Φαίνεται ότι παρ’ όλο που ζούμε σε μια τόσο εξελιγμένη εποχή υπάρχει ακόμα αγνωσία σχετικά με τον θηλασμό. Σ’ αυτό το συμπέρασμα έχει οδηγήσει η αύξηση των ποσοστών διακοπής θηλασμού ή η επιλογή του γάλατος του εμπορίου.
Ένας βασικός παράγοντας ο οποίος λίγο πολύ είναι γνωστός και διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στην απόφαση και τη στάση των γυναικών σε αυτό το θέμα είναι η υποστήριξη, δηλαδή η ενημέρωση, η καθοδήγηση και η παρότρυνση που έχουν οι μητέρες από τους επαγγελματίες υγείας και τον περίγυρό τους. Έρευνες έχουν δείξει ότι το 34 – 59% των γυναικών δεν θα είχαν σταματήσει τον θηλασμό στις πρώτες 10 μέρες αν είχαν λάβει την κατάλληλη υποστήριξη (Oakley, Henderson, Redshaw, & Quigley, 2014).
Σε μια έρευνα των Graffy και Taylor οι γυναίκες ρωτήθηκαν για το ποιες πληροφορίες, συμβουλές και είδος υποστήριξης θα ήθελαν. Αρκετές ανέφεραν το πόσο απροετοίμαστες νιώθουν για να θηλάσουν και γι’ αυτό θα ήθελαν περισσότερες πληροφορίες, ώστε να είναι έτοιμες να αντιμετωπίσουν και δύσκολες καταστάσεις. Άλλες ισχυρίστηκαν ότι η πιο χρήσιμη συμβουλή που έλαβαν ήταν το πως πρέπει να κρατάνε το μωρό τους όταν αυτό θηλάζει. Ακόμη, συμβουλές και διευκρινίσεις σχετικά με τις ώρες που πρέπει να τρώει το μωρό, την υπεραιμία του μαστού και τον ερεθισμό των θηλών ήταν από τις πιο βοηθητικές. Τέλος, όλες οι γυναίκες εκτίμησαν όσους επαγγελματίες και μη τους αφιέρωσαν χρόνο για να μοιραστούν μαζί τους τα συναισθήματά τους, τους προβληματισμούς τους και τις ανησυχίες τους, γιατί κάθε άτομο είναι διαφορετικό και χρήζει ξεχωριστής αντιμετώπισης.
Η υποστήριξη που δέχονται οι γυναίκες από τους επαγγελματίες υγείας και τις μαίες διακρίνονται σε τρεις φάσεις: την προγεννητική, το διάστημα παραμονής στο νοσοκομείο και τη μεταγεννητική. Στην προγεννητική, περιλαμβάνονται ομαδικές ή ατομικές συνεδρίες με σκοπό την ενδελεχή ενημέρωση των γυναικών με διάφορα φυλλάδια και βίντεο τα οποία περιέχουν συμβουλές και τεχνικές θηλασμού και επισκέψεις επαγγελματιών στα σπίτια των εγκύων. Υπάρχουν μάλιστα κάποια προγράμματα, τα οποία είναι ειδικά διαμορφωμένα για νεαρές και κακής οικονομικής κατάστασης γυναίκες, ώστε να δίνεται η ευκαιρία σε όλες τις γυναίκες να λάβουν την υποστήριξη που χρειάζονται.
Κατά τη διάρκεια της παραμονής τους στο μαιευτήριο οι γυναίκες μαθαίνουν επί του πρακτέου πως να θηλάζουν το μωρό τους και το ποια είναι η σωστή θέση. Αυτή είναι και η περίοδος που οι γυναίκες νιώθουν περισσότερη ασφάλεια καθώς μπορούν να έχουν βοήθεια οποιαδήποτε στιγμή τη χρειαστούν.
Τέλος μεταγεννητικά, παρέχεται στις μητέρες τηλεφωνική υποστήριξη και επισκέψεις στα σπίτια τους από τους ειδικούς, ειδικά όταν πρέπει να αντιμετωπιστούν δύσκολες καταστάσεις. Να σημειωθεί ότι η δράση των επαγγελματιών δεν περιορίζεται μόνο σε πρακτικά θέματα, αλλά φροντίζουν ώστε οι γυναίκες να αποκτήσουν περισσότερη εμπιστοσύνη στον εαυτό τους και να ενισχυθεί η αυτοπεποίθησή τους (Hannula, Kaunonen, & Tarkka, 2008).
Όσο απαραίτητη και ωφέλιμη είναι η παρέμβαση ενός ειδικού, δυστυχώς δεν είναι πάντα εφικτή. Εκτός του ότι πολλές φορές δεν υπάρχει ο απαραίτητος αριθμός προσωπικού, η ποιότητά του είναι ένα σημαντικό ζήτημα για να νιώσουν οι γυναίκες σιγουριά. Δεν είναι λίγες οι φορές που γυναίκες έχουν παραπονεθεί πως οι μαίες είτε δεν ήταν σωστά καταρτισμένες είτε δεν τους αφιέρωσαν το χρόνο που χρειάζονταν. Για μια γυναίκα που θα γίνει μητέρα είναι βασικό να γνωρίζει πως έχει δίπλα της έναν ειδικό που θα αποπνέει ζεστασιά, θα την ακούσει και θα την κατευθύνει αναλόγως.
Ακόμη, όσο η κοινωνία αγνοεί τις μειονότητες όπως οι φτωχές οικογένειες, τα μαιευτήρια και το προσωπικό καλό θα είναι να αναλάβουν δράση ώστε να περιορίσουν αυτό το πρόβλημα. Ήδη όπως αναφέρθηκε και πιο πάνω υπάρχουν κάποια προγράμματα για αυτές τις ομάδες. Τέτοιες μέθοδοι είναι απαραίτητο να υιοθετηθούν και από άλλους και να αποτελέσουν παράδειγμα προς μίμηση (Demirtas, 2012).
Όλη η δράση των επαγγελματιών υγείας δεν θα είχε τόσο μεγάλη αποτελεσματικότητα εάν δεν υπήρχε συνεργασία και υποστήριξη και από την πλευρά της οικογένειας και του περίγυρού της. Πρωταρχικής σημασίας είναι η στάση του πατέρα ο οποίος αλληλεπιδρά και περισσότερο με τη μητέρα και το βρέφος. Ο πατέρας λοιπόν πρέπει να είναι ενημερωμένος και να κρατάει μια θετική και ζεστή στάση σχετικά με το ζήτημα του θηλασμού. Μητέρες οι οποίες νιώθουν ότι έχουν στο πλάι τους τον σύζυγό τους, όχι μόνο αποφασίζουν να θηλάσουν αλλά συνεχίζουν το θηλασμό και για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η καλή σχέση ανάμεσα στο ζευγάρι είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη δημιουργία ισχυρού δεσμού ανάμεσα στους γονείς και το βρέφος και ιδίως για τη μητέρα, καθώς η εμπειρία του θηλασμού είναι μια μοναδική ευκαιρία που της δίνεται. Και ο πατέρας όμως οφείλεται από αυτή την κατάσταση, καθώς περνάει ακόμα περισσότερο χρόνο μαζί με την οικογένειά του και έτσι προσφέρει έμπρακτα την υποστήριξή του (Ekström, Widström, & Nissen, 2003).
Ένα ακόμη ενδιαφέρον εύρημα στη μελέτη των Ekström, Widström, & Nissen (2003) είναι πως για τις μητέρες θεωρείται βασικό να γνωρίζουν αν έχουν θηλάσει κι εκείνες ως βρέφη. Γυναίκες οι οποίες θήλαζαν τα μωρά τους για μεγάλο χρονικό διάστημα διαπιστώθηκε πως ως βρέφη είχαν επίσης θηλάσει για μεγάλο χρονικό διάστημα και πως είχαν πολύ καλύτερη σχέση με τις μητέρες τους από τις οποίες είχαν λάβει και σημαντική συναισθηματική υποστήριξη. Έτσι λοιπόν, οι μητέρες επηρεάζονται έστω και υποσυνείδητα από το και αν οι ίδιες είχαν θηλάσει και φαίνεται πως η δημιουργία ισχυρού δεσμού με τις μητέρες τους τις επηρεάζει και τις κάνει να αισθάνονται υποστήριξη και δικαίωση για την δική τους επιλογή να θηλάσουν.
Συνοψίζοντας, επειδή ο θηλασμός είναι μια διαδικασία ιδιαίτερα απαιτητική κάποιες φορές, οι μητέρες χρειάζονται υποστήριξη και ενθάρρυνση για να καταλήξουν σε αυτή την απόφαση. Οι επαγγελματίες υγείας και ο περίγυρος τους μπορούν να αποτελέσουν πηγές εμψύχωσης για τις γυναίκες και να λειτουργήσουν ως καθοδηγητές και κινητήριες δυνάμεις ώστε οι μητέρες να αισθανθούν σιγουριά και ασφάλεια.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Demirtas, B. (2012). Strategies to support breastfeeding: a review. International Nursing Review, 59(4), 474-481. doi:10.1111/j.1466-7657.2012. 01017.x
- Ekström, A., Widström, A., & Nissen, E. (2003). Breastfeeding support from partners and grandmothers: Perceptions of Swedish women. Birth: Issues in Perinatal Care, 30(4), 261-266. doi: http://dx.doi.org/10.1046/j.1523-536X.2003.00256.x
- Graffy, J., &Taylor, J. (2005). What information, advice, and support do women want with breastfeeding? Birth: Issues in Perinatal Care, 32(3), 179-186. doi: http://dx.doi.org/10.1111/j.0730-7659.2005.00367.x
- Hannula, L., Kaunonen, M., & Tarkka, M. (2008). A systematic review of professional support interventions for breastfeeding. Journal of Clinical Nursing, 17(9), 1132-1143. doi: http://dx.doi.org/10.1111/j.1365-2702.2007.02239.x
- Oakley, L. L., Henderson, J., Redshaw, M., & Quigley, M. A. (2014). The role of support and other factors in early breastfeeding cessation: an analysis of data from a maternity survey in England. BMC Pregnancy & Childbirth, 14(1), 1-20. doi:10.1186/1471-2393-14-88