Υπάρχουν διάφοροι λόγοι που μπορεί να αποτελέσουν εμπόδιο στην αναγνώριση ενός προβλήματος ψυχικής υγείας. Εδώ βρίσκονται οι πιο σημαντικοί.
Σκεφτείτε το εξής: ένα μέλος της οικογένειας σας, βιώνει εδώ και καιρό μία δύσκολη κατάσταση και τον βλέπτε να "χάνει" σταδιακά τον εαυτό του. Ή μπορεί το τελευταίο διάστημα να μην μπαίνετε στο τρένο, επειδή ξαφνικά σας πιάνει κρύος ιδρώτας.
Ή ίσως ένας φίλος σας να συνεχίζει να μην θέλει να βρεθείτε γιατί δεν μπορεί να σηκωθεί από το κρεβάτι του εδώ και αρκετές ημέρες. Είναι σαφές για κάποιους ανθρώπους ότι στις περιπτώσεις αυτές, υπάρχει ένα υποβόσκον πρόβλημα ψυχικής υγείας. Όμως κάτι μέσα σε αυτούς τους ανθρώπους που το βιώνουν, τους δημιουργεί αμφιβολίες και τους κάνει να αναβάλουν να αναζητήσουν βοήθεια.
Τα παραπάνω παραδείγματα μιλούν για τη διαδικασία αποδοχής ενός προβλήματος ψυχικής υγείας. Ως αποδοχή μπορεί να οριστεί η διαδικασία αναγνώρισης και ενεργητικής αντιμετώπισης των συμπτωμάτων και των σχετικών προκλήσεων που αφορούν ένα πρόβλημα ψυχικής υγείας.
Θα υπογραμμίσω τις κοινές προκλήσεις της αποδοχής, με βάση την έρευνά μου και τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να ξεπεραστούν για να δώσουν στον άνθρωπο μεγαλύτερη αίσθηση αναγνώρισης και αυτοφροντίδας. Αυτά τα εμπόδια μπορούν να είναι εσωτερικά (συναισθηματικά, γνωστικά, συμπεριφορικά, να σχετίζονται με την ταυτότητα) σχεσιακά ή πολιτισμικά-συστημικά.
Διαβάστε σχετικά: Μυστικά, ντροπή και ψυχική υγεία: πώς συνδέονται;
1. Τα συναισθήματα
Το πρώτο εμπόδιο στην αποδοχή ενός ψυχολογικού προβλήματος, βρίσκεται σε συναισθηματικό επίπεδο. Στην έρευνά μου για τους ανθρώπους που αντιμετώπιζαν προβλήματα ψυχικής υγείας, πολλοί άνθρωποι περιέγραψαν ότι βιώνουν δύσκολα συναισθήματα όπως ντροπή και απελπισία που τους εμπόδιζαν να αποδεχθούν ότι έχουν ένα πρόβλημα ψυχικής υγείας. Από την άλλη πλευρά, συναισθήματα όπως η ελπίδα, η υπερηφάνεια ή ακόμα και ο φόβος θα μπορούσαν να τους παρακινήσουν στην αναγνώριση ενός προβλήματος ψυχικής υγείας.
2. Ορισμένες ενέργειες ή η απραξία
Ένα άλλο εμπόδιο για την αποδοχή βρίσκεται σε συμπεριφορικό επίπεδο. Τα πρόσωπα της έρευνάς μου και τα οποία παρουσίασαν τις παραπάνω συμπεριφορές αποφυγής και κακής προσαρμογής, οδηγήθηκαν σε μεγαλύτερη άρνηση του προβλήματός τους.
Αυτή η απραξία μπορεί να περιλαμβάνει την ακύρωση φιλικών συναντήσεων ή κοινωνικών δραστηριοτήτων που αφήνουν τον άνθρωπο με μία αίσθηση ευεξίας και σύνδεσης. Ο προγραμματισμός των θετικών δραστηριοτήτων και η δέσμευσή τους, έχουν συχνά βοηθήσει στην αποδοχή και τη διαχείριση ενός προβλήματος ψυχικής υγείας.
Διαβάστε σχετικά: Τι υποκινεί το μύθο ότι οι ψυχικά ασθενείς είναι επικίνδυνοι;
3. Οι σκέψεις και οι πεποιθήσεις
Τα γνωστικά εμπόδια στην αποδοχή ενός προβλήματος ψυχικής υγείας, μπορούν να περιλαμβάνουν την έλλειψη σαφήνειας ή την αρνητική σκέψη. Άλλες γνωστικές διαδικασίες που προωθούν την αποδοχή μπορεί να περιλαμβάνουν την αίσθηση της επίγνωσης και της αυτοπαρατήρησης. Ένας θεραπευόμενος μου είπε για αυτή την εμπειρία, βλέποντας την αποδοχή ως: ...σκέφτομαι απλά τι μου συμβαίνει. Ανακαλύπτω τα προβλήματά μου και απλώς γνωρίζοντας πώς ενεργώ σε τακτική βάση με βοηθάει να τα αποδεχτώ.
4. Οι ιδέες που έχετε για την ταυτότητά σας ή η αίσθηση για τον εαυτό σας
Η αποδοχή της δυσκολίας σας, μπορεί να κρύβει και μια διαδικασία ανάπτυξης της ταυτότητας σας που περιλαμβάνει με θετικό τρόπο την ενσωμάτωση μιας νέας αίσθησης του εαυτού ως ενός ατόμου με πρόβλημα ψυχικής υγείας στην ταυτότητα του. Αλλά αν κάνετε αρνητικές συσχετίσεις για τους ανθρώπους που αντιμετωπίζουν προβλήματα ψυχικής υγείας, όπως να πιστεύετε ότι είναι κατώτεροι, αυτό τότε μπορεί να είναι μια πρόκληση που θα πρέπει να ξεπεραστεί.
Ωστόσο, η ύπαρξη ενός προβλήματος ψυχικής υγείας μπορεί επίσης να οδηγήσει στη δημιουργία θετικών ταυτοτήτων, όπως να γίνετε ένα δυνατό και ανθεκτικό πρόσωπο που θα το ξεπεράσει ή να χρησιμεύσει ως παράδειγμα προς μίμηση ή για να υποστηρίξει άλλους ανθρώπους σε παρόμοια θέση.
5. Ορισμένες σχέσεις ενδέχεται να μην σας βοηθούν να αποδεχθείτε το πρόβλημα ψυχικής υγείας που αντιμετωπίζετε
Η έλλειψη αποδοχής και υποστήριξης από άλλους ανθρώπους μπορεί να αποτελέσει βασικό πρόβλημα στην αποδοχή ενός προβλήματος ψυχικής υγείας. Όταν οι άλλοι άνθρωποι δεν σας δέχονται όπως είστε, είναι πραγματικά δύσκολο να αποδεχτείτε την κατάθλιψη, όπως μου περιέγραψε ένας θεραπευόμενος την εμπειρία του.
Αυτό το εμπόδιο στην αποδοχή του προβλήματος, μιλά επίσης για την ανάγκη της ευρύτερης κοινωνίας να προωθήσει την αποδοχή και να εξαλείψει το στίγμα ως κοινότητα, αντί να περιμένει ότι τα άτομα που αντιμετωπίζουν προβλήματα ψυχικής υγείας θα δουλέψουν για την αποδοχή από μόνοι τους.
6. Οι πολιτιστικοί παράγοντες μπορούν να εμποδίσουν την αποδοχή
Το στίγμα μπορεί να είναι ιδιαίτερα εμφανές, ανάλογα με τις πολιτιστικές αξίες, τις πεποιθήσεις και τις πρακτικές του ατόμου. Υπάρχει ένα κοινό στερεότυπο ότι τα άτομα με προβλήματα ψυχικής υγείας είναι βίαια. Ή, δεδομένης της ατομικιστικής μας κουλτούρας η οποία είναι προσανατολισμένη προς την παραγωγικότητα, μπορεί να συναντήσουμε τις επικρατούσες πεποιθήσεις ότι τα άτομα με προβλήματα ψυχικής υγείας είναι περιθωριοποιημένα για την κοινωνία.
Όπως μου περιέγραψε μία γυναίκα: Στη σύγχρονη κοινωνία, δεν πρέπει να θεωρείσαι καταθλιπτικός και αν είσαι, πρέπει να βγεις από αυτή την κατάσταση, να σηκωθείς μόνος σου στα πόδια σου. Εντούτοις, μπορεί να υπάρχουν και άλλοι πολιτισμικοί ισχυρισμοί ή πεποιθήσεις που προσφέρουν πόρους και υποστήριξη που ενθαρρύνουν την αποδοχή, όπως κάποιες βιοϊατρικές θεραπείες ή η έμφαση στην εκπαίδευση και τη μάθηση σχετικά με τα προβλήματα ψυχικής υγείας για τη διάδοση της ευαισθητοποίησης.
Διαβάστε σχετικά: Το στίγμα απέναντι στους ψυχικά ασθενείς καλλιεργείται από την άγνοια, το φόβο και την έλλειψη σεβασμού
7. Οι θρησκευτικές πεποιθήσεις
Ανάλογα με το θρησκευτικό και πνευματικό υπόβαθρο ενός ατόμου, μπορεί να αισθάνεται ότι τιμωρείται από το Θεό για τα προβλήματα ψυχικής υγείας του ή να πιστεύει ότι θα μπορούσε να θεραπευτεί μέσω πνευματικών πρακτικών που μπορεί να είναι αναποτελεσματικές ή ακόμη και επιβλαβείς. Σε άλλες περιπτώσεις, η θρησκευτική κοινότητα και οι πρακτικές της μπορεί να αποτελούν πηγή ενσωμάτωσης, ενθάρρυνσης και θεραπείας που μπορεί να είναι εξαιρετικά χρήσιμες για την αποδοχή.
8. Οι θεσμικοί παράγοντες μπορούν επίσης να εμποδίσουν την αποδοχή
Οι θεσμικοί παράγοντες σε συστημικό επίπεδο μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά την αποδοχή του προβλήματος. Οι άνθρωποι μπορεί να περιθωριοποιούνται στην εργασία ή στο σχολείο εξαιτίας ενός προβλήματος ψυχικής υγείας.
Μπορεί να μην ενθαρρύνονται από τις κρατικές πολιτικές της υγειονομικής περίθαλψης ή από την τοπική πολιτική της περιοχής τους. Η πρόσβαση σε επαρκείς πόρους χρειάζεται να είναι μετασχηματιστική ώστε να ενισχύσει την αποδοχή ενός προβλήματος ψυχικής υγείας και να προσφέρει τα κατάλληλα εργαλεία για να αντιμετωπιστεί.
Η διαδικασία της αποδοχής ενός ψυχικού προβλήματος μπορεί να είναι πολύπλοκη και να περιλαμβάνει διάφορα εμπόδια που προκύπτουν σε διαφορετικούς χρόνους, για διαφορετικούς ανθρώπους. Αλλά μέσα από κάθε εμπόδιο, μπορεί να έρθει ένας παρακείμενος παράγοντας που θα διευκολύνει τη διαδικασία αποδοχής, είτε είναι συναισθηματικός, συμπεριφοριστικός, σχεσιακός, πολιτιστικός, είτε κάποιος άλλος.
Πηγή: psychologytoday.com
Απόδοση - Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
