ανθρώπου παρά τις πολυάριθμες έρευνες παραμένει μυστήριο και με βάσει δεοντολογικούς και ηθικούς κώδικες, καταβάλλεται προσπάθεια από τους επιστήμονες να αποκρυπτογραφήσουν τα στάδια απόκτησης της μάθησης στα παιδιά, τις αντιληπτικές διαδικασίες και γενικότερα πώς μαθαίνουν να αναπτύσσουν και να εξελίσσουν τις δυνατότητές τους μέχρι και την ενήλικη ζωή.
Η Alison Gopnik, καθηγήτρια Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Berkley στην Καλιφόρνια, με αξιοσημείωτο ερευνητικό έργο στη γνωστική και γλωσσική ανάπτυξη, είναι η ψυχολόγος που δίνει απάντηση στα ερωτήματα των γονέων, σχετικά με τον τρόπο με τον οποίον σκέφτονται τα μωρά. Η εξαιρετική ομιλία της στο TED (και με ελληνικούς υπότιτλους), παρουσιάζει τις έρευνες της πάνω στη γνωστική εξέλιξη στη βρεφική και παιδική ηλικία και εξηγεί πώς το μυαλό ενός βρέφους κάνει τους ίδιους πολύπλοκους στατιστικούς υπολογισμούς με έναν ενήλικα.
