Η γονική φροντίδα που βασίζεται στην αυτονομία προάγει την ευημερία των παιδιών και των γονιών κατά τη διάρκεια της πανδημίας, σύμφωνα με νέα έρευνα.
Η ανατροφή παιδιών που παρακολουθούν τα σχολικά μαθήματα από απόσταση είναι μια πρόκληση. Ορισμένοι γονείς πρέπει να εργάζονται από το σπίτι και παράλληλα να προσέχουν τα παιδιά τους, καθώς δεν έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες φύλαξης.
Μια νέα μελέτη διαπιστώνει ότι το να επιτρέπουμε στα παιδιά λίγη περισσότερη ελευθερία μπορεί να είναι η πιο αποτελεσματική στρατηγική τόσο γι’ αυτά όσο και για τους ενήλικες. Οι τεχνικές γονικής φροντίδας που βασίζονται στην αυτονομία υποστηρίζουν την ευημερία των γονιών και των παιδιών τους κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Διερευνήσαμε εάν η γονική συμπεριφορά που υποστηρίζει την αυτονομία θα διευκόλυνε την προσαρμογή και την ευημερία των παιδιών. Εξετάσαμε επίσης εάν μια τέτοια συμπεριφορά βοηθά στη δημιουργία θετικού συναισθηματικού κλίματος που ωφελεί τους γονείς και τα παιδιά, λέει ένας από τους συγγραφείς της μελέτης, ο Αντρέας Νοϊμπάουερ, από το Leibniz Ινστιτούτο Έρευνας και Πληροφοριών στην Εκπαίδευση, στη Φραγκφούρτη.
Η μελέτη βρήκε ότι η γονική συμπεριφορά που υποστηρίζει την αυτονομία σχετίζεται θετικά τόσο με μεγαλύτερη ευημερία των παιδιών όσο και με υψηλότερη ικανοποίηση των αναγκών των γονιών. Επίσης, διαπιστώθηκε ότι ενώ αυτή η τεχνική ανατροφής απαιτεί φροντίδα και ενέργεια για τη διατήρησή της, παρέχει επίσης πλεονεκτήματα όσον αφορά την «επαναφόρτιση» των γονιών. Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Child Development.
Γονείς που προάγουν την αυτονομία
Η ανατροφή που βασίζεται στην αυτονομία συνεπάγεται τη δυνατότητα ενός παιδιού να λειτουργεί ανεξάρτητα, εντός λογικών ορίων. Με αυτή την τεχνική γονικής φροντίδας, ο ενήλικας μοιράζεται έναν μη επικριτικό τρόπο με το παιδί, που του επιτρέπει να εξερευνήσει τις δικές του στρατηγικές και λύσεις χωρίς να φοβάται την κριτική. Επομένως, το παιδί αποκτά την ευκαιρία να γίνει κύριος των πράξεών του και των συνεπειών τους.
Καταργώντας τη γονική μικροδιαχείριση, η αυτονομία προάγει το προσωπικό αίσθημα επάρκειας του παιδιού. Στο πλαίσιο της τρέχουσας πανδημίας, η αυτονομία σημαίνει ότι ένα παιδί αναλαμβάνει περισσότερη ευθύνη για την ποιότητα της εξ αποστάσεως σχολικής εργασίας του, όπως θα έκανε αν ήταν μόνο του σε μια τάξη προ πανδημίας. Ταυτόχρονα, αυτή η τεχνική παρέχει αναγκαίο χρόνο στον εργαζόμενο γονέα.
Διαβάστε σχετικά: Πώς να μιλήσουμε στα παιδιά μας για τον Covid και τις αλλαγές που φέρνει στην καθημερινότητά μας
Οι μέθοδοι της μελέτης
Μέσω χρήσης ερωτηματολογίων για τους γονείς, οι ερευνητές παρακολούθησαν τη συχνότητα και την επίδραση της γονικής φροντίδας που βασίζεται στην αυτονομία για 3 συνεχόμενες εβδομάδες κατά τη διάρκεια της πανδημίας –από τα τέλη Μαρτίου έως τα τέλη Απριλίου 2020– στη Γερμανία.
Στην πρώτη φάση της έρευνας, 970 γονείς συμπλήρωσαν ένα ερωτηματολόγιο. Για τη δεύτερη φάση, 562 από αυτούς τους γονείς συμφώνησαν να συμπληρώνουν νυχτερινά ερωτηματολόγια κατά την περίοδο της μελέτης. Αυτά έδωσαν την ευκαιρία στον καθένα, στο τέλος κάθε ημέρας, να ανακεφαλαιώνει την εμπειρία που είχε ως γονιός.
Κάθε ερωτηματολόγιο περιείχε 21 ερωτήσεις. Μεταξύ αυτών, ζητήθηκε από τους γονείς να εντοπίσουν δηλώσεις που περιγράφουν καλύτερα το μέτρο της αυτονομίας που επέτρεψαν στα παιδιά τους εκείνη την ημέρα, όπως:
Στο μέτρο του δυνατού, άφησα το παιδί μου να αποφασίσει σήμερα τι ήθελε να κάνει.
Στο μέτρο του δυνατού, το παιδί μου μπόρεσε να κάνει ό,τι του άρεσε σήμερα.
Επιπλέον, οι γονείς αξιολόγησαν την αίσθηση ευημερίας των παιδιών τους, καθώς και την ικανοποίηση των δικών τους αναγκών, για εκείνη την ημέρα.
Τέλος, οι γονείς απάντησαν σε ερωτήσεις σχετικά με πρόσθετες μεταβλητές, συμπεριλαμβανομένου του χρόνου που πέρασαν με το παιδί τους εκείνη την ημέρα, το αν το παιδί έκανε κάποια σχολική εργασία εκείνη την ημέρα –καταγράφοντας Σαββατοκύριακα, αργίες ή άλλες μέρες– και τις δικές τους ανησυχίες για τον κορωνοϊό εκείνη την ημέρα.
Οι ερευνητές ήρθαν αντιμέτωποι με ένα αρκετά χαμηλό ποσοστό συμμόρφωσης, με τους γονείς να παραμελούν συχνά την υποβολή των ερωτηματολογίων. Ωστόσο, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι αυτό ήταν ένα εύλογο αποτέλεσμα λαμβάνοντας υπόψη την παρατεταμένη περίοδο δοκιμής και τις εργασιακές και γονικές υποχρεώσεις των συμμετεχόντων. Αυτό δεν εμπόδισε την ομάδα να καταλήξει σε έγκυρα συμπεράσματα.
Στο τέλος των 3 εβδομάδων, οι γονείς συμπλήρωσαν ένα τελευταίο ερωτηματολόγιο, καταγράφοντας τα συναισθήματά τους για τη συμπεριφορά των παιδιών τους, τη δική τους αίσθηση ευημερίας και τη συνολική συναισθηματική κατάσταση της οικογένειας.
Συμπεράσματα
Σύμφωνα με τον συν-συγγραφέα της μελέτης, Φλόριαν Σμίντεκ, επίσης από το Leibniz Ινστιτούτο Έρευνας και Πληροφοριών στην Εκπαίδευση: Τα ευρήματά μας από τα καθημερινά ερωτηματολόγια δείχνουν ότι η γονική φροντίδα που υποστηρίζει την αυτονομία είναι ευεργετική για την ευημερία τόσο των παιδιών όσο και των γονέων.
Η βοήθεια προς τους γονείς στις καθημερινές επιλογές γονικής συμπεριφοράς μπορεί να είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος βελτίωσης του οικογενειακού κλίματος και της ευημερίας των παιδιών σε μια κρίση όπως η πανδημία COVID-19.
Η μελέτη βρήκε επίσης ότι η γονική φροντίδα που βασίζεται στην αυτονομία βελτιώνει την οικογενειακή συνοχή, ενώ οι γονείς βιώνουν αυξημένη ζωτικότητα και μείωση του στρες.
Οι συγγραφείς της μελέτης καταλήγουν: Η συμπεριφορά που υποστηρίζει την αυτονομία μπορεί να έχει θετικά αποτελέσματα όχι μόνο στο παιδί που τη δέχεται, αλλά και στο σύστημα (την οικογένεια) και στον πάροχο φροντίδας, ακόμη και σε δύσκολους καιρούς όπως κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Έρευνα: Neubauer, A.B., Schmidt, A., Kramer, A.C. and Schmiedek, F. (2021), A Little Autonomy Support Goes a Long Way: Daily Autonomy‐Supportive Parenting, Child Well‐Being, Parental Need Fulfillment, and Change in Child, Family, and Parent Adjustment Across the Adaptation to the COVID‐19 Pandemic. Child Dev.
Απόδοση: Αλκμήνη Καισαρίδου – Ψυχολόγος
Επιμέλεια: Ισμήνη Τσοχαλή, επιμελήτρια κειμένων
Πηγή
