Φαντάζομαι πως οι λέξεις ναρκισσιστικά ελλείμματα και καπιταλισμός που απαρτίζουν τον τίτλο του άρθρου, ίσως φανούν αταίριαστες σε πολλούς αναγνώστες. Πως άραγε συνδέονται μεταξύ τους αυτές οι δύο έννοιες και ποιο είναι το κοινό σημείο που τις ενώνει;
Θα προσπαθήσω να φωτίσω κάθε κρίκο της αλυσίδας για αυτές τις έννοιες, ψάχνοντας και ενώνοντας τον αόρατο δεσμό, κάνοντας τον φανερό.
Όταν μιλάμε για ναρκισσιστικά ελλείμματα, εννοούμε αρχικά την αξία που νιώθουμε για τον εαυτό μας και τις ικανότητες μας. Οι πρώτοι άνθρωποι που μας δίνουν αυτή την αίσθηση της αξίας είναι οι γονείς μας. Αν υπάρξει εναρμόνιση μεταξύ των γονιών μας και του βρεφικού- παιδικού εαυτού μας, αυτή η αίσθηση της αξίας που προανέφερα, μετατρέπεται σε αυτό- αξία και βαθιά αυτοεκτίμηση.
Αν όμως η ψυχολογική κατάσταση των γονιών, δεν είναι η ενδεδειγμένη, ώστε να υπάρξει μια λειτουργική σύνδεση, τότε δημιουργούνται τα ναρκισσιστικά ελλείμματα. Το πιο έντονο χαρακτηριστικό των ναρκισσιστικών ελλειμμάτων, είναι πως ψάχνουμε συνεχώς την αποδοχή έξω από εμάς και όχι εντός μας. Επιθυμούμε συνεχώς να λαμβάνουμε βλέμματα επιδοκιμασίας από τους άλλους για διάφορες εκφάνσεις του εαυτού μας.
Από την άλλη πλευρά ένα από τα κυρίαρχα χαρακτηριστικά του καπιταλισμού είναι η συνεχής παραγωγή και απόκτηση πλούτου και φυσικά η κατανάλωση αυτού. Για να στεγανοποιηθεί αυτό το μοντέλο στην κοινωνία και να εσωτερικευτεί ψυχικά σε κάθε άνθρωπο, συνήθως δημιουργούνται τεχνητές ανάγκες που δεν είναι πραγματικές.
Διαβάστε σχετικά: Σε λειτουργία επιβίωσης…
Οι τεχνητές αυτές ανάγκες για να υπάρξουν, υπάρχει συνήθως ο μηχανισμός της διαφήμισης που πείθει τους ανθρώπους πως αν κάνουν χρήση του συγκεκριμένου προϊόντος- υπηρεσίας, θα αγγίξουν την μοναδικότητα και την σπουδαιότητα. Συνήθως τα προϊόντα συμβολίζουν μια ιστορία αξίας που αυτομάτως σηματοδοτεί, πως όποιος τα χρησιμοποιεί είναι κι αυτός κάτι το ιδιαίτερο και το αξιοθαύμαστο.
Αυτό που συμβαίνει λοιπόν, είναι το εξής. Από την μια πλευρά έχουμε ανθρώπους με ελλείμματα αυτοεκτίμησης, που κάνουν το λάθος, να καλύψουν αυτό το κενό κοιτώντας από έξω προς τα μέσα και όχι το αντίθετο. Κι από την άλλη πλευρά υπάρχουν εταιρείες και οργανισμοί, που έχουν πείσει τους ανθρώπους, πως θα είναι σπουδαίοι, αγοράζοντας το προϊόν τους ή την υπηρεσία τους. Όσο μεγαλύτερο στάτους, έχουν αυτά τα προϊόντα, αυξάνεται και η τιμή τους.
Πολλοί καταναλωτές δεν διαθέτουν την οικονομική άνεση να αγοράσουν αυτά τα προϊόντα, αλλά η ανάγκη τους να καλύψουν το κενό της αυτο- εκτίμησης, είναι τόσο έντονο, που συνήθως κάνουν χρήση κάποιας πιστωτικής κάρτας ή ακόμα και ενός δανείου, για να πετύχουν το σκοπό τους. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα κάποιες εταιρείες ή διάσημοι αστέρες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, να θησαυρίζουν, ενώ η πλειοψηφία των ανθρώπων, να δυσκολεύεται οικονομικά, να μην χρησιμοποιεί τα χρήματα για την προσωπική της εξέλιξη και κυρίως να μην βιώνει ψυχική ισορροπία με τον εαυτό του.
Σκέφτομαι πολλές φορές, πως αν οι άνθρωποι ήταν συναισθηματικά πιο ώριμοι, θα βλέπαμε πολλές αλλαγές στο κοινωνικό και οικονομικό γίγνεσθαι. Το περιττό θα εξανεμιζόταν με τον καιρό και το ουσιώδες θα κυριαρχούσε. Το χρήμα θα κινούνταν σε περισσότερα χέρια και οι άνθρωποι θα ήταν πραγματικά χαρούμενοι, δίνοντας πραγματικό νόημα στη ζωή τους. Μήπως τελικά η κάλυψη των ψυχικών κενών, θα είναι η αρχή για μια επανάσταση;
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
