PsychologyNow Team

Η καθημερινή επιθετικότητα, στρέφεται προς εκείνους που αγαπάμε περισσότερο

Η καθημερινή επιθετικότητα, στρέφεται προς εκείνους που αγαπάμε περισσότερο

PsychologyNow Team

Όταν σκεφτόμαστε την έννοια "επιθετικότητα", το μυαλό μας πηγαίνει συνήθως σε έναν τσακωμό την ώρα που οδηγούμε ή σε μία αντιπαράθεση στο δρόμο, καταστάσεις στις οποίες οι άνθρωποι γίνονται βίαιοι προς αγνώστους. Μία νέα έρευνα όμως, δείχνει ότι η επιθετικότητα εκφράζεται στην πραγματικότητα πιο συχνά προς τους ανθρώπους που συναντάμε καθημερινά στη ζωή μας, όπως είναι οι ερωτικοί σύντροφοι, οι φίλοι, η οικογένεια και οι συνάδελφοί μας.


Σε άρθρο που δημοσιεύτηκε στο Current Directions in Psychological Science, η ψυχολογική επιστήμονας Deborah South Richardson του Πανεπιστημίου Georgia Regents, παρουσιάζει μια επισκόπηση της επιστημονικής έρευνας που διεξήγαγε, εξερευνώντας αυτή την "καθημερινή" επιθετικότητα.

Όπως εξηγεί η Richardson, μόνο μια συμπεριφορά που έχει σκοπό να βλάψει κάποιον, μπορεί να θεωρηθεί ως επιθετικότητα. Η επιθετικότητα δεν πρέπει να συγχέεται με την αυτοπεποίθηση ή τη φιλοδοξία, οι οποίες δεν επιδιώκουν να προκαλέσουν βλάβη σε κάποιον άλλον, ή με την εχθρότητα ή το θυμό, που πρόκειται για εκφράσεις συναισθημάτων, αλλά δεν είναι συμπεριφορές.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η επιθετικότητα περιλαμβάνει επίσης ένα άλλο ζωντανό ον:

«Επιθετικότητα δεν είναι όταν σπάμε ένα πιάτο ή ρίχνουμε μια καρέκλα κάτω για να εκφράσουμε τη γενική  μας ενόχληση», λέει η Richardson. «Όμως, επιδιώκοντας να βλάψει κανείς τη μητέρα του με το σπάσιμο ενός πολύτιμου πιάτου αντίκα ή ρίχνοντας μια καρέκλα στο φίλο του ελπίζοντας να τον πληγώσει, αυτό θα μπορούσε να θεωρηθεί επιθετικότητα».

Η Richardson και οι συνεργάτες της, χρησιμοποιώντας ένα ερωτηματολόγιο που ανέπτυξαν οι ίδιοι, ήταν σε θέση να διακρίνουν μεταξύ των διαφόρων εκδηλώσεων επιθετικότητας.

Η άμεση επιθετικότητα, για παράδειγμα, συνεπάγεται όταν «έρχεσαι αντιμέτωπος με ένα άλλο πρόσωπο χρησιμοποιώντας οδυνηρά λόγια ή πράξεις", όπως φωνάζοντας ή χτυπώντας. Η έμμεση επιθετικότητα, από την άλλη πλευρά, περιλαμβάνει τόσο τις έμμεσες συμπεριφορές ότι «(περνάει) από ένα άλλο πρόσωπο ή αντικείμενο», όπως φθορά ξένης ιδιοκτησίας ή κουτσομπολιό, καθώς και η παθητική συμπεριφορά, όπως η σιωπηλή μεταχείριση.

Τα δεδομένα που προκύπτουν από το ερωτηματολόγιο έχουν επίσης μερικές ενδιαφέρουσες ιδέες που φαίνονται να δείχνουν αντίθετες τάσεις στις γνωστές αντιλήψεις περί επιθετικότητας.

Ενώ γενικά η επιθετικότητα συνδέεται με τη συγκρουσιακή συμπεριφορά, οι συμμετέχοντες στο ερωτηματολόγιο καταθέτουν μια τάση περισσότερο για τη χρήση παθητικής και όχι τόσο της άμεσης ή έμμεσης επιθετικότητας.  Και, ενώ τα στερεότυπα των φύλων δείχνουν ότι οι άνδρες είναι πιο επιθετικοί από ό, τι οι γυναίκες, δεδομένων των ερωτηματολογίων αποκαλύπτουν ότι οι μόνο οι άνδρες είναι πιο πιθανό να χρησιμοποιούν τις άμεσες μορφές επιθετικότητας. Άνδρες και οι γυναίκες μαζί είναι εξίσου πιθανό να χρησιμοποιούν την έμμεση επιθετικότητα. 

Το είδος της επιθετικότητας που εκφράζεται φαίνεται να εξαρτάται, τουλάχιστον εν μέρει, από τα φιλικά μας δίκτυα. Σε μια μελέτη με άνδρες φοιτητές, εκείνοι που είχαν στενότερα φιλικά δίκτυα - πράγμα που σημαίνει ότι οι δέκα άνθρωποι που τις περισσότερες φορές αλληλεπιδρούν μαζί τους ήταν πιθανότερο να γνωρίζουν ο ένας τον άλλο - ήταν λιγότερο πιθανό να εμπλακούν σε άμεση επιθετικότητα και πιο πιθανό να χρησιμοποιήσουν την έμμεση επιθετικότητα από ό, τι ήταν άνδρες των οποίων οι κύκλοι των φίλων δεν ήταν τόσο αλληλένδετοι.  

Τα ερευνητικά ευρήματα δείχνουν επίσης ότι οι σύντροφοι και φίλοι, δέχονται το κύριο βάρος της επίθεσης συνολικά, αλλά και ότι τα αδέλφια είναι πιθανότερο να αποδέχονται την άμεση επιθετικότητα. Οι άνθρωποι έχουν την τάση να αντιμετωπίζουν τα αδέλφια τους, καθώς και τους ερωτικούς συντρόφους, πρόσωπο με πρόσωπο. ‘Οταν πρόκειται για φίλους όμως, η έμμεση επιθετικότητα, όπως τα κακόβουλα κουτσομπολιά, είναι πιο συχνά.

Ένα ερώτημα που η Richardson ελπίζει να απαντήσει με την περαιτέρω έρευνα της, είναι ποιες είναι οι συνέπειες της καθημερινής επιθετικότητας. Η Richardson υποψιάζεται ότι η καθημερινή επιθετικότητα μπορεί να είναι επίπονη τόσο για τα άτομα όσο και για τις σχέσεις. Αν τελικά αποδειχθεί κάτι τέτοιο, η περαιτέρω έρευνα μπορεί να βοηθήσει στην ενίσχυση της ευαισθητοποίησης των συνεπειών αυτών και να μας παρέχει τα εργαλεία που θα μας βοηθήσει να ξανασκεφτούμε τι θέλουμε να πούμε αλλά... και πώς να χρησιμοποιήσουμε τα χέρια μας.


Πηγή έρευνας: Current Directions in Psychological Science

photo credit: Autopsi-art: Hoparein Casablanca Morocco

Κάντε like στην σελίδα μας στο Facebook 
Ακολουθήστε μας στο Twitter 

Βρείτε μας στα...