Οι εταιρικοί ψυχοπαθείς κοστίζουν στην οικονομία δισεκατομμύρια δολάρια, όχι μόνο μέσω της απάτης και άλλων εγκλημάτων, αλλά και μέσω της ψυχολογικής και οργανωτικής ζημιάς που αφήνουν πίσω τους, καθώς ανεβαίνουν στην εταιρική ιεραρχία.
Η ζωή των ατόμων που ξεφεύγει από τα φυσιολογικά πλαίσια, μπορεί να φαίνεται ιδιαίτερα συναρπαστική, είτε αυτά πρωταγωνιστούν σε ψυχολογικά θρίλερ, είτε σε αληθινές εγκληματικές ιστορίες. Και πάνω από όλα, οι ψυχοπαθείς.
Ωστόσο, αν δουλεύει κανείς μαζί ή για ένα ψυχοπαθή, τότε δεν είναι σίγουρα διασκεδαστικό.
Γενικά, η έρευνα συμφωνεί ότι το 1% του πληθυσμού είναι ψυχοπαθητικό. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορούν να αναπτύξουν το φυσιολογικό εύρος συναισθημάτων, δεν έχουν ενσυναίσθηση για τους άλλους και είναι πιο διατεθειμένοι σε αντικοινωνική και ανεμπόδιστη συμπεριφορά.
Μεταξύ φυλακισμένων, το ποσοστό με ψυχοπαθητικά χαρακτηριστικά εκτιμάται από 15% έως 20%. Οι ψυχοπαθείς, όμως, εκπροσωπούνται και δυσανάλογα στον επιχειρηματικό κόσμο. Μεταξύ των υψηλότερων κλιμάκων των μεγάλων οργανισμών, το ποσοστό ψυχοπάθειας εκτιμάται στο 3,5%. Μερικές εκτιμήσεις σχετικά με τα ανώτατα στελέχη είναι πολύ υψηλότερα.
Μόνο τις τελευταίες δεκαετίες, η έρευνα σχετικά με την ψυχοπάθεια άρχισε να αντικατοπτρίζει το κοινωνικό και οικονομικό αντίκτυπο των μη εγκληματικών εταιρικών ψυχοπαθών. Η έρευνα υποστηρίζει ότι οι εταιρικοί ψυχοπαθείς κοστίζουν στην οικονομία δισεκατομμύρια δολάρια, όχι μόνο μέσω της απάτης και άλλων εγκλημάτων, αλλά και μέσω της ψυχολογικής και οργανωτικής ζημιάς που αφήνουν πίσω τους, καθώς ανεβαίνουν στην εταιρική ιεραρχία.
Τρυπώντας με ύπουλα μέσα
Οι ψυχοπαθείς, συνήθως, δεν έχουν ενσυναίσθηση ή τύψεις. Είναι εγωκεντρικοί, χειριστικοί, χωρίς συναισθήματα, παραπλανητικοί, ανέντιμοι και αυτάρεσκοι.
Επίσης, όμως, είναι άφοβοι και με αυτοπεποίθηση, κάτι που τους βοηθά να παρουσιάζονται ως δυνητικά επινοητικοί υπάλληλοι και να κερδίζουν τη θέση.
Στην πραγματικότητα είναι δύσκολο να αντιληφθούμε οποιαδήποτε κατάσταση, όπου ένας οργανισμός θα ωφεληθεί από την πρόσληψη κάποιου με ψυχοπαθητικές τάσεις. Μόλις βρεθούν στη θέση τους, ο συνδυασμός των χαρακτηριστικών τους συχνά θα τους οδηγήσει να αναπτύξουν ανήθικη και εκμεταλλευτική συμπεριφορά, αγνοώντας τους κανόνες που επιτρέπουν την αρμονική συνεργασία μεταξύ των ατόμων.
Διάφοροι μελετητές έχουν περιγράψει πώς οι εταιρικοί ψυχοπαθείς:
- Χρησιμοποιούν την οργανωτική αναδιάρθρωση για να αποδυναμώσουν πιθανές απειλές.
- Τρομοκρατούν τους συναδέλφους, ώστε να υπακούν.
- Διαδίδουν φήμες για να υπονομεύσουν τους ανταγωνιστές.
- Αναπτύσσουν «τεχνικές διαχείρισης εντυπωσιασμού των ανώτερων», ώστε να δείχνουν αυτοπεποίθηση.
- Δικαιολογούν την κακή συμπεριφορά ως «σκληρές αποφάσεις που έπρεπε να ληφθούν».
Διαβάστε σχετικά: Ψυχοπάθεια και Επιτυχία: Συνδέονται μεταξύ τους;
Τι προβλέπει ο νόμος
Η ψυχοπάθεια δεν είναι παράνομη. Ο μόνος τομέας, όπου ο νόμος παρεμβαίνει με βάση μιας ψυχολογικής διάγνωσης, είναι όταν η ψυχική ασθένεια θεωρείται ότι θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια του ίδιου του ατόμου ή άλλων. Η ψυχοπάθεια είναι μια διαταραχή της προσωπικότητας, και όχι ψυχική ασθένεια. Δεν υπάρχει νομική λύση για ψυχοπαθητικές συμπεριφορές που δεν ανέρχονται σε επίπεδο ενός αδικήματος απόλυσης – όπως απάτη, κλοπή ή σεξουαλική παρενόχληση.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να περιοριστεί η ζημιά που μπορεί να προκαλέσει ένας ψυχοπαθής, υιοθετώντας πιο αυστηρά πρότυπα συμπεριφοράς. Ο εκφοβισμός και η παρενόχληση είναι εμφανή προειδοποιητικά σημάδια άλλων τοξικών συμπεριφορών στην εργασιακή κουλτούρα. Η καταγραφή μιας τέτοιας συμπεριφοράς πρέπει να είναι ένα χτύπημα κατά της εξουσίας που ασκεί στους άλλους.
Η αλήθεια είναι η καλύτερη άμυνα
Η πρώτη και κύρια γραμμή άμυνας κατά των εταιρικών ψυχοπαθών πρέπει να είναι η πρόληψη.
Δεν υπάρχει σίγουρος τρόπος να αποφύγετε την πρόσληψη ενός ψυχοπαθούς, αλλά το κλειδί για τη μείωση του κινδύνου είναι η «επιφυλακτική επιμέλεια», δηλαδή ο έλεγχος των ισχυρισμών που κάνει ένας υποψήφιος για εργασία.
Οι ψυχοπαθείς έχουν ένα φυσικό πλεονέκτημα σε οποιαδήποτε επιφανειακή διαδικασία πρόσληψης, λόγω της χαμηλότερης αναστολής τους σχετικά με τη διεκδίκηση προσόντων, εμπειριών και ικανοτήτων που δε διαθέτουν και να λάβουν έπαινο για μια δουλειά που δεν έκαναν.
Επομένως, αξίζει να επαληθευτούν τα απαιτούμενα προσόντα του υποψήφιου, να επαληθευτούν όλοι οι προφορικοί και γραπτοί ισχυρισμοί, και να ελεγχθεί ως προς την ειλικρίνειά του, τη φιλαλήθειά του και την ικανότητά του να εμπιστευτεί, όπου χρειάζεται.
Μπορεί να έχει μια εντυπωσιακή αναφορά από έναν προηγούμενο διευθυντή, αλλά τι γίνεται με τους άλλους συναδέλφους; Κάποιος με κατώτερο ρόλο στην υπό εξέταση πρόσληψη, είναι πιο πιθανό να έχει δει τον πραγματικό χαρακτήρα του ατόμου, από έναν προηγούμενο διευθυντή.
Η υποβολή δύσκολων ερωτήσεων πριν από την πρόσληψη, αναμφισβήτητα, γίνεται πιο σημαντική, όσο πιο υψηλή είναι η θέση. Σε ένα ευρύ φάσμα αναγνωρίζουμε όλο και περισσότερο τις συνέπειες της μη σοβαρής αντιμετώπισης των καταγγελιών. Ο καπνός δεν ισοδυναμεί με φωτιά, αλλά όταν ένα άτομο είναι υπεύθυνο για μια φωτιά, είναι πιθανό να έχει ανάψει και άλλες.
Ο εταιρικός ψυχοπαθής είναι ένας συναρπαστικός, αλλά και επικίνδυνος, χαρακτήρας. Καθώς κατανοούμε πόση ζημιά μπορεί να προκαλέσει, κατανοούμε, επίσης, ότι δεν είναι ένας χαρακτήρας που πρέπει να μελετήσουμε από κοντά.
Έρευνα: Corporate Law and Corporate Psychopaths
Απόδοση: Ανδριανάκη Σοφία – Μετάφραση και επιμέλεια ξενόγλωσσων άρθρων
Πηγή
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
