Τα αποτελέσματα του γνωστού Marshmallow Test είναι καλύτερα στα σημερινά παιδιά, παρά τη διαφορετική αίσθηση που μπορεί να έχουμε για αυτά.
Αν πιστέψουμε κάθε κινδυνολογία που δημοσιεύεται κατά καιρούς στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, θα είχαμε έναν διαρκή φόβο για το μέλλον του ανθρώπινου είδους. Τι διαβάζουμε:
Τα παιδιά, σήμερα, είναι υπερκινητικά και εθισμένα στην τεχνολογία όσο ποτέ άλλοτε.
Έχουν χάσει την ικανότητά τους να ειναι ήρεμα και επιθυμούν διαρκώς την διέγερση από τις ηλεκτρονικές συσκευές και τους εξουθενωμένους πια γονείς.
Τι θα σήμαιναν τα παραπάνω με βάση τη γνωστή ψυχολογική αξιολόγηση Walter Mischel Marshmallow Test για τον αυτοέλεγχο στην παιδική ηλικία; Θα ήμασταν σίγουροι ότι τα παιδιά του σήμερα θα ζοριστούν πολύ περισσότερο από τις προηγούμενες γενιές για να αντισταθούν στην προσφορά ενός ζαχαρωτού ή μιας άλλης λιχουδιάς με την υπόσχεση να λάβουν περισσότερα έπειτα από δύο ή και δέκα λεπτά; Σύμφωνα με μία νέα έρευνα, έτσι τουλάχιστον πιστεύουν οι περισσότεροι αναπτυξιακοί ψυχολόγοι.
Δείτε περισσότερα: Η αναβολή της ευχαρίστησης είναι ένδειξη συναισθηματικής νοημοσύνης
Κι όμως, οι ψυχολόγοι ερευνητές, βασιζόμενοι σε μια ανάλυση 50 ετών με βάση τα δεδόμενα για την απόδοση των παιδιών στο Marshmallow Test, καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι τα παιδιά της σημερινής εποχής είναι ικανά να επιδείξουν περισσότερη αυτοσυγκράτηση από τις προηγούμενες γενιές. Η ικανότητά τους να αναβάλλουν την ευχαρίστησή τους έχει αυξηθεί κατά ένα λεπτό ανά δεκαετία, τα τελευταία 50 χρόνια.
Οι ερευνητές συνδύασαν τα αποτελέσματα όλων των δημοσιευμένων και αδημοσίευτων μελετών, που κατάφεραν να βρουν, οι οποίες είχαν χρησιμοποιήσει την κλίμακα Marshmallow Test, ξεκινώντας από το σημαντικό έργο του Mischel, το οποίο δημοσιεύτηκε το 1968 και συμπεριλάμβανε 4 μελέτες στη δεκαετία του 1970, 3 στη δεκαετία του 1990, 6 στη δεκαετία του 2000 και 16 στην τρέχουσα δεκαετία, όπου συμμετείχαν παιδιά ηλικίας δέκα ετών και κάτω. Οι ψυχολόγοι θεωρούν ότι το χάσμα στη δεκαετία του ’80, οφείλεται στην εισαγωγή μιας άλλης κλίμακας για την αυτορρύθμιση, η οποία ήταν ταχύτερη στη διαχείριση – το λεγόμενο gift-delay task.
Προτού αποκαλύψουν τα αριθμητικά αποτελέσματα, οι ψυχολόγοι ζήτησαν από 260 μέλη της Cognitive Development Society Listserv, να προβλέψουν τα αποτελέσματα. Περίπου το 50% προέβλεψε ότι η ικανότητα αυτοσυγκράτησης των παιδιών σήμερα, θα ήταν χαμηλότερη από ό,τι στο παρελθόν. Το 20% θεώρησε ότι δεν θα υπήρχε καμία διαφορά με την πάροδο του χρόνου και μόνο το 16% πίστευε ότι τα παιδιά σήμερα θα ξεπεράσουν τα παιδιά του παρελθόντος (οι άλλοι δήλωσαν ότι δεν υπήρχαν αρκετά δεδομένα για να απαντήσουν στην ερώτηση).
Οι ψυχολόγοι ανακάλυψαν μια στατιστικά σημαντική γραμμική τάση: η ικανότητα των παιδιών να αντιστέκονται στον άμεσο πειρασμό και να περιμένουν μεγαλύτερη ανταμοιβή, φαίνεται να έχει αυξηθεί κατά τη διάρκεια των δεκαετιών (αυτό συνέβαινε όταν αφαίρεσαν δύο ακραίες μελέτες, που σημειώθηκαν ως μαύροι κύκλοι στο παραπάνω γράφημα). Η αύξηση της ικανότητας καθυστέρησης της ικανοποίησης είναι παρόμοια σε μέγεθος με τη γνωστή αύξηση του μέσου IQ που παρατηρείται στο ίδιο χρονικό διάστημα, που ενδεχομένως αντικατοπτρίζει την ύπαρξη κοινών μηχανισμών, αν και αυτό αποτελεί μονάχα μια υπόθεση, ειδικά σε αυτό το στάδιο.
Επίσης, η διακύμανση ως προς την απόδοση στο Marshmallow Test παρέμεινε η ίδια, κατά τη διάρκεια των δεκαετιών, πράγμα που σημαίνει ότι έχει παρατηρηθεί μέση βελτίωση γενικότερα στο εύρος της ικανότητας, όχι μόνο στα παιδιά που εμφανίζουν μεγαλύτερη ικανότητα αυτοελέγχου.
Πώς θα μπορούσαν οι ειδικοί να έχουν πέσει τόσο έξω; Οι ψυχολόγοι ερευνητές υποστηρίζουν ότι οι ειδικοί είναι επιρρεπείς στις προκαταλήψεις, όπως όλοι μας, κάτι που ονομάζει ως φαινόμενο «παιδιά της σημερινής εποχής»: οι αναμνήσεις των ανθρώπων για τις δικές τους παιδικές ικανότητες επηρεάζονται σημαντικά από τις τωρινές τους ικανότητες. Έτσι, ενώ είναι εύκολο να κοιτάξει κανείς τα σημερινά παιδιά και να υπογραμμίσει την αδυναμία τους να ελέγξουν τον εαυτό τους και να μιλήσει για την κατάρρευση του πολιτισμού, είναι πολύ πιο δύσκολο να θυμηθεί κανείς ακριβώς τον εαυτό του ως παιδί.
Μήπως λοιπόν αυτή η βελτίωση της ικανότητας αυτοελέγχου των παιδιών, μπορεί να αποτελέσει ελπίδα για το μέλλον, για παράδειγμα στη μείωση της εγκληματικότητας και στον εθισμό από ουσίες;
Οι ψυχολόγοι δεν πιστεύουν ότι αυτό έχει σχέση μόνο με μία δεξιότητα, αλλά ότι πιθανόν η ικανότητα αυτή να σχετίζεται και με όλες τις υπόλοιπες και έτσι να μας δίνει τη μελλοντική συμπεριφορά. Πάντως τα παιδιά που έχουν χαμηλή απόδοση, θα συνεχίσουν την ίδια συμπεριφορά, υποστηρίζουν. Οι άνθρωποι έχουμε ανθυγιεινές και επικίνδυνες συμπεριφορές εδώ και χιλιάδες χρόνια τώρα, οι οποίες και θα μας συνοδεύουν για χιλιάδες ακόμη χρόνια, προβλέπουν.
Οι αιτίες και οι συνέπειες της φαινομενικής αύξησης της ικανότητας αυτοελέγχου στην παιδική ηλικία, θα αποκαλυφθούν σε μελλοντικές μελέτες. Προς το παρόν, οι ψυχολόγοι υποστηρίζουν ότι από αυτά τα στοιχεία προκύπτει ότι σε αντίθεση με τις ιστορικές και τις παρούσες διαμαρτυρίες, τα παιδιά σήμερα φαίνεται να είναι καλύτερα από ό,τι ήμασταν εμείς. Μια υποτιθέμενη σύγχρονη κουλτούρα στιγμιαίας ικανοποίησης, δεν περιόρισε την πορεία της εξέλιξης και της βελτίωσης του είδους μας.
Πηγή: digest.bps.org.uk
Απόδοση: Άννα Αποστολίδου
