PsychologyNow Team

Η Ψυχολογία των Νέων Ξεκινημάτων

Η Ψυχολογία των Νέων Ξεκινημάτων

PsychologyNow Team

Οι άνθρωποι προτιμούν την τάξη στη ζωή τους.


Δεν αναφερόμαστε στην οργάνωση ενός τακτοποιημένου σπιτιού ή μιας καθαρής κουζίνας - αν και το απολαμβάνουμε αυτό- αλλά μάλλον στη ψυχολογική τάξη. Σκεφτείτε κάτι σαν τον κατάλογο πραγμάτων. Περιηγηθείτε στο Internet ή διαβάστε μία κριτική κινηματογράφου και θα ανακαλύψετε λίστες των 10 θεμάτων σε κάθε άρθρο. Αλλά γιατί 10; Πώς υπάρχουν πάντα 10 εξαιρετικές ταινίες κατά τη διάρκεια ενός έτους; Ή ακριβώς 10 δώρα διακοπών που πρέπει οπωσδήποτε να αγοράσετε;

Λοιπόν, δεν υπάρχουν μόνο 10.

Μερικές φορές, υπάρχουν μόνο 8 ταινίες που πρέπει οπωσδήποτε να δούμε, αλλά δυστυχώς, το 8 δεν είναι ένας αριθμός ψυχολογικά ικανοποιητικός. Ο αριθμός δέκα (10) είναι. Είναι στρογγυλός, ολόκληρος, πλήρης. Η ένταση της φωνής μας μειώνεται φυσιολογικά όταν προφέρουμε τον αριθμό «δέκα», μετά την καταμέτρηση των εννέα πρώτων αριθμών. Τα μικρά παιδιά «ξέρουν πώς να μετρούν» όταν μπορούν να φτάσουν στο δέκα με τη σωστή σειρά. Έχετε δει ποτέ μια λίστα «Τα καλύτερα 11»; Ή να ακούσετε ένα 3χρονο να μετρά μέχρι το εννέα και να σταματάει εκεί; Μήπως αυτό σας κάνει να νιώσετε ασταθείς και ανήσυχους; Μην ανησυχείτε, δεν είστε οι μόνοι!

Δεν κλίνουμε εγγενώς να αναζητούμε την τάξη σε λίστες 10 πραγμάτων, μέχρι να υιοθετήσουμε αυτή τη στάση σαν ένα κοινωνικό κατασκεύασμα. Κανένα βρέφος δεν αναδύεται από τη μήτρα κατανοώντας τη σημασία αυτού του αξιώματος. Διδασκόμαστε ότι το μέτρημα έως το 10 είναι ένα ορόσημο. Έτσι, αυτό γίνεται στη συνέχεια η πραγματικότητα μας.

 

 

Υπάρχουν και άλλοι τομείς στους οποίους προκύπτουν οι κλίσεις μας προς την τάξη. Πάρτε για παράδειγμα τον καθορισμό των στόχων που βάζουμε προς ένα επιθυμητό αποτέλεσμα. Αυτός ο καθορισμός, σε αντίθεση με τις προτιμήσεις μας για τις λίστες 10 πραγμάτων, είναι ένα φυσιολογικό και σταθερό χαρακτηριστικό της ανθρώπινης υπόστασης. Όλοι έχουμε στόχους, ανεξάρτητα από το μέγεθος τους και αναζητούμε τους τρόπους για να τους πετύχουμε. Πάρετε για παράδειγμα ένα ποδοσφαιριστή που κάνει επιπλέον προπόνηση και το παιδί της 3ης τάξης του δημοτικού που τρέχει προς τη βρύση κατά τη διάρκεια του διαλείμματος: και οι δύο οδηγούνται να εκπληρώσουν με επιτυχία την πράξη του καθορισμού στόχων. Ο ποδοσφαιριστής επιδιώκει να ξεκινήσει τη σεζόν με ένα γκολ και το παιδί να απολαύσει το στιγμιαίο σβήσιμο της δίψας.

Ενώ ο καθορισμός των στόχων είναι ένα εγγενώς εμφανιζόμενο φαινόμενο –καθώς θα έχουμε πάντα, και για πάντα, ανάγκες που πρέπει να πραγματοποιηθούν και επιθυμίες να εκπληρωθούν - ορισμένοι από εμάς επιλέγουμε να θέσουμε τους στόχους μας σε ενδιαφέρουσα εποχή, όπως είναι η έναρξη ενός νέου ημερολογιακού έτους. Η απόφαση αυτή επηρεάζεται συχνά από κοινωνικές νόρμες περισσότερο παρά από την προσωπική ετοιμότητα.

Αλλά γιατί καθορίζουμε τους στόχους μας την 1η Ιανουαρίου; Πού αναφέρεται ότι 1η Ιανουαρίου είναι η καλύτερη μέρα για να κάνουμε όλοι μόνιμες αλλαγές στη συμπεριφορά μας; Τι την κάνει καλύτερη από την 4η Μαρτίου ή την 18η Οκτωβρίου; Έχετε ξυπνήσει την 1η μέρα του Γενάρη με διαφορετικό συναίσθημα και φυσικά με περισσότερα κίνητρα για να βελτιώσετε τον εαυτό σας; Ούτε εγώ!

Και γιατί έχουμε την τάση να θέσουμε τέτοιους υψηλούς στόχους σε αυτή την ημερομηνία; Σίγουρα, οι προθέσεις μας είναι καλές. Οι εγγραφές μελών στα γυμναστήρια ανεβαίνουν στα ύψη κατά το μήνα Ιανουάριο μέχρι να ακυρωθούν μόνο το Φεβρουάριο ή να παραμείνουν ανενεργές όλο το χρόνο. Αυτό συμβαίνει κυρίως επειδή γίνεται πάρα πολύ ενοχλητικό να επιτευχθεί το επίπεδο της ευεξίας που επιθυμούμε.

 

 

Ποτέ στα 10 χρόνια εργασίας μου δεν έχω συναντήσει κάποιον που μου είπε ότι στην αρχή του νέου έτους, «θα κόψω τη ζάχαρη από τη διατροφή μου, γιατί είμαι έτοιμος να κάνω την αλλαγή». (Καλά, ίσως να το ισχυριστούν.) Αλλά η μεγαλύτερη αλήθεια βρίσκεται στη δήλωση, «θα κόψω τη ζάχαρη από τη διατροφή μου, γιατί μου έχουν πει ότι αυτή είναι μια καλή στιγμή για να κάνω την αλλαγή». Αυτή είναι μία κρίσιμη διάκριση, διότι είναι σημαντικός ο λόγος που ασχολείται με τη γυμναστική.

Το πιο ισχυρό κίνητρο, που ονομάζεται εσωτερική παρακίνηση, έρχεται από μέσα μας. Το κίνητρό σας είναι εγγενές όταν ξεκινάτε να κάνετε την αλλαγή για να ικανοποιήσετε την εσωτερική σας ανάγκη:

  • επειδή η αυξημένη ενέργεια μετά την άσκηση σας κάνει να νιώθετε καλά
  • επειδή η καλύτερη υγεία σημαίνει να είστε σε θέση να περνάτε περισσότερο χρόνο σε εξωτερικούς χώρους με τα παιδιά σας
  • επειδή η δραστηριότητα από μόνη της είναι απολαυστική

Όταν δουλεύουμε για εγγενείς λόγους, κερδίζουμε τα συναισθήματα του αυτο-ελέγχου και της ενδυνάμωσης, αφού οι λόγοι που το κάνουμε, είναι δικοί μας.

Εκείνοι που έχουν εξωγενή κίνητρα, που ασκούνται από την επιθυμία να κερδίσουν την προσοχή από ένα συνάδελφο, να λαμβάνουν υλικές ανταμοιβές ή κίνητρα, ή επειδή ικανοποιούν οικογενειακές προσδοκίες, ασκούν τη δραστηριότητα ως μέσο για την επίτευξη ενός σκοπού: συχνά για να αποκτήσουν κάτι που θέλουν ή να αποφύγουν να πραγματοποιήσουν κάτι που δεν επιθυμούν. «Θα ήθελα να βελτιώσω την υγεία μου» είναι μία εγγενώς προσανατολισμένη δήλωση. Η δήλωση «Θα ήθελα να είμαι εκλυστικός/ή» δεν είναι. Η έρευνα δείχνει ότι όσοι υιοθετούν εγγενή κίνητρα διατηρούν και συμμορφώνονται καλύτερα με τις οδηγίες της γυμναστικής.

Έτσι είναι παράξενο όταν μια κοινότητα ανθρώπων, με τη μεγαλύτερη δυνατή αποφασιστικότητα, ορίζει εντυπωσιακά υψηλούς στόχους την 1η Ιανουαρίου, επειδή εξωτερικές πηγές, όπως τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και ο τομέας της φυσικής κατάστασης τους συμβουλεύουν. Πόσο βολικό θα ήταν αν η φυσική μας ετοιμότητα για να κάνουμε αλλαγές για την υγεία έπεφτε την 1η Ιανουαρίου, αλλά αυτό είναι μία σπάνια περίπτωση. Η Πρωτοχρονιάτικη Απόφασή είναι το απόλυτο εξωγενές κίνητρο.

Και όμως, οι μελέτες δείχνουν ότι οι άνθρωποι δεσμεύονται στους στόχους τους πιο έντονα μετά από μια σημαντική αφετηρία, όπως είναι η Πρωτοχρονιά. Ακόμη και η Δευτέρα είναι αρκετά σημαντική για την έναρξη μίας αλλαγής συνηθειών. Είναι η πιο δημοφιλής μέρα της εβδομάδας για την έναρξη δίαιτας και τη διακοπή του καπνίσματος. Υπάρχει κάτι γοητευτικό για το νέο ξεκίνημα (ή την τάξη;) που εμφανίζεται στην αρχή μίας περιόδου. Μια νέα χρονιά ή μία νέα εβδομάδα αντιπροσωπεύει ένα νέο ξεκίνημα, μια νέα ευκαιρία. Και για όσους από εμάς που έχουν αποτύχει το περασμένο έτος και το προηγούμενο έτος, ποιός δεν θα ήθελε άλλη μια ευκαιρία;

Όμως, η διαδικασία του καθορισμού των στόχων λειτουργεί καλύτερα όταν ξεκινάμε τη στιγμή που είμαστε περισσότερο έτοιμοι, ανεξάρτητα από την ημερομηνία. Εξετάστε τις ακόλουθες απλές συμβουλές στη δική σας αναζήτηση για την ευεξία:

  • Η άσκηση συχνά καταλαμβάνει πολύ χρόνο και ενέργεια. Προσπαθήστε να προσδιορίσετε με ακρίβεια το λόγο σας που την κάνετε.
  • Όταν επιλέγετε να προχωρήσετε σε μια αλλαγή, είναι επειδή είστε έτοιμοι ή γιατί αισθάνεστε πιεσμένοι ή βαριέστε; Το κλειδί για την υποστήριξη της αλλαγής είναι πόσο έτοιμοι είστε για αυτήν.
  • Ξεκινήστε με ένα εφικτό, ρεαλιστικό στόχο. Για παράδειγμα, δε χρειάζεται να περιμένετε ανυπόμονα να τρέξετε μαραθώνιο από τον επόμενο μήνα, αν δεν έχετε τρέξει ποτέ πριν 5 χιλ. Η επίτευξη ενός μικρότερου στόχου θα σας παρακινήσει για να ορίσετε έναν αμέσως υψηλότερο, πιο προκλητικό. Δώστε στον εαυτό σας την ευκαιρία να αισθανθεί ολοκληρωμένος κατά την έναρξη της διαδικασίας σας.
  • Εκτιμήστε την ισχύ του δείκτη αναφοράς. Μια νέα αρχή - η Δευτέρα ή οι αγαπημένες σας διακοπές - μπορεί να σας δώσουν μία ώθηση.

Πηγή: health.usnews.com

Συγγραφέας: Greg Chertok

Κάντε like στην σελίδα μας στο Facebook 
Ακολουθήστε μας στο Twitter 

Βρείτε μας στα...