Είναι περίεργο το γεγονός πως ενώ βρισκόμαστε σε καραντίνα, όπου λογικά χρειαζόμαστε σαφώς λιγότερα καταναλωτικά αγαθά, οι πωλήσεις σε ορισμένους εμπορικούς τομείς αυξάνεται ραγδαία.
Από την άλλη πλευρά, τι είναι αυτό που κάνει τους ανθρώπους, με την ανακοίνωση και μόνο του lock down να ξεχύνονται στα καταστήματα και αγοράζουν χρήσιμα και άχρηστα αντικείμενα;
Η ανάγκη τους, να τρέξουμε στην αγορά, λίγο πριν κλείσουν στα καταστήματα, μοιάζει σαν φυσική αντίδραση στην απειλή απώλειας της κοινωνικής τους ζωής.
Η κοινωνική ζωή είναι συνδεδεμένη με την κατανάλωση, την κίνηση στους δρόμους, την ύπαρξη άλλων ανθρώπους γύρω. Με την ιδέα και μόνο πως αυτό πρόκειται να τη στερηθούν, βρίσκουν ένα πλήθος λόγων ώστε να βρεθούν έστω και για λίγο σ έναν κοινωνικό τόπο συνάντησης και αλληλεπίδρασης με άλλους.
Ταυτόχρονα, εν μέσω καραντίνας, παρατηρούμε τις πωλήσεις των βασικών καταναλωτικών αγαθών (π.χ. αγαθών σίτισης) να εκτοξεύονται στα ύψη. Οι άνθρωποι αγοράζουν καταναλώνουν και συσσωρεύουν μεγαλύτερες ποσότητες τροφίμων απ ότι έκαναν συνήθως.
Αν αναλογιστούμε την “πυραμίδα των ανθρώπινων αναγκών”, του Maslow στην βάση της οποίας βρίσκεται η ανάγκη των ανθρώπων για σίτιση (για τροφή), καταλαβαίνουμε και την πρωτόγονη σύνδεση της σίτισης με την επιβίωση. Στοιχείο της εξελικτικής πορείας του είδους.
Διαβάστε σχετικά: Πώς μπορούμε να εστιάσουμε την προσοχή μας μόνο στα πράγματα που επιθυμούμε;
Έτσι σε κάποιου είδους απειλές που βιώνουν οι άνθρωποι, όπως, απειλή πολέμου, αρρώστιας, φυσικών καταστροφών, τείνουν να συγκεντρώνουν βασικά καταναλωτικά αγαθά. Με αυτό τον τρόπο μειώνουν και το άγχος τους απέναντι στην απειλή της ζωής τους.
Το περίεργο είναι όμως πως πέρα από την κατανάλωση των βασικών αγαθών, εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει η άνοδος της κατανάλωσης προσωπικών αγαθών που έχουν όμως σχέση με την κοινωνική ζωή των ατόμων, όπως τα καλλυντικά, τα προϊόντα ένδυσης, υπόδησης κτλ. μέσω διαδικτυακών αγορών.
Αυτό αρχικά μπορεί φαίνεται περίεργο και ασύμφωνο με τις συνθήκες της καραντίνας. Η λογική θα έλεγε πως θα ήταν σχεδόν άχρηστη η αγορά τέτοιων. Από την άλλη όμως αποκαλύπτει την ανάγκη των ανθρώπων να “κρατηθούν” με κάθε τρόπο στη ζωή, να συνεχίσουν δηλαδή να κάνουν αυτό που έκαναν και πριν. Η αγορά αγαθών για τον εαυτό τους, (ακόμη κι αν αυτή σχετίζεται με τη κοινωνική τους ζωή), είναι κάτι που τους κάνει να νιώθουν πως η ζωή συνεχίζεται έστω και με έναν διαφορετικό τρόπο.
Επιπλέον η κατανάλωση τέτοιων αγαθών δίνει στους ανθρώπους την αίσθηση και την ελπίδας, πως η ζωή θα επανέλθει, όπως ήταν πριν και όλα αυτά που σήμερα αγοράζουν, θα τους είναι και πάλι σύντομα χρήσιμα.
Από την άλλη γνωρίζουμε πως πολλοί άνθρωποι όταν βιώνουν στρεσογόνες καταστάσεις στην ζωή τους, ανακουφίζονται έστω και προσωρινά μέσω της κατανάλωσης ακόμη και άχρηστων αντικειμένων.
Άλλωστε ποιος έχει την ανάγκη να τρέξει να καταναλώσει απερίσκεπτα, όταν είναι μέσα του καλά και γύρω του καλά, όταν ζει ήρεμα, όταν βιώνει έναν έρωτα; Η αλόγιστη κατανάλωση πάντοτε έρχεται να απαλύνει ένα εσωτερικό κενό ή μια απειλή που οι άνθρωποι μπορεί να βιώνουν.
