Η προσκόλληση δεν είναι απλώς μια σύνδεση μεταξύ δύο ανθρώπων. Είναι ένας δεσμός που συνεπάγεται την επιθυμία για τακτική επαφή με αυτό το άτομο και την εμπειρία της δυσφορίας κατά τη διάρκεια του αποχωρισμού από αυτό το άτομο.
Σύμφωνα με την ψυχολόγο Mary Ainsworth, η προσκόλληση μπορεί να οριστεί ως ένας στοργικός δεσμός που σχηματίζεται μεταξύ δύο ατόμων ή ζώων – ένας δεσμός που τους συνδέει στο χώρο και διαρκεί με την πάροδο του χρόνου.
Η προσκόλληση δεν είναι απλώς μια σύνδεση μεταξύ δύο ανθρώπων. Είναι ένας δεσμός που συνεπάγεται την επιθυμία για τακτική επαφή με αυτό το άτομο και την εμπειρία της δυσφορίας κατά τη διάρκεια του αποχωρισμού από αυτό το άτομο.
Η προσκόλληση διαδραματίζει ένα ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας, καθώς αναγκάζει τα παιδιά και τους γονείς τους, να αναζητήσουν εγγύτητα μεταξύ τους. Τα παιδιά παραμένοντας κοντά στους γονείς, είναι σε θέση να εξασφαλίσουν ότι φροντίζονται και είναι ασφαλή.
Ας ρίξουμε μια πιο διερευνητική ματιά σε ορισμένους από τους λόγους του γιατί και πώς οι προσκολλήσεις διαμορφώνονται και τις επιπτώσεις που έχουν κατά τη διάρκεια της ζωής μας.
Διαβάστε σχετικά: Μπορεί ένα τραύμα του παρελθόντος να επηρεάσει τη σχέση σου; Η επίδραση παρελθοντικού τραύματος στο στυλ προσκόλλησης
Γιατί δημιουργούμε δεσμούς;
Ο ψυχολόγος John Bowlby θεωρείται γενικά ως ο πατέρας της θεωρίας της προσκόλλησης. Προσδιόρισε την προσκόλληση ως μια διαρκή ψυχολογική σχέση μεταξύ των ανθρώπων. Η παιδική ηλικία, όπως πρότεινε, διαδραμάτιζε καθοριστικό ρόλο στη δημιουργία προσκολλήσεων και οι πρώιμες εμπειρίες θα μπορούσαν να έχουν αντίκτυπο στις σχέσεις που διαμορφώνουν οι άνθρωποι αργότερα στη ζωή. Οι προσκολλήσεις τείνουν να είναι διαρκείς, που σημαίνει ότι μπορεί να διαρκέσουν πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα.
Οι πρώτες προσκολλήσεις που δημιουργούμε, είναι με τους γονείς και τους άλλους φροντιστές και ίσως είναι αυτός ο λόγος που ο Bowlby πίστευε ότι η προσκόλληση είχε μια ισχυρή εξελικτική συνιστώσα.
Αυτές οι πρώτες προσκολλήσεις με τους γονείς, φροντίζουν για να κρατήσουν ένα βρέφος ασφαλές και προστατευμένο, εξασφαλίζοντας έτσι την επιβίωση του παιδιού. Οι προσκολλήσεις παρακινούν τα παιδιά να παραμένουν κοντά στους γονείς τους, γεγονός που επιτρέπει στον γονέα να παρέχει προστασία, ασφάλεια και φροντίδα. Αυτό βοηθά να διασφαλιστεί ότι το παιδί έχει όλα τα πράγματα που χρειάζεται για να επιβιώσει.
Ο Bowlby υποστηρίζει ότι υπάρχουν τέσσερα βασικά χαρακτηριστικά της προσκόλλησης.
• Πρώτον, η συντήρηση της εγγύτητας ή η επιθυμία να είμαστε κοντά σε εκείνους με τους οποίους μοιραζόμαστε την προσκόλληση. Απολαμβάνουμε την συντροφιά εκείνων με τους οποίους είμαστε συνδεδεμένοι, έτσι προσπαθούμε να είμαστε κοντά τους όποτε είναι δυνατόν.
• Οι προσκολλήσεις δημιουργούν επίσης ένα ασφαλές καταφύγιο ή την ανάγκη να επιστρέψουμε στις φιγούρες της προσκόλλησης για φροντίδα και άνεση. Σε περιόδους δυσφορίας, φόβου ή αβεβαιότητας, μπορούμε να αναζητήσουμε τους ανθρώπους με τους οποίους είμαστε συνδεδεμένοι για να λάβουμε φροντίδα και ασφάλεια.
• Στη συνέχεια, τα πρόσωπα προσκόλλησης προσφέρουν επίσης μια ασφαλή βάση για εξερεύνηση. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας. Αυτή η ασφαλής βάση επιτρέπει στα παιδιά να εξερευνούν τον κόσμο, ενώ γνωρίζουν ότι μπορούν ακόμα να επιστρέψουν στην ασφάλεια του προσώπου προσκόλλησης.
• Τέλος, τα παιδιά αντιμετωπίζουν δυσκολία αποχωρισμού, όταν διαχωρίζονται από ένα πρόσωπο. Για παράδειγμα, τα παιδιά τείνουν να αναστατώνονται όταν οι γονείς πρέπει να τα αφήσουν στη φροντίδα άλλων.
Διαβάστε σχετικά: Τι είναι το αποφευκτικό στυλ προσκόλλησης;
Γιατί είναι σημαντική η προσκόλληση;
Η προσκόλληση εξυπηρετεί πολλούς σημαντικούς σκοπούς. Πρώτον, βοηθάει τα βρέφη και τα παιδιά να βρίσκονται κοντά στους γονείς τους, έτσι ώστε να μπορούν να είναι προστατευμένα, γεγονός που με τη σειρά του βοηθά στην αύξηση της πιθανότητας επιβίωσης. Αυτός ο σημαντικός συναισθηματικός δεσμός παρέχει επίσης στα παιδιά μια ασφαλή βάση από την οποία μπορούν στη συνέχεια να εξερευνήσουν με ασφάλεια το περιβάλλον τους.
Οι ερευνητές, συμπεριλαμβανομένων των Ainsworth, Bowlby, Main και Solomon, υποδεικνύουν επίσης ότι ο τρόπος με τον οποίο ένα παιδί είναι συνδεδεμένο με τους γονείς του, μπορεί να έχει σημαντική επιρροή τόσο κατά την παιδική ηλικία όσο και αργότερα στη ζωή. Έχουν εντοπίσει μια σειρά από διαφορετικούς τύπους προσκόλλησης για να περιγράψουν το φιλικό δεσμό που έχουν τα παιδιά με τους γονείς ή τους φροντιστές τους.
Η αποτυχία να σχηματιστεί μια ασφαλής προσκόλληση με έναν γονέα, έχει συνδεθεί με μια σειρά προβλημάτων, συμπεριλαμβανομένης της διαταραχής της συμπεριφοράς και της εναντιωτικής-προκλητικής διαταραχής. Οι ερευνητές προτείνουν επίσης ότι ο τύπος της προσκόλλησης που εμφανίζεται νωρίς στη ζωή, μπορεί να έχει μόνιμη επίδραση στις μετέπειτα ενήλικες σχέσεις.
Ο ψυχολόγος Harry Harlow πραγματοποίησε μια σειρά από αμφιλεγόμενα πειράματα για την κοινωνική απομόνωση σε πιθήκους rhesus που έδειξαν τα καταστροφικά αποτελέσματα της διατάραξης των πρώιμων προσκολλήσεων. Σε μια παραλλαγή του πειράματος, μωρά μαϊμούδες χωρίστηκαν από τις μητέρες τους και τα έβαλαν με μητέρες υποκατάστατα.
Μια φιγούρα «μητέρας» ήταν απλώς φτιαγμένη από συρματόσχοινο που κρατούσε ένα μπουκάλι, ενώ η άλλη μητέρα ήταν καλυμμένη με ένα μαλακό υλικό από πανί. Ο Harlow διαπίστωσε ότι οι μαϊμούδες θα λάμβαναν φαγητό από τη μητέρα φτιαγμένη από σύρμα, αλλά προτιμούσαν να περνούν το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου τους με την μαλακή μητέρα.
Σε σύγκριση με τους πιθήκους που είχαν μεγαλώσει από τις μητέρες που γεννήθηκαν, οι πίθηκοι που εκτρέφονταν από τις θετές μητέρες ήταν πιο συνεσταλμένοι και υπέφεραν από κοινωνικά και συναισθηματικά προβλήματα. Ο Harlow διαπίστωσε επίσης ότι υπήρξε μια κρίσιμη περίοδος κατά τη διάρκεια της οποίας θα μπορούσαν να σχηματιστούν κανονικές προσκολλήσεις. Εάν οι μαϊμούδες δεν είχαν τη δυνατότητα να σχηματίσουν προσκολλήσεις κατά τη διάρκεια αυτού του χρονικού διαστήματος, η συναισθηματική βλάβη που έζησαν δεν θα μπορούσε ποτέ να αντιστραφεί.
Ενώ η έρευνα του Harlow είναι αμφιλεγόμενη, βοήθησε να αποδειχθεί η ύψιστη σημασία της ανάπτυξης ασφαλών και υγιεινών προσκολλήσεων από νωρίς στη ζωή. Τέτοιες προσκολλήσεις διαδραματίζουν ζωτικό ρόλο στη μελλοντική ανάπτυξη.
Βιβλιογραφία:
- Ainsworth, M. D. S. The development of infant-mother attachment. In B. Cardwell & H. Ricciuti (Eds.), Review of child development research, Vol. 3. Chicago: University of Chicago Press; 1973.
- Bowlby J. Attachment. Attachment and loss: Vol. 1: Loss. New York: Basic Books; 1969.
- Harlow, H. F. & Zimmermann, R. R. The development of affective responsiveness in infant monkeys. Proceedings of the American Philosophical Society. 1958; 102: 501 -509.
Πηγή: verywellmind.com
Απόδοση - Επιμέλεια: PsychologyΝow.gr
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
