Η ανεργία είναι μια αρνητική και πιθανώς στρεσογόνα κατάσταση με ανεπιθύμητες συνέπειες για την υγεία. Ας δούμε περισσότερα σχετικά με το στρες που προκαλείται από την ανεργία και τις επιπτώσεις του.
Εκτός από πηγή εισοδήματος η εργασία είναι κεντρικό κομμάτι της ενήλικης ζωής. Επιτρέπει στους ανθρώπους να αναπτύσσουν δεξιότητες, κοινωνικές σχέσεις και να χτίζουν την ταυτότητά τους. Επίσης είναι πηγή γενικής ευημερίας. Ως εκ τούτου, η ανεργία έχει μια σειρά από συνέπειες που δεν θα πρέπει να αγνοούμε. Μια από τις πιο σημαντικές είναι το στρες που προκαλείται από την ανεργία.
Αυτό το είδος στρες έχει σημαντικό αντίκτυπο στη σωματική αλλά και την ψυχική υγεία και οφείλεται σε διάφορους λόγους. Από τη μία, οι οικονομικές δυσκολίες που προκαλεί η ανεργία μπορούν να προκαλέσουν εξαιρετικά υψηλά επίπεδα στρες. Από την άλλη, μειώνεται η ευεξία μας, αισθανόμαστε κοινωνική απομόνωση και έλλειψη υποστήριξης. Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι έρευνες δείχνουν ότι υπάρχουν σημαντικά υψηλότερα επίπεδα στρες σε άνεργους σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό.
Ο αντίκτυπος της ανεργίας στην υγεία
Το στρες που προκαλείται από την ανεργία, εκτός από το γεγονός ότι είναι από μόνο του πρόβλημα, σχετίζεται και με άλλα θέματα υγείας. Αρχικά, μπορούμε να το συνδέσουμε με χαμηλότερα επίπεδα υποκειμενικής ευεξίας και υψηλότερα επίπεδα άγχους.
Σε μια νέα μελέτη, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι όταν κάποιος μένει άνεργος, τα επίπεδα της ευεξίας του μειώνονται δραστικά και αυξάνεται το άγχος του. Στη συνέχεια τείνει να σταθεροποιηθεί για ένα διάστημα και μετά από αυτό το επίπεδο του άγχους συχνά εκτινάσσεται ξανά όταν η ανεργία γίνεται μακροχρόνια.
Οι άνεργοι δείχνουν σημάδια επιδείνωσης της ψυχικής υγείας και αυτό γίνεται φανερό στις αυξημένες επισκέψεις σε ψυχίατρους και ψυχολόγους, καθώς και στον μεγαλύτερο αριθμό διαγνώσεων. Επιπλέον, αυτές οι συνέπειες δείχνουν να είναι ανεξάρτητες από το επίπεδο του εισοδήματος των ανθρώπων.
Στρες ανεργίας
Υπάρχει σαφής σύνδεση μεταξύ του στρες της ανεργίας και μιας σειράς αλλαγών στη φυσιολογία οι οποίες αν διατηρηθούν για μεγάλο χρονικό διάστημα είναι επιζήμιες για την υγεία.
Όταν βιώνετε μια κατάσταση που τη θεωρείτε στρεσογόνο, το σώμα σας προβαίνει σε συγκεκριμένες αλλαγές για να την αντιμετωπίσει. Σε αυτή την περίπτωση, ο άξονας υποθαλάμου-υπόφυσης-επινεφριδίων, γνωστός ως άξονας ΥΥΕ, αντιδρά στο στρεσογόνο ερέθισμα εκκρίνοντας την ορμόνη κορτιζόλη.
Αυτή η διαδικασία κατά την οποία παρατηρείται μια αύξηση της κορτιζόλης είναι φυσιολογική και απαραίτητη για την προσαρμογή. Όμως, σε μια στρεσογόνo κατάσταση, η συνεχής έκκριση αυτής της ορμόνης οδηγεί σε ανισορροπίες της ενεργοποίησης του άξονα ΥΥΕ και κατά συνέπεια σε νευροενδοκρινολογικές αλλαγές που είναι επιζήμιες για την υγεία σας.
Μεγάλος αριθμός μελετών επισημαίνουν αυτές τις ανισορροπίες της κορτιζόλης σε άνεργους και έχουν αποδείξει ξεκάθαρα ότι σε περιόδους ανεργίας σημειώνεται αύξηση στα επίπεδά της. Παρ’ όλα αυτά, οι αλλαγές εξαρτώνται από το χρονικό διάστημα που είναι το άτομο εκτός εργασίας και από την ηλικία του.
Επίσης οι έρευνες φαίνεται να δείχνουν ότι στους νέους ανθρώπους παρατηρείται μια συνεχής αύξηση σε επίπεδα κορτιζόλης καθώς αυξάνεται η διάρκεια της ανεργίας. Όμως οι ενήλικοι βιώνουν μια αύξηση κατά τους πρώτους έξι μήνες και μετά σταθεροποιείται σε υψηλό επίπεδο.
Διαβάστε σχετικά: Οι ψυχολογικές επιπτώσεις της μακροχρόνιας ανεργίας
Σωματικές επιπτώσεις
Το στρες που βιώνουν οι άνεργοι συνδέεται στενά με πολλές ασθένειες. Αυτές είναι οι πιο σημαντικές:
Καρδιαγγειακά προβλήματα
Εκτός από την ανώμαλη έκκριση κορτιζόλης, η ανεργία επίσης δείχνει να συνδέεται με αυξημένα επίπεδα C-αντιδρώσας πρωτεΐνης και ινωδογόνου. Αυτά σχετίζονται στενά με καρδιαγγειακό κίνδυνο. Από αυτό μπορούμε να συμπεράνουμε ότι οι άνεργοι διατρέχουν αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο σε σχέση με τον υπόλοιπο πληθυσμό. Μεγάλος αριθμός μελετών έδειξαν ότι η μακροχρόνια ανεργία συνδέεται σημαντικά με οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου και εγκεφαλικό. Επίσης υπάρχει σύνδεση με στεφανιαία καρδιακή νόσο.
Ακόμη κι έτσι, θα πρέπει να προσέχουμε πολύ πριν βγάλουμε υπερβολικά πολλά συμπεράσματα από αυτά τα αποτελέσματα, λόγω των πολυποίκιλων παραγόντων που επηρεάζουν την εξέλιξη αυτών των ασθενειών.
Παχυσαρκία
Έχουν παρατηρηθεί αλλαγές στο βάρος των ανέργων και υπάρχει σαφής σχέση με τον καρδιαγγειακό κίνδυνο και την κορτιζόλη. Γενικά, τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η αύξηση του βάρους είναι ανάλογη με τη διάρκεια της ανεργίας. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε αλλαγή στη διατροφή και μειωμένο εισόδημα. Οι ερευνητές παρατήρησαν ότι οι άνεργοι τείνουν να καταναλώνουν φτηνότερα και πιο ανθυγιεινά προϊόντα.
Επίσης φαίνεται ότι ένας άλλος παράγοντας που σχετίζεται με την αλλαγή βάρους στους ανέργους είναι το κάπνισμα. Οι έρευνες δείχνουν ότι οι άνεργοι καπνιστές έχουν μείωση βάρους, ενώ οι μη καπνιστές τείνουν να παίρνουν βάρος.
Διαβήτης τύπου 2
Ο διαβήτης τύπου 2 σχετίζεται επίσης με ανώμαλα μοτίβα κορτιζόλης, καθώς επίσης και με παχυσαρκία και καρδιαγγειακό κίνδυνο. Συνεπώς, είναι εύκολο να καταλάβουμε πώς συνδέθηκε η ανεργία με κίνδυνο εμφάνισης και αυτής της ασθένειας. Για παράδειγμα, σε μια μελέτη των Rautio et al. (2017) που έλαβε υπόψη τον δείκτη σωματικής μάζας, το επίπεδο σωματικής δραστηριότητας και άλλους κοινωνικούς και δημογραφικούς παράγοντες, οι άνεργοι αντιμετώπιζαν υψηλότερο κίνδυνο για προδιαβήτη και διαβήτη τύπου 2.
Συμπερασματικά, η ανεργία έχει συνέπειες πέρα από τους σαφείς ψυχολογικούς παράγοντες. Αυτά τα αποτελέσματα έχουν μεγάλη σημασία, επειδή η κακή υγεία μπορεί να καταστήσει περίπλοκη την ήδη δύσκολη αποστολή εξεύρεσης εργασίας. Ως εκ τούτου, είναι πολύ σημαντικό για αυτούς τους ανθρώπους να διαχειριστούν το στρες τους και να υιοθετήσουν πιο υγιεινές συνήθειες.
Βιβλιογραφία:
- Herbig, B., Dragano, N., y Angerer, P. (2013). Health in the long-term unemployed. Deutsches Ärzteblatt International, 110(23-24), 413.
- Sumner, R. C., y Gallagher, S. (2016). Unemployment as a chronic stressor: A systematic review of cortisol studies. Psychology & Health, 32(3), 289-311.
- Hughes, A., Kumari, M., McMunn, A., y Bartley, M. (2017). Unemployment and inflammatory markers in England, Wales and Scotland, 1998–2012: Meta-analysis of results from 12 studies. Brain, behavior, and immunity, 64, 91-102.
Απόδοση: Έφη Μεσιτίδου
Επιμέλεια: Ισμήνη Τσοχαλή, επιμελήτρια κειμένων
Πηγή
