Οι ερευνητές πιστεύουν ότι αυτό το ευαίσθητο προφίλ υψηλών επιπέδων κορτιζόλης, που προωθείται από τη θετική ανατροφή, μπορεί γενικά να είναι επωφελές στην ενήλικη ζωή, βοηθώντας σας να παρατηρείτε λεπτές διαφορές στην ανθρώπινη συμπεριφορά και να δίνετε μεγαλύτερη προσοχή στις λεπτομέρειες.
Κατά τη διάρκεια της εφηβείας διαμορφώνονται αξίες και σχέσεις και συμβαίνουν γεγονότα που αφήνουν αποτυπώματα στη ζωή που ακολουθεί, τα οποία και φαίνονται στην καθημερινή λειτουργία των συστημάτων του εγκεφάλου.
Νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Developmental Science δείχνει ότι όταν οι έφηβοι έχουν μια θετική σχέση με τους γονείς τους, οι εγκέφαλοί και τα σώματά τους ως ενήλικες, ανταποκρίνονται στο άγχος με έναν τρόπο που τους βοηθά να συνδέονται καλύτερα με τον κόσμο. Ωστόσο, η μελέτη υποδηλώνει ότι τα άτομα που έχουν μεγαλώσει σε ένα δύσκολο περιβάλλον μπορεί να στερούνται αυτά τα οφέλη, γεγονός που φαίνεται να ενισχύει την επιρροή της θετικής ανατροφής.
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Αϊόβα, μελέτησαν εκατοντάδες ανθρώπους από το Seattle των Η.Π.Α. κατά τη διάρκεια της εφηβείας τους, οι οποίοι έπρεπε να περιγράψουν τις σχέσεις τους με τους γονείς τους, με βάση ερωτήσεις όπως «είστε κοντά με τη μητέρα σας;». Επαγγελματίες αξιολογητές βαθμολόγησαν επίσης τα ποσοστά της ενθάρρυνσης και των κατάλληλων ανταμοιβών που λάμβαναν από τους γονείς τους, με βάση την καταγραφή βίντεο κατά τη διάρκεια των οποίων οι έφηβοι και οι γονείς τους έπρεπε να κάνουν ασκήσεις συγκεκριμένης δομής.
Περίπου πέντε χρόνια αργότερα, 280 από τους τότε έφηβους που συμμετείχαν στην έρευνα και που είχαν πλέον ηλικία 19-22 ετών, έδωσαν δείγματα σάλιου στην ερευνητική ομάδα για να μετρηθούν τα επίπεδα κορτιζόλης τους. Η κορτιζόλη είναι ένας βασικός δείκτης της δραστηριότητας στον άξονα υποθαλάμου-υπόφυσης-επινεφριδίων (ΥΥΕ), ο οποίος ελέγχει την ευαισθησία μας στις νέες πληροφορίες και στους στρεσογόνους παράγοντες.
Αφού εξέτασαν μεταβλητές όπως το φύλο, το οικογενειακό εισόδημα και τις συνήθειες ύπνου τους, στη συνέχεια οι ερευνητές ήθελαν να δουν πώς η κορτιζόλη σχετίζεται με τα πλαίσια των σχέσεων των εφήβων με τους γονείς τους.
Από την αρχή της ανάλυσης κατέστη σαφές ότι παρ’ όλο που οι λευκοί Ευρωπαίοι, Αμερικανοί και οι Αφροαμερικανοί συμμετέχοντες στη μελέτη είχαν λάβει παρόμοια ποιοτική γονεϊκή φροντίδα, υπήρχαν διαφορετικά πρότυπα μέσα σε αυτές τις εθνοτικές ομάδες, οπότε οι ερευνητές τους χώρισαν σε δύο ομάδες πριν προχωρήσουν στην περαιτέρω ανάλυση των αποτελεσμάτων.
Οι Ευρωπαίοι-Αμερικανοί, που είχαν μια θετική σχέση με τους γονείς τους κατά τη διάρκεια της εφηβείας τους, σε συνδυασμό με την αξιολόγηση των ερευνητών ότι είχαν λάβει ικανοποιητικές επιβραβεύσεις και ανταμοιβές από τους γονείς τους, παρουσίασαν όλοι τους παρουσίασαν υψηλότερα επίπεδα κορτιζόλης στην μετέπειτα «αναδυόμενη ενηλικίωσή» τους.
Μπορεί να προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι η καλή γονεϊκή φροντίδα των εφήβων συνδέεται με υψηλότερα επίπεδα κορτιζόλης στην ενηλικίωση και αυτό σίγουρα έρχεται σε αντίθεση με τις μελέτες για τη βρεφική ηλικία, όπου η θετική ανατροφή οδηγεί σε μια μειωμένη δραστηριότητα στον άξονα υποθαλάμου-υπόφυσης-επινεφριδίων (ΥΥΕ). Αλλά θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας, ότι η κορτιζόλη διεγείρει ακόμη περισσότερο την προσοχή και εγρήγορση. Τα υψηλά επίπεδα κορτιζόλης δεν είναι πολύ χρήσιμα ή διασκεδαστικά για ένα ανήμπορο βρέφος που ήδη πρέπει να ανταπεξέλθει σε καινούρια ερεθίσματα, οπότε οι γνώσεις ενός φροντιστή που θα ασχοληθεί με το άγχος τους, τα βοηθά να αποφύγουν τον άσκοπο πανικό σε κάθε νέα λεπτομέρεια που γνωρίζουν.
Οι ερευνητές πιστεύουν ότι αυτό το ευαίσθητο προφίλ υψηλών επιπέδων κορτιζόλης, που προφανώς προωθείται από τη θετική ανατροφή, μπορεί γενικά να είναι επωφελές στην ενήλικη ζωή, βοηθώντας σας να παρατηρείτε λεπτές διαφορές στην ανθρώπινη συμπεριφορά και να δίνετε μεγαλύτερη προσοχή στις λεπτομέρειες.
Σε αντίθεση, στην περίπτωση αποχής θετικών γονεϊκών σχέσεων για την αντιμετώπιση του στρες, η δραστηριότητα στον άξονα υποθαλάμου-υπόφυσης-επινεφριδίων (ΥΥΕ), οδηγεί στη μείωση της έκκρισης κορτιζόλης ως ένα προστατευτικό μέτρο.
Εν τω μεταξύ, υπήρχαν ελάχιστα στοιχεία για ένα προφίλ υψηλών επιπέδων κορτιζόλης στους Αφροαμερικανούς συμμετέχοντες. Τα αποτελέσματα ήταν κάπως μικτά, αλλά σε γενικές γραμμές αυτό φαινόταν να μη συνδέεται με την ποιότητα της οικογενειακής φροντίδας που είχαν λάβει ως έφηβοι. Οι ερευνητές εκτίμησαν ότι αυτό μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι οι Αφροαμερικανοί συμμετέχοντες είχαν εκτεθεί σε πιο πρώιμες προκλήσεις ζωής από ό,τι οι λευκοί Ευρωπαίοι –Αμερικανοί συμμετέχοντες, που σχετίζονταν για παράδειγμα με τη στέγαση, το έγκλημα, την πρόσβαση σε οικονομικούς πόρους, οι οποίες τους οδήγησαν στη δημιουργία ενός πιο προστατευτικού πλαισίου, ανεξάρτητα από το αν είχαν μία υποστηρικτική και θετική σχέση με τους γονείς τους.
Η έρευνα δείχνει ότι η φτωχή φροντίδα κατά την ανατροφή μπορεί να έχει αρνητικό αντίκτυπο, κάνοντάς μας να αποστασιοποιούμαστε ως ενήλικες από τις καθημερινές μας εμπειρίες, που μπορεί να είναι τόσο επιτακτικές όσο και ευχάριστες. Από την άλλη πλευρά, η θετική γονική φροντίδα φαίνεται να δημιουργεί οφέλη που διαρκούν μέχρι και την ενηλικίωση.
Ωστόσο, η προφανής έλλειψη αυτού του οφέλους στους Αφροαμερικανούς συμμετέχοντες αμφισβητεί την άποψη ότι τα μακροπρόθεσμα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι μειονότητες μπορούν να αντιμετωπιστούν πρωτίστως με την αποκατάσταση της οικογενειακής κρίσης που παρατηρείται σε ορισμένες ομάδες εθνικών μειονοτήτων.
Πηγή: digest.bps.org.uk
Έρευνα: Positive parenting predicts cortisol functioning six years later in young adults
Απόδοση – Επιμέλεια: Psychologynow.gr