Η εμμονή με την καθαριότητα στη σύγχρονη κοινωνία έχει διαταράξει την ικανότητα του ανοσοποιητικού μας συστήματος να καταπολεμά τη φλεγμονή στο σώμα, με αποτέλεσμα την αύξηση των ψυχιατρικών διαταραχών.
Ενώ πολλοί νέοι γονείς πιστεύουν ότι είναι καλύτερο τα παιδιά να ζουν σε ένα πεντακάθαρο περιβάλλον, κάποιες έρευνες υποστηρίζουν ότι η έκθεση σε μια ποικιλία μικροοργανισμών νωρίς στη ζωή κάνει καλό στο ανοσοποιητικό σύστημα. Αυτό το σώμα έρευνας υποδεικνύει ότι τα παιδιά που μεγαλώνουν σε αποστειρωμένα περιβάλλοντα είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν αλλεργική ρινίτιδα, άσθμα και κάποιες τροφικές αλλεργίες. Αυτό είναι γνωστό ως «η Υπόθεση Υγιεινής».
Η Υπόθεση Υγιεινής προτάθηκε αρχικά πριν από 30 χρόνια, από τον καθηγητή επιδημιολογίας Ντέιβιντ Στράχαν, στο British Medical Journal. Από τότε, έχει αμφισβητηθεί από τις νέες επιστημονικές εξελίξεις, έχει τροποποιηθεί, επεκταθεί και βελτιωθεί. Μεταξύ των αλλαγών, επιπλέον έρευνα έχει δείξει ότι κάποιες ψυχιατρικές διαταραχές, όπως η κατάθλιψη και το άγχος, μπορεί να βρίσκονται σε άνοδο στις αναπτυγμένες χώρες, εν μέρει λόγω του μικροβιακού περιβάλλοντος που αλλάζει.
Αν και φαίνεται παράξενο στην εποχή του κορονοϊού κάποιος να προτείνει ότι η μη χρήση αντιβακτηριακού σαπουνιού και απολυμαντικού χεριών είναι στην πραγματικότητα καλύτερη για την υγεία μας, υπάρχουν στοιχεία που υποδεικνύουν ότι αλλαγές στο μικροβιακό περιβάλλον που προκαλούνται από αυτά τα προϊόντα μπορεί να διαταράσσουν τα ανοσορυθμιστικά κυκλώματα και να οδηγούν σε συνεχή φλεγμονή στο σώμα, η οποία ίσως επηρεάζει την υγεία μας με τρόπους που μόλις τώρα ανακαλύπτουμε.
Το αναπτυσσόμενο ανοσοποιητικό σύστημα
Η Υπόθεση Υγιεινής είναι ένα σύνθετο επιχείρημα που μπορεί να αναλυθεί σε απλούς όρους. Όταν το έμβρυο βρίσκεται στη μήτρα, έχει ένα σχετικά αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα επειδή προστατεύεται από τα αντισώματα της μητέρας. Όταν γεννιέται το βρέφος, το ανοσοποιητικό του σύστημα πρέπει να αρχίσει να δουλεύει μόνο του, και χρειάζεται χρόνο για να φτάσει σε πλήρη λειτουργία. Η Υπόθεση Υγιεινής υποστηρίζει ότι αυτή η ανάπτυξη απαιτεί την έκθεση στα σωστά μικρόβια στον σωστό χρόνο.
Πώς αυτό σχετίζεται με τις ψυχιατρικές διαταραχές;
Όπως οι αλλεργίες, το άσθμα και οι αυτοάνοσες παθήσεις είναι σε άνοδο σε όλο τον κόσμο, το ίδιο συμβαίνει και με τις περιπτώσεις βαριάς καταθλιπτικής διαταραχής. Η αύξηση είναι πολύ γρήγορη για να αποδοθεί σε γενετικές αλλαγές. Μια πιθανή εξήγηση για αυτή την άνοδο σε σωματικές και ψυχικές ασθένειες είναι ότι η εμμονή με την καθαριότητα στη σύγχρονη κοινωνία έχει διαταράξει την ικανότητα του ανοσοποιητικού μας συστήματος να καταπολεμά τη φλεγμονή στο σώμα.
Η απώλεια αυτής της ικανότητας, σύμφωνα με την υπόθεση, οδήγησε σε μια αύξηση αυτοάνοσων και αλλεργικών παθήσεων και επίσης είναι πιθανό να συμβάλλει στην αύξηση των διαταραχών διάθεσης, εξαιτίας της σύνδεσης αυτών των καταστάσεων με τη σωματική φλεγμονή.
Διαβάστε σχετικά: Η αυτοφροντίδα και η αγάπη του εαυτού μας κατά την πανδημία COVID-19
Η υπόθεση υγιεινής και το μικροβίωμα του εντέρου
Τα τελευταία χρόνια έχει επισημανθεί η σχέση εντέρου και εγκεφάλου και έχει συζητηθεί το πώς η θεραπεία γαστρεντερικών προβλημάτων μπορεί να μειώσει τα συμπτώματα των διαταραχών διάθεσης. Ο συνδυασμός των ευρημάτων για το μικροβίωμα του εντέρου με την υπόθεση υγιεινής οδηγεί τους ειδικούς σε νέες περιοχές έρευνας.
Η Υπόθεση Υγιεινής αγγίζει επιστημονικά πεδία όπως το ανοσολογικό, το μικροβιολογικό και το εξελικτικό. Η εξέταση της υπόθεσης απαιτεί μια ολιστική προσέγγιση που θα εξηγεί τον ευρύ αντίκτυπο του σύγχρονου τρόπου ζωής στους ανθρώπους.
Για παράδειγμα, στα άτομα που έχουν γενετική προδιάθεση για ανάπτυξη κατάθλιψης και διαταραχής άγχους, είναι πιθανό η διατάραξη του μικροβιώματος ή η έλλειψη έκθεσης σε ζωτικούς μικροοργανισμούς κατά την παιδική ηλικία να συμβάλλει σε συμπτώματα ψυχικής υγείας αργότερα στη ζωή. Αν και περισσότερη έρευνα χρειάζεται να γίνει σε αυτό το πεδίο, είναι πιθανό στο μέλλον οι θεράποντες να χρησιμοποιούν ένα προφίλ μικροβιώματος ως διαγνωστικό εργαλείο για ψυχιατρικούς ασθενείς.
Επομένως, την επόμενη φορά που θα ανησυχήσετε επειδή το μικρό σας έφαγε κάτι από το πάτωμα, η Υπόθεση Υγιεινής ίσως σας δώσει λίγη ανακούφιση.
Αναφορές
- Garn, H., Potaczek, D. P., & Pfefferle, P. I. (2021, March 18). The Hygiene Hypothesis and New Perspectives—Current Challenges Meeting an Old Postulate. Frontiers In Immunology. https://doi.org/10.3389/fimmu.2021.637087
- Rook, G. A., & W., Lowry, C. (2008, April). The Hygiene Hypothesis and Psychiatric Disorders. Trends in Immunology. 29(4), 150-8. https://doi.org/10.1016/j.it.2008.01.002
- Sehrawat, S., & Rouse, B. T., (2020, October). Does the Hygiene Hypothesis Apply to COVID-19 Susceptibility? Microbes and Infection, 22(9), 400–402.
Απόδοση – Επιμέλεια: Ισμήνη Τσοχαλή, επιμελήτρια κειμένων
Πηγή
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*