PsychologyNow Team

Υπάρχει αληθινός αλτρουισμός;

Υπάρχει αληθινός αλτρουισμός;

PsychologyNow Team
σκίτσο ενός ανθρώπου να βοηθάει έναν άλλο
Image credit: J W / unsplash.com

Αν και ο αλτρουισμός έχει ενισχύσει την ανθρώπινη εξέλιξη, δυσκολευόμαστε να διακρίνουμε την αληθινή του διάσταση στη σημερινή εποχή.


Ποια είναι η έννοια του αλτρουισμού;

Ο αλτρουισμός είναι το ακριβώς αντίθετο του εγωισμού. Είναι η ανιδιοτελής, αυθόρμητη και χωρίς κόστος πράξη προσφοράς ή βοήθειας σε κάποιο άλλο άτομο που φαίνεται να υποφέρει από πόνο ή ανάγκη, χωρίς να έχουμε την προσδοκία να πάρουμε κάτι σε αντάλλαγμα.

3 τύποι αλτρουισμού

1. Η αλτρουιστική παρόρμηση, (πραγματικός αλτρουισμός) συνεπάγεται την αυθόρμητη παροχή βοήθειας.
2. Ο μαθημένος αλτρουισμός, περιλαμβάνει μία συμπεριφορά που έχει ενισχυθεί από θετικά αποτελέσματα.
3. Ο σκόπιμος αλτρουισμός, περιλαμβάνει μια προσδοκία αμοιβαιότητας και βασικά πρόκειται για μία εγωιστική πράξη.

Ας εξετάσουμε την αλτρουιστική παρόρμηση, καθώς πρόκειται για το πιο αληθινό είδος αλτρουισμού. Η αλτρουιστική παρόρμηση θεωρείται ότι προέρχεται από την ενσυναίσθηση. Η ενσυναίσθηση, μας δίνει τη δυνατότητα να μπούμε στη θέση των άλλων και να δούμε τον κόσμο με τα δικά τους μάτια. Κατά έναν τρόπο, μπορούμε να νιώσουμε τον πόνο των άλλων ανθρώπων.

Σε εργαστηριακές έρευνες έχει βρεθεί ότι όταν τα ποντίκια παρατηρούν άλλα ποντίκια να βγάζουν κραυγές, αρχίσουν και αυτά να κάνουν το ίδιο. Αυτό συμβαίνει επειδή όταν παρατηρούμε ή βιώνουμε συναισθήματα, ενεργοποιούνται ορισμένες από τις ίδιες περιοχές του εγκεφάλου μέσω των επονομαζόμενων κατοπτρικών νευρώνων.


Διαβάστε σχετικά: Οι άνθρωποι δεν είμαστε εγγενώς εγωιστές, είμαστε «σχεδιασμένοι» να συνεργαζόμαστε


Υπάρχουν συγκεκριμένα παραδείγματα αλτρουιστικών συμπεριφορών στα ζώα:

• Οι φάλαινες και οι ελέφαντες είναι γνωστό ότι φροντίζουν τους αγχωμένους συντρόφους τους.
• Τα δελφίνια προσπαθούν να απελευθερώσουν τους συντρόφους τους από τα δίχτυα των ψαράδων.
• Μια μαϊμού προσπάθησε κάποτε να σώσει ένα μικρό βρέφος από πνιγμό, θυσιάζοντας τη ίδια τη ζωή της.

Η διάκριση μεταξύ των τριών τύπων αλτρουισμού ίσως είναι δύσκολη. Συχνά πιστεύουμε ότι κρύβονται εγωιστικά κίνητρα πίσω από πραγματικές αλτρουιστικές παρορμήσεις και αντίστροφα. Η ενσυναίσθηση όμως είναι ο σημαντικός παράγοντας που μας παρακινεί να επιδείξουμε αλτρουιστικές συμπεριφορές.

Γιατί ορισμένοι άνθρωποι επιδεικνύουν αλτρουισμό;

Ο αλτρουισμός, συμπεριλαμβανομένης της ενσυναίσθησης, είναι ένα χαρακτηριστικό της εξέλιξής μας, το οποίο μας βοηθάει να μπορούμε να συνεργαζόμαστε σε ομάδες. Αυτό είναι εν τέλει ένα εξελικτικό πλεονέκτημα του ανθρώπου. Έχουμε εξειδικευθεί στην κοινωνική αλληλεπίδραση και ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι κατασκευασμένος για τη σύνδεση με άλλους:

Ο γνήσιος αλτρουισμός, η προθυμία να θυσιάσει κάποιος το δικό του συμφέρον για να βοηθήσει τους άλλους, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που δεν είναι μέλη της οικογένειάς του, και όχι απλώς για να κερδίσει κάτι ως αντάλλαγμα στο μέλλον, μπορεί να εξηγήσει την έννοια της ανθρώπινης συνεργασίας. (Bowles & Gintis, 2013).

Δείτε περισσότερα για την ανθρώπινη συνεργασία μέσω της εξέλιξης.


Πηγή: Santa Fe Institute
Απόδοση – Επιμέλεια: PsychologyNow.gr

Κάντε like στην σελίδα μας στο Facebook 
Ακολουθήστε μας στο Twitter 

Βρείτε μας στα...