Οι περισσότεροι από εμάς νομίζουμε ότι είμαστε περισσότερο φιλικοί προς το περιβάλλον από τους συνομηλίκους μας. Είναι όμως αυτό σωστό;
Πόσο φιλικοί προς το περιβάλλον είμαστε πραγματικά; Αυτή είναι μια ερώτηση που αναρωτιόμαστε ολοένα και πιο συχνά καθώς ο συναγερμός για την κλιματική αλλαγή παραμένει σταθερά στην κορυφή της πολιτικής ατζέντας. Έτσι, αποφεύγουμε τις αγορές μιας χρήσης, φέρνουμε τις τσάντες μας στο σούπερ μάρκετ αντί να χρησιμοποιούμε πλαστικές σακούλες και παίρνουμε μέρος σε δραστηριότητες για την κλιματική αλλαγή και την ανακύκλωση, γνωρίζοντας ότι βάζουμε με ασφάλεια το λιθαράκι μας.
Αλλά, όπως αποδεικνύεται, μπορεί να υπερεκτιμούμε την οικολογική μας δραστηριότητα. Σύμφωνα με νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό journal Basic and Applied Social Psychology, οι περισσότεροι από εμάς τείνουμε να μεγεθύνουμε τις δικές μας περιβαλλοντικές προσπάθειες, πιστεύοντας ότι κάνουμε κάτι περισσότερο από τους άλλους, ακόμη και όταν αυτό δεν συμβαίνει.
Αυτό το εύρημα είναι το πιο πρόσφατο σε αρκετές μελέτες που αποδεικνύουν την επίδραση “είμαι καλύτερος από το μέσο όρο”: πιστεύουμε επίσης ότι είμαστε πιο έξυπνοι από τους άλλους, για παράδειγμα και ότι εργαζόμαστε σκληρότερα.
Για να εξετάσει την εικόνα του εαυτού και τον περιβαλλοντισμό, ψυχολόγοι από το Πανεπιστήμιο του Γκέτεμποργκ ρώτησαν για πρώτη φορά 2.635 Σουηδούς μια ερώτηση: σε σχέση με άλλους Σουηδούς, πόσο συχνά ή πόσο ασχολείσαι με τις περιβαλλοντικές δράσεις;
Οι συμμετέχοντες απάντησαν μέσω μιας κλίμακας 7 σημείων, από 1 (πολύ λιγότερο από άλλους) έως 7 (πολύ περισσότερο από άλλους).
Σε μια δεύτερη μελέτη, 513 συμμετέχοντες που βρίσκονταν στο Ηνωμένο Βασίλειο, στην Ινδία και στις Ηνωμένες Πολιτείες κλήθηκαν να απαντήσουν στην ίδια ερώτηση, βαθμολογώντας τους εαυτούς τους, σε σχέση με τους συμπατριώτες τους και τους φίλους τους.
Επιπλέον, οι συμμετέχοντες στην Ινδία ρωτήθηκαν ανοιχτά σχετικά με τους τρόπους φιλο-περιβαλλοντικής συμπεριφοράς τους, ενώ οι χρήστες του Ηνωμένου Βασιλείου και της Αμερικής ρωτήθηκαν πόσο συχνά έκαναν 10 προκαθορισμένες συμπεριφορές (π.χ. να κλείνουν τη βρύση ενώ βουρτσίζουν τα δόντια, για παράδειγμα, ή να σβήσουν τα φώτα κατά την έξοδο από ένα δωμάτιο).
Διαβάστε σχετικά: Η κλιματική αλλαγή σχετίζεται αυξητικά με τις ψυχικές διαταραχές
Και οι δύο μελέτες πρότειναν ότι οι περισσότεροι άνθρωποι αντιλαμβάνονται ότι είναι πιο φιλικοί προς το περιβάλλον από τους άλλους. Στην πρώτη μελέτη, το 51,3% των Σουηδών συμμετεχόντων θεώρησε ότι ήταν πιο οικολόγοι από τους άλλους, μόνο το 8,6% θεώρησε ότι ήταν κάτω του μέσου όρου. Η δεύτερη έφερε παρόμοια αποτελέσματα: το 75,3% του συνολικού δείγματος θεώρησε ότι ήταν πάνω από το μέσο όρο (85,7% στην Ινδία, 72% στο Ηνωμένο Βασίλειο και 63,7% στις ΗΠΑ).
Οι συμμετέχοντες θεώρησαν επίσης ότι ήταν καλύτεροι από το μέσο όρο στις περισσότερες από τις ατομικές συμπεριφορές στην έρευνα – αλλά αυτά τα αποτελέσματα ίσως να μην καλύπτουν όλες τις φιλο-περιβαλλοντικές συνήθειες. Οι περισσότερες από τις ερωτήσεις που καταγράφονται στην έρευνα ήταν εύκολες όπως, το να πετάς κάτι στον κάδο ανακύκλωσης, για παράδειγμα ή το να σβήνεις τα φώτα.
Η πιο δύσκολη φιλο-περιβαλλοντική συνήθεια – ίσως μια πιο θεμελιώδης αλλαγή της ζωής, όπως η πλήρης αναθεώρηση μιας δίαιτας – δεν μπορεί να προκαλέσει τόσο υψηλή αυτοπεποίθηση. Οι ψυχολόγοι επισημαίνουν στην έρευνα ότι οι άνθρωποι θεωρούν τους εαυτούς τους χειρότερους από το μέσο όρο όταν αυτό που έχουν να κάνουν είναι δυσκολότερο: μια μελέτη έδειξε ότι το 70% των ανθρώπων αισθάνθηκε ότι θα μπορούσαν να κερδίσουν ένα διαγωνισμό με εύκολες ερωτήσεις, ενώ μόνο το 6% αισθάνθηκε ότι θα μπορούσαν να κερδίσουν όταν τα πράγματα ήταν πιο δύσκολα .
Υπήρχαν όμως κάποια καλά νέα. Σε μια τελική μελέτη, οι ψυχολόγοι δεν βρήκαν πολλές ενδείξεις ότι η πεποίθηση «είμαι καλύτερος από τον μέσο όρο» σε εμποδίζει να συμμετάσχεις σε φιλο-περιβαλλοντικές συνήθειες – έτσι ώστε το αποτέλεσμα να είναι πιο ψυχολογικό από ό, τι είναι πρακτικό.
Βρίσκοντας πώς νιώθουμε για μια βαθύτερη αλλαγή συμπεριφοράς, θα ήταν πολύ βοηθητικό για την αλλαγή των περιβαλλοντικών συνηθειών μας, καθώς θα μπορούσε να γίνει μια πιο εμπεριστατωμένη μελέτη σχετικά με τον αντίκτυπο της υποτίμησης και της υπερεκτίμησης της ικανότητας στον τρόπο που ενεργούμε και μπορεί επίσης να αποδειχθεί μια καλή οδός μέσω της οποίας θα τονώσει θετικά τις φιλο-περιβαλλοντικές συνήθειες.
Πηγή: BPS Digest
Έρευνα: Most People Think They Are More Pro-Environmental than Others: A Demonstration of the Better-than-Average Effect in Perceived Pro-Environmental Behavioral Engagement
Απόδοση: Σοφία Πολυχρονάκη
Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
