Εκφοβισμός σε όλα τα κοινωνικά πλαίσια, υποταγή στα μέλη της εσω-ομάδας, οδικές παραβάσεις, ηθικές αναστολές, βία, σκληρότητα απέναντι στον ανθρώπινο πόνο, επιθετικότητα και παραβάσεις κάθε είδους.
Αυτά αλλά και άλλά πολλά χαρακτηρίζουν την σημερινή κοινωνία. Πώς δομείται το ηθικό περίβλημα των αναστολών; Οι παραβατικές εκφάνσεις που προαναφέρθηκαν έχουν εστίαση στους τρεις τύπους παραβατικότητας;
Ο ψυχίατρος R. Jenkins αναφέρει ότι οι φυσιολογικοί ενήλικες και ανήλικοι έχουν ένα δομικό περίβλημα το οποίο σχετίζεται με τις αναστολές. Σε ορισμένα ατόμα οι αναστολές αυτές είναι υπερβολικά αυστηρές και άκαμπτες. Το παρεμποδιστικό περίβλημα που σχηματίζουν γύρω από τις παρορμήσεις είναι σχεδόν αδιαπέραστο. Αντίθετα σε άλλα άτομα οι αναστολές αυτές είναι ελλειματικές και χαλαρές δηλαδή, το παρεμποδιστικό περίβλημα είναι εύκαμπτο, ουσιαστικά δεν υπάρχει. Όταν ένα άτομο έχει αυστηρές αναστολές, το άτομο αυτοκαταπιέζεται υπερβολικά και τελικά για να δώσει λύση στις ενδοψυχικές συγκρούσεις εκδηλώνει νευρωσικά συμπτώματα. Στην ουσία γίνεται νευρωσικός παραβάτης.
Από την άλλη, όταν ένα άτομο έχει χαλαρές αναστολές αφήνει εντελώς τις ελεύθερες παρορμήσεις του να εκδηλωθούν και να ικανοποιηθούν τότε γίνεται μη κοινωνικοποιημένος επιθετικός παραβάτης.
Τα χαρακτηριστικά του νευρωσικού παραβάτη είναι η ευαισθησία, το άγχος και η αυτοκαταπίεση. Νιώθει μοναξιά και ανησυχία και υποφέρει από συναισθήματα προσωπικής ανεπάρκειας και κατωτερότητας. Η παραβατικότητα του παίρνει τον χαρακτήρα ψυχαναγκαστικής και μοναχικής κλοπής, μιας μορφής κρυπτοσαδισμού. Είναι άτομο που εύκολα ενδίδει σε πιέσεις άλλων, είναι απαθές και έχει την τάση να ονειροπολεί. Νιώθει έντονες ενοχές για τις άδικες πράξεις του. Στο σχολείο αλλά και στο σπίτι μπορεί να παρουσιάζεται ως πολύ υπάκουο άτομο.
Τα χαρακτηριστικά του μη κοινωνικοποιημένου επιθετικού παραβάτη είναι ότι είναι ακοινώνητος, επιθετικός ενώ θέλει όλες οι εσωτερικές του παρωθήσεις να ικανοποιηθούν άμεσα. Δείχνει προκλητική περιφρόνηση προς κάθε ηθικό κανόνα και απείθεια προς κάθε εντολή είτε των γονιών του είτε των δασκάλων του. Χαρακτηρίζεται από μνησικακία, βαρυθυμία ενώ είναι έντονα εχθρικός και εκβιάζει τους γύρω του. Ποτέ δεν φταίει αυτός για τίποτα, όλοι πιστεύει ότι τον αδικούν και τον καταδιώκουν. Ούτε οι έπαινοι ούτε οι τιμωρίες τον συνετίζουν καθώς τις έννοιες «τύψεις» ή «ενοχές» δεν τις έχει καθόλου υπόψην του. Δεν είναι δημοφιλής ανάμεσα στους συνομηλίκους του εξαιτίας της σκληρότητας και των εχθρικών του συναισθημάτων, όμως, επειδή ακριβώς είναι εχθρικός και εκδικητικός τον αποδέχονται όλοι ως αρχηγό. Ο ίδιος έχει αναγκη από μια συμμορία για να ενισχύει το αυτοσυναίσθημα του και την αξία του υπό το πρίσμα της υποτακτικότητας των γύρω του.
Ένας τρίτος τύπος παραβατικότητας είναι αυτός του ψευτο-αντικοινωνικού. Οι ψευτοαντικοινωνικοί παραβάτες δεν δεικνύουν αυτοσυγκράτηση στις αντικοινωνικές τους τάσεις σε άτομα που δεν ανήκουν στην συμμορία τους. Είναι καχύποπτοι, προκλητικοί, απείθαρχοι και εχθρικοί σε κάθε μορφή εξουσίας. Ένα παιδί που ανήκει σε αυτόν τον τύπο παράβασης χαρακτηρίζεται από τυφλή συμμόρφωση και υποταγή στα μέλη της ομάδας του αφού νιώθει συναισθήματα υποχρέωσης. Η συμμορία του λειτουργεί ως υποκατάστατο της οικογένειας του.
Δεν θα μπορούσε να ειπωθεί ότι όλοι οι νεαροί παραβάτες είναι ψυχικά πάσχοντες. Η παραβατική συμπεριφορά μπορεί να έχει τις ρίζες της σε περιβαλλοντικές, κοινωνικές ή οικογενειακές συνθήκες ζωής. Αν κανείς αναγνωρίζει τον εαυτό του ανάμεσα σε αυτούς τους τρεις τύπους παραβατικότητας θα ήταν καλό να αναρωτηθεί κάνοντας την αυτοκριτική του.
