Όλοι θέλουμε να νιώθουμε ότι είμαστε άτομα με ελεύθερη σκέψη, αλλά χρειάζεται να γνωρίζουμε τη δύναμη της κοινωνικής πίεσης και πόσο επηρεάζει τη γνώμη μας. Νέα έρευνα δείχνει ότι οι άνθρωποι αλλάζουν τις προσωπικές τους αποφάσεις, έτσι ώστε να συμβαδίζουν με το πρότυπο της ομάδας, μία αλλαγή που φαίνεται όμως να διαρκεί μόνο 3 ημέρες περίπου.
Αυτή είναι μια φωτογραφία από ένα σχήμα που ξεχωρίζει από το πλήθος. "Τα ευρήματά μας υποδηλώνουν ότι η έκθεση μας στις απόψεις των άλλων, πράγματι αλλάζουν τις δικές μας προσωπικές γνώμες, αλλά δεν τις αλλάζουν για πάντα" λέει ο ψυχολόγος επιστήμονας και συγγραφέας της μελέτης Yu Rongjun από το Πανεπιστήμιο της South China Normal. "Ακριβώς όπως η μνήμη εργασίας μπορεί να κρατήσει περίπου 7 στοιχεία και ένα φάρμακο μπορεί να είναι αποτελεσματικό για ορισμένο χρονικό διάστημα, έτσι και η κοινωνική επιρροή φαίνεται να έχει ένα περιορισμένο χρονικό διάστημα που καθίσταται αποτελεσματική".
Το γεγονός ότι οι προσωπικές αποφάσεις επηρεάζονται από τις απόψεις των άλλων είναι ένα καλά εδραιωμένο επιστημονικό συμπέρασμα στην πειραματική ψυχολογία. Αλλά είναι ασαφές κατά πόσον η συχνά παρατηρούμενη κοινωνική συμμόρφωση αντανακλά στη δημόσια συμμόρφωση, κινητοποιούμενη από την επιθυμία του ατόμου να ταιριάξει με την ομάδα και να αποφύγει την κοινωνική απόρριψη ή την ιδιωτική αποδοχή, η οποία οδηγεί σε μια αυθεντική αλλαγή στη προσωπική άποψη που εξακολουθεί να υφίσταται ακόμη και όταν η κοινωνική επιρροή έχει μηδενιστεί.
Ο Yu και οι συνεργάτες του Yi Huang και ο Keith Kendrick αποφάσισαν να ερευνήσουν αυτό το θέμα στο εργαστήριο. Κάλεσαν Κινέζους φοιτητές να συμμετάσχουν σε μια μελέτη που θα διερευνά πώς "οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται την ελκυστικότητα του προσώπου". Οι μαθητές εξέτασαν 280 ψηφιακές φωτογραφίες νεαρών ενηλίκων Κινέζων γυναικών και κλήθηκαν να βαθμολογήσουν την ελκυστικότητα κάθε προσώπου σε μια κλίμακα 8 βαθμίδων.
Αφού αξιολόγησαν ένα πρόσωπο, στη συνέχεια είδαν τον μέσο όρο 200 αξιολογήσεων άλλων φοιτητών για το ίδιο πρόσωπο. Είναι σημαντικό ότι ο μέσος όρος των δεύτερης ομάδας των φοιτητών συμφωνούσε με τη βαθμολογία του συμμετέχοντος σε ένα ποσοστό μόνο 25% την πρώτη φορά. Τις υπόλοιπες φορές, ο μέσος όρος της δεύτερης ομάδας των φοιτητών διακυμάνθηκε 1, 2, ή και 3 μονάδες πάνω ή κάτω από τη βαθμολογία του συμμετέχοντα.
Οι φοιτητές ήρθαν πάλι πίσω στο εργαστήριο για να βαθμολογήσουν και πάλι τα πρόσωπα αφού είχαν περάσει 1 ημέρα, 3 ημέρες, 7 ημέρες και 3 μήνες. Τα δεδομένα έδειξαν ότι η νόρμα της ομάδας φάνηκε να παρασύρεται από τις κρίσεις του συμμετέχοντα, όταν βαθμολόγησαν εκ νέου τις φωτογραφίες 1 και 3 ημέρες μετά από την αρχική περίοδο αξιολόγησης. Δεν υπάρχουν όμως στοιχεία για την επίδραση της κοινωνικής συμμόρφωσης, όταν το διάστημα που μεσολάβησε ήταν μεγαλύτερο (είτε 7 ημέρες ή 3 μήνες μετά την πρώτη αξιολόγηση).
Σύμφωνα με τους ερευνητές, το γεγονός ότι οι γνώμες των συμμετεχόντων άλλαξαν για ένα διάστημα 3 ημερών, δείχνει κάτι περισσότερο από ένα επιφανειακό εργαστηριακό αποτέλεσμα, πόσο μάλλον όταν τα πρότυπα της ομάδας φαίνεται να είχαν ένα πραγματικό, αν και σύντομο, αντίκτυπο στις ιδιωτικές απόψεις των συμμετεχόντων.
Οι μελέτες αυτές είναι αξιοσημείωτες, λέει ο Yu, επειδή ήταν σε θέση να ελεγχθούν για μεθοδολογικά θέματα που προκύπτουν συχνά σε μελέτες που χρησιμοποιούν μια μορφή επαναληπτικών μετρήσεων, όπως οι φυσικές ανθρώπινες τάσεις να υποχωρούν στο ενδιάμεσο διάστημα και να συμπεριφέρονται με συνέπεια στην πάροδο του χρόνου.
Στο ένα ερώτημα που ο Yu και οι συνεργάτες του εξακολουθούν να μην γνωρίζουν την απάντηση είναι γιατί το αποτέλεσμα να διαρκεί για 3 ημέρες. Σχεδιάζουν να διερευνήσουν κατά πόσον θα μπορούσε να υπάρξει ένας νευρολογικός λόγος για τη διάρκεια της δράσης και αν το αποτέλεσμα μπορεί να χειραγωγηθεί προκειμένου να διαρκέσει για μικρότερα ή μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα.
Πηγή: APS
