Μια νέα προσομοίωση πολύπλοκης ρεαλιστικής καταστροφής, υποδηλώνει ότι η πίεση χρόνου διευκολύνει την καλύτερη λήψη αποφάσεων μεταξύ οργανισμών και φορέων που διαχειρίζονται ζητήματα έκτακτης ανάγκης.
Η άσκηση αυτή που διήρκεσε δύο μέρες και εποπτεύθηκε από το «Centre for Critical and Major Incident Psychology» του Liverpool, ερεύνησε την επιρροή μιας υποθετικής αεροπορικής σύγκρουσης σε κατοικημένη περιοχή. Σχεδόν διακόσιοι επαγγελματίες χωρίστηκαν σε διαφορετικά δωμάτια ανάλογα με την υπηρεσία στην οποία ανήκαν (14 υπηρεσίες συνολικά, συμπεριλαμβανομένης της αστυνομίας, των μεταφορών, της υγείας και επιστημονικών συμβούλων) και καθένας από τους συμμετέχοντες έλαβε ρεαλιστικές πληροφορίες ανάλογα με τη θέση και την υπηρεσία του.
Την ώρα που έγιναν γνωστά τα δεδομένα στους οδηγούς ασθενοφόρων, δόθηκε ένδειξη της αιτίας συντριβής του αεροπλάνου; Θα μπορούσε να αποκλειστεί η τρομοκρατία; Πώς θα αντιμετώπιζε το νοσοκομείο ενδεχόμενες διακοπές ηλεκτρικού ρεύματος, εξαιτίας της καταστροφής των ηλεκτροπαραγωγικών σταθμών;
Αυτά ήταν μερικά από τα ζητήματα, τα οποία οι διάφορες ομάδες καλούνταν να αντιμετωπίσουν.
Οι ερευνητές επικεντρώθηκαν σε έξι κρίσιμα ζητήματα που προσδιορίστηκαν από μια ομάδα εμπειρογνωμόνων ως το κλειδί της ευρύτερης πρόκλησης της άσκησης στο σύνολό της: αποτελεσματική συνεργασία μεταξύ οργανισμών και φορέων.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι όταν τα ζητήματα χρειάζονταν απαντήσεις από περισσότερους από δύο φορείς, η επιτυχημένη δράση ήταν στην πραγματικότητα πιο πιθανή, όταν υπήρχε χρονική πίεση. Όταν αυτό έλειπε, γίνονταν πολλές επικοινωνιακές προσπάθειες από τους εργαζόμενους να συγκεντρώσουν πληροφορίες μέσα στο γραφείο τους, σε αντίθεση με το συντονισμό των αποφάσεων και δράσεων με άλλους οργανισμούς.
Γιατί η χρονική πίεση βελτίωση τη λήψη αποφάσεων και την επικοινωνία έκτακτης ανάγκης; Έχει να κάνει με τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι αποφεύγουμε να κάνουμε δύσκολες επιλογές όταν μπορούμε – η επικείμενη μεταμέλεια είναι ισχυρός αποτρεπτικός παράγοντας. Αλλά ατελείς αποφάσεις στην πραγματικότητα είναι καλύτερες από το τίποτα: από τη στιγμή που ξεκινούν, μπορούν και να ελεγχθούν, να αξιολογηθούν και να μεταβληθούν, ενώ η αδράνεια γεννά αδράνεια. Επιπλέον, μία αναβαλλόμενη απόφαση μπορεί να συνεχίσει να κατασπαταλά ψυχικούς πόρους, καθιστώντας άλλες αποφάσεις πιο δύσκολες.
Τα στοιχεία από το νέο πεδίο της «φυσικής λήψης αποφάσεων» υποδηλώνουν ότι η πίεση του χρόνου οδηγεί τους ειδικούς σε ακριβή διαισθητικά «πρότυπα αντιστοίχισης». Η «φυσιολογική κατάσταση» της εξειδικευμένης λήψης αποφάσεων συμπεριλαμβάνει άλματα μεταξύ των σταδίων αποφάσεων και όχι τόσο εξέταση κάθε πιθανότητας. Η πίεση του χρόνου ενθαρρύνει αυτά τα άλματα (ή πρότυπα αντιστοίχισης).
Ένα από τα θέματα της κρίσης – η μεταβίβαση της διαχείρισης καταστροφών από τις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης στην τοπική αρχή – δεν είχε σαφείς προθεσμίες. Αλλά στην περίπτωση αυτή, η μονάδα στρατηγικής είχε θέσει τη μεταβίβαση αυτή ως ένα σαφή πρωταρχικό στόχο, γεγονός το οποίο οδήγησε σε πιο αποτελεσματική επικοινωνία για το θέμα αυτό, λιγότερες συζητήσεις στον επαγγελματικό χώρο και περισσότερο χρόνο συζήτησης με άλλες επιχειρήσεις και οργανισμούς. Ακόμη κι όταν η μετάθεση καθήκοντος χρειαζόταν να γίνει σε μεταγενέστερο στάδιο, η ομάδα ήδη σχεδίαζε και κατασκεύαζε το πλαίσιο της έκτακτης ανάγκης κατά το στάδιο των αρχικών ανταποκρίσεων.
Το μήνυμα λοιπόν για τις επιχειρήσεις είναι πως οι άνθρωποι έχουν την τάση να καθυστερούν όταν θα έπρεπε να δράσουν, εξαιτίας της επικείμενης μεταμέλειας. Αυτή είναι η «ψυχολογία της αδράνειας». Ένας τρόπος αποτροπής της αδράνειας αυτής είναι η σαφής διατύπωση στρατηγικών στόχων. Όταν πρόκειται για χρονικά όρια, οι συγγραφείς θεωρούν αυτά τα όρια «δύσκολο να επηρεαστούν». Ωστόσο τεχνητές προθεσμίες, ή μεγαλύτερη σαφήνεια είναι σημαντικοί παράγοντες για να διατηρηθεί ο χαρακτήρας του επείγοντος σε κρίσιμα περιστατικά.
Πηγή: digest.bps.org.uk
