Αν κι εσείς, όπως πολλοί άλλοι, ψάχνετε για το «κάλεσμα» σας στη ζωή – ίσως δεν είστε ακόμη βέβαιοι ποιο επάγγελμα σας ενδιαφέρει περισσότερο – εδώ θα βρείτε πέντε πρόσφατα ευρήματα ερευνών που αξίζει να λάβετε υπόψη στην αναζήτησή σας.
1. Yπάρχει μια διαφορά ανάμεσα στο να έχεις ένα αρμονικό πάθος και ένα εμμονικό πάθος.
Αν βρείτε μια καριέρα ή έναν επαγγελματικό στόχο που σας ενθουσιάζει, τότε είναι πιο πιθανό να πετύχετε και να βρείτε την ευτυχία μέσα από τη δουλειά σας, αυτό επιβεβαιώνεται και από τη βαθιά βιβλιογραφία της σχετικής έρευνας.
Όμως προσέξτε: σε μία επιστημονική μελέτη1 που δημοσιεύθηκε το 2003 από τον Καναδό ψυχολόγο Robert Vallerand και τους συναδέλφους του, οι ερευνητές κάνουν μια σημαντική διάκριση ανάμεσα στο να έχετε ένα αρμονικό πάθος και μια εμμονή. Αν αισθάνεστε ότι το πάθος ή το «κάλεσμά» σας είναι εκτός ελέγχου και ότι η διάθεση και η αυτοεκτίμησή σας εξαρτώνται από αυτό, τότε πρόκειται για μία εμμονή και τέτοια πάθη, ενώ φαίνεται να κινητοποιούν, ουσιαστικά συσχετίζονται επίσης με αρνητικά αποτελέσματα όπως το burn out και το άγχος.
Αντίθετα, αν βιώνετε ότι ελέγχετε το πάθος σας, ότι αντικατοπτρίζει τις ιδιότητες που σας αρέσουν για τον εαυτό σας και συμπληρώνει άλλες σημαντικές δραστηριότητες στη ζωή σας, τότε αυτή είναι η αρμονική εκδοχή που συνδέεται με θετικά αποτελέσματα, όπως η ζωτικότητα, καλύτερη απόδοση στην εργασία, η βίωση μίας ψυχολογικής ροής και θετική διάθεση.
2. Eίναι χειρότερο να νιώθετε ότι κάτι σας «καλεί» στο οποίο δεν μπορείτε να ανταποκριθείτε παρά να μην έχετε καθόλου ένα «κάλεσμα».
Αν έχετε ήδη μια φιλοδοξία ή ένα σκοπό, μην τα αφήσετε να εξασθενίσουν. Πριν από μερικά χρόνια, ερευνητές του Πανεπιστημίου της Νότιας Φλόριντα πραγματοποίησαν έρευνα2 με εκατοντάδες ανθρώπους, τους οποίους ομαδοποίησαν ανάλογα με το αν αισθάνονταν ότι δεν είχαν «κάλεσμα» στη ζωή, ότι είχαν ένα «κάλεσμα» στο οποίο είχαν ανταποκριθεί ή είχαν ένα «κάλεσμα» αλλά δεν είχαν κάνει ποτέ τίποτα γι’ αυτό.
Όσον αφορά στη δέσμευσή τους στην εργασία, τη δέσμευση σταδιοδρομίας, την ικανοποίηση από τη ζωή, την υγεία και το άγχος, το ξεκάθαρο εύρημα ήταν ότι οι συμμετέχοντες που βίωναν το «αναπάντητο κάλεσμα», είχαν τη χαμηλότερη βαθμολογία σε όλες τις μετρήσεις. Οι ερευνητές δήλωσαν ότι αυτό παρέχει μια διαφορετική οπτική για τα οφέλη ενός «καλέσματος». Κατέληξαν στο συμπέρασμα: Το «κάλεσμα» αποβαίνει σε όφελος, μόνο αν εκπληρωθεί, αλλά μπορεί να προκαλέσει και ψυχολογική βλάβη όταν συγκρίνεται με το να έχεις «κάλεσμα» και δεν μπορείς να ανταποκριθείς.
3. Xωρίς πάθος, το σθένος είναι απλά μια αγγαρεία
Η θέση ότι το «σθένος» είναι ζωτικής σημασίας για την επιτυχία της σταδιοδρομίας προωθήθηκε από την ψυχολόγο Angela Duckworth του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια, η οποία ισχυρίστηκε ότι οι εξαιρετικά επιτυχημένοι, «με σθένος» άνθρωποι, διακρίνονται για την εντυπωσιακή επιμονή τους. Για να είναι αποδείξουν ότι διαθέτουν σθένος γράφει η Duckworth έπρεπε να πέσουν επτά φορές και να σηκωθούν οκτώ.
Πολλές μελέτες δείχνουν βεβαίως ότι η μεγαλύτερη ευσυνειδησία – περισσότερο αυτονόητη και εργατική – συνδέεται με αυξανόμενα επίπεδα επιτυχίας στην επαγγελματική σταδιοδρομία. Όμως, αυτό σημαίνει να έχεις σθένος; Η Duckworth πάντα τονίζει ότι υπάρχει άλλο ένα ζωτικό στοιχείο που μας φέρνει και πάλι πίσω στο πάθος, παράλληλα με την επιμονή: υποστηρίζει ότι οι σθεναροί άνθρωποι έχουν επίσης μια «απόλυτη αγωνία» (άλλος ένα τρόπος για να περιγράψεις το πάθος ή το «κάλεσμα»).
Ωστόσο, σύμφωνα με δημοσιευμένη μελέτη3, η βασική μέτρηση του σθένους δεν κατάφερε να αξιολογήσει το πάθος και οι ψυχολόγοι πιστεύουν ότι αυτό θα μπορούσε να εξηγήσει γιατί η έρευνα στο σθένος ήταν τόσο ασυνεπής (οδηγώντας σε ισχυρισμούς ότι είναι μια υπερενθουσιασμένη έννοια και μια απλή αναδιαμορφωμένη συνειδητότητα). Η ομάδα των ψυχολόγων διαπίστωσε ότι όταν μετριέται ρητά η επίτευξη του πάθους (πόσο ικανοποιητικό είναι για τους ανθρώπους το πάθος τους για τη δουλειά τους) και σε συνδυασμό αυτού με μία μέτρηση της επιμονής (μια συνέπεια των συμφερόντων και την ικανότητα να ξεπεράσουν τα εμπόδια), τότε και τα δύο μαζί προέβλεψαν ανώτερες εργασιακές επιδόσεις μεταξύ των εργαζομένων εταιριών τεχνολογίας και των φοιτητών πανεπιστημίου. Τα ευρήματά μας υποδηλώνουν ότι η επιμονή χωρίς πάθος είναι απλή αγγαρεία, αλλά η επιμονή με το πάθος ωθεί τους ανθρώπους να κινηθούν μπροστά, ανέφεραν.
4. Όταν επενδύετε αρκετή προσπάθεια, μπορεί να διαπιστώσετε ότι η εργασία σας, γίνεται το πάθος σας.
Μπορεί να διαβάζετε για τα οφέλη του πάθος ή του «καλέσματος» στη ζωή αλλά, αν δεν έχεις ένα, πού θα το βρεις;
Η Duckworth λέει ότι είναι λάθος να πιστεύετε ότι σε μια στιγμή αποκάλυψης, το «κάλεσμα» θα προσγειωθεί στην αγκαλιά σας ή απλά θα σας εμφανιστεί μέσα από μια ήσυχη περισυλλογή. Αντιθέτως, θα πρέπει να εξερευνήσετε διαφορετικές δραστηριότητες και επιδιώξεις και να εκθέσετε τον εαυτό σας στις διαφορετικές προκλήσεις και ανάγκες που αντιμετωπίζει η κοινωνία. Αν εξακολουθείτε να έχετε ένα κενό, τότε ίσως αξίζει να ακολουθήσετε τις συμβουλές άλλων ανθρώπων που λένε ότι δεν χρειάζεται πάντα να βάλετε ενέργεια και αποφασιστικότητα για να βρείτε το πάθος σας. Μερικές φορές μπορεί να είναι το αντίστροφο: αν βάζετε αρκετή ενέργεια στη δουλειά σας, τότε το πάθος θα ακολουθήσει.
Εξετάστε, για παράδειγμα, μια επαναλαμβανόμενη έρευνα4 οκτώ εβδομάδων των Γερμανών επιχειρηματιών που δημοσιεύθηκε το 2014 και η οποία βρήκε ένα σαφές μοτίβο: το πάθος τους για τις επιχειρήσεις τους αυξήθηκε αφού είχαν επενδύσει περισσότερες προσπάθειες σε αυτές την προηγούμενη εβδομάδα. Ουσιαστικά, υποδηλώνει ότι το ενεργητικό αποτέλεσμα της επενδυτικής προσπάθειας προκύπτει μόνο όταν η εργασία επιλέγεται ελεύθερα και υπάρχει μία αίσθηση προόδου. Οι επιχειρηματίες αυξάνουν το πάθος τους όταν σημειώνουν σημαντική πρόοδο στην προσπάθειά τους και όταν επενδύουν προσωπική προσπάθεια από δική τους ελεύθερη επιλογή, ανέφεραν οι ψυχολόγοι.
5. Αν νομίζετε ότι το πάθος προέρχεται από τη δουλειά που σας αρέσει, είναι πιθανό να απογοητευτείτε.
Σκεφτείτε από που πιστεύετε ότι προέρχεται το πάθος. Σε μια έρευνα5, οι ψυχολόγοι έκαναν μια διάκριση μεταξύ ανθρώπων που πιστεύουν ότι το πάθος προέρχεται από το να κάνεις αυτό που σου αρέσει και σε εκείνους που το βλέπουν να προέρχεται από το να κάνεις αυτό που πιστεύεις ότι είναι καλό ή εκτιμάς στη ζωή.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι άνθρωποι που πιστεύουν ότι το πάθος προέρχεται από την απόλαυση και την ικανοποίηση στην εργασία, ήταν λιγότερο πιθανό να αισθανθούν ότι είχαν βρει το πάθος τους (και ήταν πιο πιθανό να θέλουν να εγκαταλείψουν τη δουλειά τους) σε σύγκριση με ανθρώπους που πιστεύουν ότι το πάθος προέρχεται από το να κάνεις αυτό που αισθάνεσαι ότι έχει νόημα.
Ίσως αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι υπάρχει μια επιπολαιότητα και μία προχειρότητα να εργάζεσαι απλά για να νιώθεις ικανοποιημένος στην εργασία σου, αυτό ίσως ταιριάζει για ένα μήνα ή για ένα έτος, όχι όμως για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, ενώ μία εργασία που σας κάνει νόημα, είναι μια διαχρονική προσπάθεια που είναι πιθανό να επεκταθεί και να σας στηρίξει επ’ αόριστον. Οι ψυχολόγοι καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι ο βαθμός στον οποίο τα άτομα επιτυγχάνουν το επιθυμητό επίπεδο επαγγελματικού πάθους τους, μπορεί να έχει λιγότερη σχέση με την πραγματική τους δουλειά και περισσότερο με τις πεποιθήσεις τους για το πώς επιδιώκεται το πάθος στην εργασία τους.
Έρευνες: 1. Les passions de l’âme: On obsessive and harmonious passion, Journal of Personality and Social Psychology, Vol 85(4), Oct 2003, 756-767
2. A comparison of individuals with unanswered callings to those with no calling at all, Journal of Vocational Behavior
3. Why grit requires perseverance and passion to positively predict performance, PNAS
4. “I Put in Effort, Therefore I Am Passionate”: Investigating the Path from Effort to Passion in Entrepreneurship, Academy of Management JournalVol. 58, No. 4
5. Igniting Passion from Within: How Lay Beliefs Guide the Pursuit of Work Passion and Influence Turnover, PsyArxiv Preprints
Πηγή: bps.org.uk
