Οι περισσότεροι γονείς που έχουν δύο ή περισσότερα παιδιά έρχονται αργά ή γρήγορα αντιμέτωποι με μια μορφή επιθετικής συμπεριφοράς του μεγαλύτερου προς το μικρότερο – στην αρχή τουλάχιστον που το μικρότερο παιδί δεν είναι σε θέση να αντιδράσει.
Η αρπαγή ενός αντικειμένου από το μικρότερο παιδί αποτελεί συχνά μια επικαλυμμένη επιθετική συμπεριφορά που μπορεί να μην παρατηρηθεί από τους ενήλικες. Επίσης, μπορεί εκδηλωθεί άμεσα, χωρίς να υπάρχει η δυνατότητα αντίδρασης ή εκδήλωσης της δυσαρέσκειας του μικρότερου παιδιού, ειδικά στην περίπτωση που το μικρότερο παιδί είναι στο βρεφικό στάδιο ανάπτυξης.
Συχνά οι γονείς επιδιώκουν να διαχειρίζονται το μοίρασμα των παιχνιδιών από τα παιδιά με το να τους εξηγούν ότι πρέπει να μοιράζονται και να παίρνουν τη σειρά τους για το κάθε αντικείμενο ή παιχνίδι. Κάτι τέτοιο όμως δεν είναι εφικτό πάντοτε ειδικά στην περίπτωση που το μικρότερο παιδί είναι βρέφος.
Η αρπαγή αυτή των διαφόρων αντικειμένων έχει επίσης τη μορφή μιας επικαλυμμένης κατάχρησης εξουσίας, κάτι το οποίο δικαιολογημένα φέρνει τους γονείς σε αμηχανία και τους κάνει να αισθάνονται δυσαρέσκεια. Δεν είναι καλό για κανένα από τα δύο παιδιά και δεν οδηγεί σε κάτι θετικό. Πρόκειται για μια καταναγκαστική συμπεριφορά και υποδεικνύει μια βαθύτερη ανάγκη που δεν έχει καλυφθεί ή συναίσθημα που δεν μπορεί να εκφραστεί λεκτικά. Δεν πρόκειται για την αρπαγή του συγκεκριμένου αντικειμένου ή παιχνιδιού. Στην περίπτωση που το παιδί σχεδόν πάντα αρπάζει οτιδήποτε είναι αυτό που κρατάει το μικρότερο παιδί, πρόκειται για κάποια έντονα συναισθήματα που οδηγούν το παιδί στο να αρπάζει καταναγκαστικά από το αδερφάκι του. Η πιθανότερη υπόθεση είναι ότι τα συναισθήματα αυτά αφορούν την προστασία της θέσης του στην οικογένεια και με κάποια ανησυχία για το μοίρασμα των γονιών του. Σπάνια υπάρχουν περιπτώσεις που το παιδί δεν αδυνατεί να μοιραστεί τους γονείς του. Το παιδί έχει ανάγκη και χρειάζεται να επεξεργαστεί αυτά τα έντονα συναισθήματα για να επέλθει μια σταδιακή μείωση.
Δεν πρόκειται μόνο και πάντοτε για μια αδελφική αντιπαλότητα. Ένα παιδί για παράδειγμα 2,5 ετών, βρίσκεται σε μια φάση ανάπτυξης των κοινωνικών του δεξιοτήτων. Έτσι λοιπόν η αρπαγή θα μπορούσε να θεωρηθεί μια άτσαλη και αποτυχημένη απόπειρα να συσχετισθεί με το μικρότερο αδερφάκι του. Στην περίπτωση μιας σποραδικής συμπεριφοράς αυτού του είδους, όπως η αρπαγή, δεν υφίσταται απαραίτητα δυσαρέσκεια από την πλευρά του παιδιού που στερείται το αντικείμενο. Σε οποιαδήποτε όμως περίπτωση, είτε είναι σποραδική είτε μη, θα μπορούσε να θεωρηθεί ένα πλαίσιο εκμάθησης δεξιοτήτων μέσα από τη στήριξη και στάση των γονέων όπου μπορούν να επωφεληθούν και τα δυο παιδιά.
Είναι σημαντικό να καταφέρουν να μπουν στη διαδικασία οι γονείς, να δουν τη συμπεριφορά αυτή και την κατάσταση από μια διαφορετική σκοπιά. Εκείνης της μοναδικής ευκαιρίας των γονέων όχι μόνο να διδάξουν στα παιδιά τους κοινωνικές δεξιότητες, αλλά και να τα βοηθήσουν να αναγνωρίσουν, να επεξεργαστούν και να αποδεχτούν τα συναισθήματά τους σε μια πρώτη φάση και σε ένα μετέπειτα στάδιο να τα εκφράσουν. Παράλληλα, μέσα από τη διαδικασία αυτή μπορεί να μεγαλώσει η αίσθηση της ασφάλειας που έχει ανάγκη το μικρότερο παιδί, που είναι να ξέρει και να αισθάνεται ότι η μητέρα του είναι εκεί όταν αυτό την έχει ανάγκη.
Η προσέγγιση των παιδιών μπορεί να πάρει ποικίλες μορφές μέσα από τη συμπεριφορά των γονέων. Μια από αυτές είναι εκείνη της έκδηλης αναγνώρισης της συμπεριφοράς του μεγαλύτερου παιδιού και συγχρόνως της επίδρασης που έχει αυτή στο άλλο παιδί, το μικρότερο. Το παιδί αισθάνεται μια ώθηση για τη συγκεκριμένη συμπεριφορά στην οποία δεν αντιστέκεται και την οποία ακολουθεί. Μέσω μιας περιγραφής όσων συμβαίνουν και μέσα από τον προφορικό λόγο το παιδί –που αρπάζει- αποκτά αυτοεπίγνωση της συμπεριφοράς του, της κατάστασης και των αποτελεσμάτων της, ενώ το μικρότερο παιδί που στερείται το αντικείμενο, παρότι δεν μπορεί να αντιληφθεί πλήρως το περιεχόμενο των λέξεων, αντιλαμβάνεται και καταλαβαίνει ότι γίνεται το ίδιο αντιληπτό, το οποίο έχει ιδιαίτερη σημασία. Η προσέγγιση αυτή βοηθάει τα παιδιά στο να κατανοήσουν τις δυναμικές που αναπτύσσονται στην κοινωνία. Επιπρόσθετα, με όσο το δυνατόν περισσότερη ενσυναίσθηση γίνει αυτό και λιγότερη κριτική, τόσο περισσότερο αποδυναμώνονται τα συναισθήματα λύπης και στενοχώριας και τα παιδιά αισθάνονται ότι ακούγονται και ακούγεται το αίτημα τους. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με το να πλησιάσουν οι γονείς το παιδί που θέλει να κυριαρχήσει-εξουσιάσει και να το ρωτήσουν για τη συμπεριφορά του γεφυρώνοντας μια ενδεχόμενη απόσταση και χτίζοντας αυτό το αίσθημα ενσυναίσθησης που είναι υψίστης σημασίας.
Το να μάθουν τα παιδιά να παίρνουν σειρές με το αντικείμενο, κάποιες φορές αποδεικνύεται περισσότερο αποτελεσματικό και ωφέλιμο από το να αισθάνονται ότι πρέπει να το μοιραστούν. Το κάθε παιδί στην περίπτωση αυτή έχει τη δυνατότητα να ευχαριστηθεί το αντικείμενο για όσο χρόνο χρειάζεται ή επιθυμεί και μετά να το δώσει. Το παιδί μαθαίνει έτσι να σέβεται το χρόνο του άλλου αλλά και να περιμένει τη σειρά του. Καταφέρνει να μάθει να αποχωρίζεται με ασφάλεια ένα αγαπημένο αντικείμενο. Ο αποχωρισμός δεν αφορά το συγκεκριμένο αντικείμενο αλλά μια απεγνωσμένη προσπάθεια ρύθμισης των συναισθημάτων που ξεχύνονται από το απόθεμα συναισθημάτων. Θεωρεί ότι εάν έχει αυτό το ένα αντικείμενο, τα πράγματα θα είναι καλά, μέχρι βέβαια το μικρότερο παιδί να πάρει κάτι για το οποίο θα αισθανθεί με τον ίδιο τρόπο. Είναι σημαντικό να δίνεται στα παιδιά η ευκαιρία να αναγνωρίζουν τα ‘‘δυσάρεστα’’ συναισθήματα, καθώς η πλειοψηφία των ενηλίκων που αισθάνονται τα συναισθήματα χωρίς όμως να ενεργούν πάνω σε αυτά καταλήγουν να κατακλύζονται και να διαλύονται. Η αγάπη και η συμπονετική παρουσία δίνει την ασφάλεια που χρειάζεται το παιδί προκειμένου να ‘‘το δουν και να το ακούσουν’’. Είναι συναισθήματα που χρειάζεται να εκφραστούν και η δίοδος είναι η αίσθηση της ασφάλειας, της κατανόησης και της αποδοχής.
