19 μαθητές και δύο δάσκαλοι έχασαν χθες τη ζωή τους από τον 18χρονο Σαλβαντόρ Ράμος, προκαλώντας την οργή και τη λύπη της κοινωνίας. Τι είναι όμως αυτό που οπλίζει τα χέρια των μαζικών δολοφόνων;
Εδώ και δύο χρόνια οι Τζίλιαν Πίτερσον, Ψυχολόγος και Καθηγήτρια Εγκληματολογίας και Ποινικής Δικαιοσύνης στο Πανεπιστήμιο Hamline και Τζέιμς Ντένσλεϊ, Κοινωνιολόγος και Καθηγητής Ποινικής Δικαιοσύνης στο Metropolitan State University, μελετούν τo ιστορικό των μαζικών δολοφόνων στις Ηνωμένες Πολιτείες για ένα πρόγραμμα που χρηματοδοτείται από το Εθνικό Ινστιτούτο Δικαιοσύνης, τον ερευνητικό βραχίονα του Υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ.
Δημιούργησαν μια βάση δεδομένων που χρονολογείται από το 1966 για κάθε μαζικό δολοφόνο που πυροβόλησε και σκότωσε τέσσερις ή περισσότερους ανθρώπους σε δημόσιο χώρο, καθώς και για κάθε περιστατικό πυροβολισμών σε σχολεία, χώρους εργασίας και χώρους λατρείας από το 1999.
Έχουν πάρει συνεντεύξεις από φυλακισμένους δράστες και τις οικογένειές τους, επιζώντες πυροβολισμών και πρώτους ανταποκριτές. Διάβασαν μέσα ενημέρωσης και μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μανιφέστα, σημειώματα αυτοκτονίας, πρακτικά δικών και ιατρικά αρχεία.
Στόχος τους ήταν να βρουν νέες οδούς, βασισμένες σε ερευνητικά δεδομένα για την πρόληψη τέτοιων πυροβολισμών. Αν και δεν διαπίστωσαν ότι οι δράστες μαζικών πυροβολισμών είναι όλοι ίδιοι, τα δεδομένα αποκαλύπτουν τέσσερα κοινά σημεία μεταξύ των δραστών, σχεδόν όλων των μαζικών πυροβολισμών που μελέτησαν.
Διαβάστε σχετικά: Ποιοι είναι οι ψυχολογικοί μηχανισμοί πίσω από τη βία και την επιθετικότητα;
1) Η συντριπτική πλειονότητα των μαζικών δολοφόνων της μελέτης βίωσε τραύμα στην πρώιμη παιδική ηλικία και έκθεση στη βία σε νεαρή ηλικία. Η φύση της έκθεσής τους περιλάμβανε αυτοκτονία των γονέων, σωματική ή σεξουαλική κακοποίηση, παραμέληση, ενδοοικογενειακή βία ή/και σοβαρό εκφοβισμό. Το τραύμα ήταν συχνά προάγγελος προβλημάτων ψυχικής υγείας, συμπεριλαμβανομένης της κατάθλιψης, του άγχους, των διαταραχών σκέψης ή της αυτοκτονικότητας.
2) Σχεδόν κάθε δράστης μαζικών πυροβολισμών είχε φτάσει σε ένα αναγνωρίσιμο σημείο κρίσης κατά τις εβδομάδες ή τους μήνες που προηγήθηκαν των πυροβολισμών. Συχνά είχαν θυμώσει και απελπιστεί εξαιτίας ενός συγκεκριμένου παραπόνου. Για τους μαζικούς δολοφόνους στους χώρους εργασίας, η αλλαγή του εργασιακού καθεστώτος ήταν συχνά το έναυσμα. Για τους δράστες σε άλλα περιβάλλοντα, η απόρριψη ή η απώλεια μιας σχέσης έπαιξε συχνά ρόλο. Τέτοιες κρίσεις, σε πολλές περιπτώσεις, γνωστοποιήθηκαν στους άλλους μέσω μιας αξιοσημείωτης αλλαγής στη συμπεριφορά, μιας έκφρασης αυτοκτονικών σκέψεων ή σχεδίων ή συγκεκριμένων απειλών βίας.
3) Οι περισσότεροι από τους δράστες είχαν μελετήσει τις πράξεις άλλων δραστών και αναζητούσαν επιβεβαίωση για τα κίνητρά τους. Άνθρωποι σε κρίση υπήρχαν και θα υπάρχουν πάντα. Αλλά στην εποχή των 24ωρων κυλιόμενων ειδήσεων και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, υπάρχουν σενάρια που μπορούν να ακολουθηθούν και υπόσχονται δημοσιότητα στο θάνατο. Ο κοινωνικός φόβος και η γοητεία που ασκούν οι μαζικοί πυροβολισμοί, αποτελούν εν μέρει το κίνητρο για τη διάπραξή τους. Οι μαζικές δολοφονίες είναι και κοινωνικά μεταδοτικές. Οι δράστες μελετούν άλλους δράστες και διαμορφώνουν τις πράξεις τους μετά από προηγούμενες εκτελέσεις. Πολλοί ριζοσπαστικοποιούνται στο διαδίκτυο, αναζητώντας την επιβεβαίωση από τους άλλους ότι η θέλησή τους για φόνο είναι δικαιολογημένη.
4) Όλοι οι δράστες είχαν τα μέσα για να πραγματοποιήσουν τα σχέδιά τους. Από τη στιγμή που κάποιος αποφασίζει ότι η ζωή δεν αξίζει και ότι η δολοφονία άλλων θα ήταν η κατάλληλη εκδίκηση, μόνο τα μέσα και η ευκαιρία στέκονται εμπόδιο σε έναν ακόμη μαζικό πυροβολισμό. Είναι προσβάσιμος ο κατάλληλος τόπος για πυροβολισμούς; Μπορεί ο επίδοξος δράστης να αποκτήσει πυροβόλα όπλα; Στο 80% των πυροβολισμών σε σχολεία, οι δράστες προμηθεύτηκαν τα όπλα τους από μέλη της οικογένειάς τους, σύμφωνα με τα στοιχεία μας. Οι δράστες σε χώρους εργασίας έτειναν να χρησιμοποιούν πιστόλια που κατείχαν νόμιμα. Άλλοι δημόσιοι σκοπευτές ήταν πιο πιθανό να τα αποκτήσουν παράνομα.
Τα δεδομένα δείχνουν ότι οι δράστες μαζικών πυροβολισμών έχουν πολλά κοινά. Αντί να γίνονται απλώς πρόβες για το αναπόφευκτο, πρέπει να χρησιμοποιήσουμε αυτά τα δεδομένα για να σχεδιαστούν και να εφαρμοστούν αποτελεσματικές στρατηγικές πρόληψης.
Απόδοση – Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
Πηγή
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
