Σε όλη αυτή την προσπάθεια μας να μετακινήσουμε το παιδί σε πυρηνικές πεποιθήσεις που προάγουν την εσωτερική του ηρεμία, ας μην ξεχνάμε την αυθεντικότητά μας ως χαρακτήρες. Μπορούμε να δείχνουμε εσωτερικά μας κομμάτια στο παιδί σαν αυτά που δείχνουμε στους φίλους μας.
Αφορμή για το σημερινό μου άρθρο είναι τα θετικά αποτελέσματα που μου ανακοίνωσαν οι γονείς ενός πεντάχρονου αγοριού μετά την τελευταία ψυχοθεραπεία που είχα με την οικογένεια όλη σε συνδυασμό με μια ενδιαφέρουσα προσέγγιση του Haim Omer καθηγητή ψυχολογίας στο πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ στο βιβλίο του ”Non-Violent Resistance”. Ο καθηγητής μίλησε για την τεχνική του Mahatma Gandhi.
Ας ξεκινήσω από το περιστατικό μου: Ο Χ. Είναι ένα παιδί προσχολικής ηλικίας με πολλές δυσκολίες στην κοινωνική του αλληλεπίδραση. Ένα από τα θέματα που είχαμε να λύσουμε ήταν και αυτό της πάνας. Ανένδοτος να βγάλει την νυχτερινή πάνα. (το παιδί είναι 4.5 χρ.). Στην προηγούμενη λοιπόν συνεδρία με την οικογένεια είπα στους γονείς πως θα μιλήσετε στο παιδί για τα δικά σας συναισθήματα που απορρέουν από αυτήν την στάση του και θα του προτείνεται απλά να δοκιμάσει να κοιμηθεί χωρίς την πάνα αποφεύγοντας κάθε είδους κήρυγμα.
Στην χθεσινή μας συνεδρία ο πατέρας μου είπε Δεν μπορώ να καταλάβω γιατρέ πως γίνεται να σταμάτησε την νυχτερινή ενούρηση αφού κοιμάται το παιδί. Πως το κατάλαβε όλο αυτό;
Η προσέγγιση Γκάντι είναι μια στάση γονέων που αφενός μεν στηρίζεται στην αντίσταση τους απέναντι σε μια επιθετική συμπεριφορά του παιδιού, αφετέρου δε ήρεμη και αποτελεσματική μέσω της ειρηνικής της διάθεσης. Πιο συγκεκριμένα:
Διαβάστε σχετικά: Αρνητική συμπεριφορά παιδιών. «Καμπανάκι» για τη συμπεριφορά του γονιού. (Αλλάξτε αντιμετώπιση!)
1) Δεν ”απαντάμε” ποτέ στις προκλήσεις του παιδιού. Αποφεύγουμε έτσι μια σειρά διαλόγων που καταλήγουν πάντα σε καβγά. Δεν είναι ότι αδιαφορούμε σε αυτά που θα μας πει. Απλά δεν απαντάμε στις προκλήσεις του. Αν θέλετε να το προχωρήσουμε και στα πιο δύσκολα. Σε μια πρόκληση του μπορείτε να του δείξετε πόσο σας πρόσβαλε όλο αυτό με δυο τρεις λέξεις που θα αποδίδουν τα συναισθήματά σας στο εδώ και τώρα.
2) Αποφεύγουμε το κήρυγμα. Τα παιδιά δεν αφομοιώνουν και δεν ενσωματώνουν την πληροφορία/ εμπειρία μέσα από κηρύγματα κοινωνικο/πολιτικού χαρακτήρα. Χρειάζονται λέξεις συναισθηματικού περιεχομένου για να μπορέσουν να σχηματοποιήσουν και να εντάξουν στην δομή τους (μη ολοκληρωμένη προσωπικότητα) αυτό που θέλετε να τους πείτε.
Πολύ σύντομα αναφέρω λανθασμένες συμβουλές του τύπου: δεν μιλάμε σε αγνώστους, δεν είναι σωστό να μιλάμε σε ανθρώπους που δεν γνωρίζουμε, δεν παίρνουμε ποτέ από κάποιον ξένο οτιδήποτε μας προσφέρει.
Πιστέψτε με δεν μπορούν τα μικρά παιδιά προσχολικής και πρώτης σχολικής ηλικίας να ενσωματώσουν τέτοιου είδους πληροφορίες. Σε αυτήν την περίπτωση ο καλύτερος τρόπος είναι το Role-playing. Και εννοώ απόδοση ρόλων στο παιδί και σε όλα τα μέλη της οικογένειας με σκοπό την αναπαράσταση μιας κατάστασης που θέλουμε να περάσουμε στο παιδί. Πχ κάποιος κάνει τον ξένο και κάποιος τον αστυνομικό και το και το παιδί αυτός που θα αποπλανηθεί.
Γυρίζοντας στο θέμα μας , να πω τέλος ότι τα κηρύγματα συνήθως έχουν έναν παιδαγωγικό χαρακτήρα ο οποίος απομακρύνει το παιδί από την πραγματικότητα που είναι το νοιάξιμο και η φροντίδα του γονέα.
3) Όχι άμεσες αντιδράσεις. Η απάντηση στην πρόκληση συνήθως είναι επίσης προκλητική και επιθετική, ματαιωτικού χαρακτήρα. Επίσης το παιδί εκείνη την ώρα έχει τις αντιστάσεις του ”ψηλά”. Αποχωρίστε από κοντά του και επιστρέψτε σε μια καλύτερη στιγμή όπου το παιδί είναι ήρεμο με τις αντιστάσεις του , αλλά και τις δικές σας, ”χαμηλά”.
4) ”Ξεκαθάρισμα” λογαριασμών με Sit-in. Κάνουμε κατάληψη στο δωμάτιο του παιδιού και εκεί ίσος προς ίσο κάνουμε διάλογο. Ένα επίσης πολύ καλό μέρος στο οποίο μπορούμε να κουβεντιάζουμε με το παιδί μας είναι ο χώρος κάτω από το τραπέζι. Όπως μου είπε μια μαμά «είναι εκπληκτικές οι συζητήσεις που κάνω πια με την κόρη μου κάτω από το τραπέζι».
Συζητάμε πόσο απογοητευμένος νιώθω με την στάση του και ζητάμε να βρει λύσεις εάν ήταν αυτός γονιός. Μην τρομάζετε σε κάτι τέτοιο που σας λέω. Το παιδί να είστε βέβαιοι πως αρέσκεται σε μια τέτοια προσέγγιση. Όπως θα επιθυμούσατε και εσείς από κάποιον σερβιτόρο, για παράδειγμα, να σας φερθεί πολύ ευγενικά χωρίς όμως ποτέ εσείς να τολμούσατε να του το ζητήσετε.
5) Η αγκαλιά της αρκούδας. Σε παιδιά μικρότερα των 3 χρονών μπορούμε την ώρα που είναι αρκετά επιθετικά να τα πάρουμε μια σφιχτή αγκαλιά ακινητοποιώντας τα. Με αυτήν την κίνηση είναι σαν να τα λέμε: «Είμαι εδώ δεν θα σε αφήσω να συνεχίσεις αυτό που κάνεις. Είμαι εδώ για σένα και ας είσαι θυμωμένος/η, εγώ σε προστατεύω ακόμη και όταν εσύ είσαι έτσι».
6) Μάρτυρες υπεράσπισης. Χρησιμοποιείστε την αγαπημένη του θεία, θείο, νονά, (κάποιον νέο σε ηλικία), ο οποίος θα του μιλήσει στο ίδιο ύφος και θα πάρει το μέρος σας. Χωρίς κηρύγματα και εναντίωση. Μιλώντας του για τα συναισθήματα που έχει ο γονιός μέσα από την στάση του παιδιού.
Διαβάστε σχετικά: Η επιθετικότητα στα παιδιά και τους εφήβους
Σε όλη αυτή την προσπάθεια μας να μετακινήσουμε το παιδί σε πυρηνικές πεποιθήσεις που προάγουν την εσωτερική του ηρεμία, ας μην ξεχνάμε την αυθεντικότητά μας ως χαρακτήρες. Μπορούμε να δείχνουμε εσωτερικά μας κομμάτια στο παιδί σαν αυτά που δείχνουμε στους φίλους μας. Στοιχεία του χαρακτήρα μας για τα οποία ξέρουμε ότι οι φίλοι που έχουμε τα αγαπάνε.
Θυμάμαι μια μέρα με συνάντησε στον δρόμο ο ”κολλητός” του πατέρα μου. Μου μίλησε γι αυτόν αποκαλύπτοντας μου, προς μεγάλη μου έκπληξη στοιχεία του χαρακτήρα του που ποτέ δεν είχα γνωρίσει. Αν με ρωτούσατε πως ένιωσα θα σας έλεγα πως τον ζήλεψα. Είχε κομμάτια του πατέρα μου που ήθελα να τα έχω πρώτα εγώ και μετά αυτός.
Στεναχωρέθηκα. Ένιωσα πως θα θελα να τον γνωρίσω περισσότερο. Θύμωσα γιατί ένιωσα να επιλέγει αυτόν από εμένα. Δώστε στα παιδιά σας αυτό που μπορείτε εσείς να δώσετε και δεν μπορούν αυτά να ζητήσουν.