Έρευνα δείχνει πόσο εύκολο είναι για τους χειριστικούς ανθρώπους να κρύψουν τις προθέσεις τους αλλά και πώς μπορείτε να τους αντιμετωπίσετε.
Η ικανότητα να πείσεις τους άλλους ότι είσαι το είδος του ατόμου που θέλουν να έχουν κοντά τους είναι πολύ χρήσιμη, ειδικά όταν από αυτή εξαρτάται η ζωή σου. Όσο κι αν μια ανταγωνιστική νοοτροπία μπορεί να βοηθήσει στην ανέλιξη, ειδικά στον κλάδο των επιχειρήσεων, οι εταιρείες αναζητούν ολοένα και περισσότερο υπαλλήλους που μπορούν να συνυπάρξουν όμορφα μεταξύ τους.
Πράγματι, και έξω από τον κόσμο της δουλειάς, είναι ακόμα πιο επιθυμητό να έρθεις σε επαφή με ένα ωραίο άτομο. Οι άνθρωποι, δεν τους αρέσει να συναναστρέφονται με κάποιον που φαίνεται να ενδιαφέρεται μόνο για τον εαυτό τους.
Τι γίνεται αν κάποιος δεν είναι από τη φύση του «ομαδικός παίκτης» αλλά ξέρει ότι είναι σημαντικό να συμπεριφερθεί με αυτόν τον τρόπο;
Ένα τέτοιο άτομο μπορεί, για παράδειγμα, να οργανώσει μια φιλανθρωπική εκδήλωση, όχι επειδή πιστεύει στη φιλανθρωπία, αλλά επειδή γνωρίζει ότι έτσι θα ενισχύσει την εικόνα του. Εάν είναι πραγματικά ύπουλοι, η προσπάθειά τους να φανούν γενναιόδωροι έχει σκοπό όχι μόνο να εντυπωσιάσει τους ανθρώπους, αλλά να προσπαθήσει να κερδίσει την εμπιστοσύνη των άλλων, ώστε να μπορέσει να τους εκμεταλλευτεί αργότερα.
Σύμφωνα με την ερευνητική ομάδα, τέτοιες συμπεριφορές αποτελούν «προληπτική διαχείριση εντυπώσεων», ή απόκρυψη πίσω από ένα προφίλ κοινοτικής συμπεριφοράς για τη διατήρηση ενός πλεονεκτήματος στο χώρο εργασίας.
Διαβάστε σχετικά: 9 βασικά γνωρίσματα των χειριστικών ανθρώπων
Μακιαβελισμός και Διαχείριση Εντυπώσεων
Η φήμη ενός ατόμου μπορεί να εξυπηρετεί κάτι περισσότερο από έναν χρηστικό σκοπό, όπως επισημαίνει η Σέλμπι Κέρτις, βασική συγγραφέας της έρευνας. Σύμφωνα με την «κοινωνιοαναλυτική θεωρία της προσωπικότητας», που προτάθηκε από τον Τζόν Χόγκαν το 1982, η φήμη συνδέει την προσωπικότητα ενός ατόμου με την απόδοσή του στον εργασιακό χώρο.
Τα άτομα με υψηλά ποσοστά «μακιαβελισμού», ένα χαρακτηριστικό της προσωπικότητας που αντανακλά τη διάθεση ενός ατόμου να εξελιχθεί με οποιοδήποτε κόστος, είναι πολύ πιθανό, προτείνει η ερευνητική ομάδα, να βασίζονται στη διαχείριση των εντυπώσεων ως συνειδητή στρατηγική. Εάν ο χώρος εργασίας εκτιμά την κοινοτική συμπεριφορά, τότε αυτή είναι η εντύπωση που θα προσπαθήσουν να προσποιηθούν.
Ο μακιαβελισμός είναι ένα από τα τρία λεγόμενα χαρακτηριστικά της «Σκοτεινής Τριάδας», μαζί με την ψυχοπάθεια και τον ναρκισσισμό. Αν και τα τρία χαρακτηριστικά μπορεί θεωρητικά να σχετίζονται με τη χειριστική διαχείριση των εντυπώσεων, προηγούμενη έρευνα που αναφέρθηκε από την Κέρτις και τους συνεργάτες της, δείχνει ότι μόνο ο μακιαβελισμός σχετίζεται με «οπορτουνιστικές» στρατηγικές αυτοπαρουσίασης.
Σε μια συνέντευξη για δουλειά, οι ναρκισσιστές δίνουν καλές πρώτες εντυπώσεις χωρίς να χρειάζεται να βάλουν ένα ψεύτικο προσωπείο. Ακόμη και οι ψυχοπαθείς μπορούν να τα πάνε καλά σε μια πρώτη συνάντηση λόγω της ικανότητάς τους να μιμούνται τα άτομα που τους παίρνουν συνέντευξη.
Ωστόσο, υπάρχουν τρόποι για να εντοπίσετε ένα χειριστικό άτομο, αργότερα στη δουλειά. Οι μέθοδοι που χρησιμοποιούν συνήθως, είναι «έμμεσες και μη ορθολογικές» και περιλαμβάνουν εξαπάτηση, εκκλήσεις στα συναισθήματα και εμφύτευση ιδεών στο μυαλό του στόχου τους. Μπορεί να είστε πεπεισμένοι ότι έχουν κατά νου το δικό τους συμφέρον όταν το μόνο που κάνουν είναι να σας χρησιμοποιούν για να προωθήσουν τους δικούς τους σκοπούς.
Βρίσκοντας το ψεύτικο προφίλ ενός επιδέξιου χειριστή
‘Όταν η κατάσταση επιβραβεύει τις ακραίες και επιθετικές τακτικές, όπως σε ένα εξαιρετικά ανταγωνιστικό επιχειρηματικό περιβάλλον, τότε μπορούν πιο εύκολα να εκφράσουν το έντονο στοιχείο του μακιαβελισμού. Ωστόσο, όλο αυτό σταματά όταν το περιβάλλον ανταμείβει τα ομαδικά κίνητρα.
Τώρα, το χειριστικό άτομο πρέπει είτε να προσαρμοστεί σε αυτή τη συνθήκη είτε να έρθει αντιμέτωπο με την απόλυση. Για να γίνει αυτό, η Κέρτις προτείνει, ότι πρέπει πρώτα να γνωρίζουν τα δικά τους εγωιστικά κίνητρα. Στη συνέχεια, πρέπει να αναγνωρίσουν τις απαιτήσεις του περιβάλλοντος. Τέλος, χρειάζονται τα μέσα για να υιοθετήσουν αυτό το ψεύτικο προφίλ υπέρ της ομάδας.
Όπως είχε προβλεφθεί από την υπόθεση της έρευνας, τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα άτομα με υψηλή βαθμολογία στον μακιαβελισμό (αλλά όχι σε άλλα χαρακτηριστικά της Σκοτεινής Τριάδας) έκρυψαν πράγματι τη σκοτεινή τους πλευρά στις ψευδείς οδηγίες συνέντευξης για τη δουλειά του «συνεργατικού περιβάλλοντος», όπως ορίστηκε από την μελέτη.
Τα άτομα με υψηλή περιεκτικότητα σε μακιαβελισμό είναι πιο πιθανό να χειραγωγήσουν συνειδητά τις αντιλήψεις για τον εαυτό τους όταν έχουν κίνητρο να το κάνουν, κατέληξαν οι συγγραφείς. Αυτό που είναι ίσως πιο εκπληκτικό σε αυτό το εύρημα είναι το γεγονός ότι η όλο το πείραμα ήταν σκηνοθετημένο.
Επιπλέον, οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν τις έρευνες μόνοι τους και όχι, όπως θα μπορούσε να συμβεί σε μια πραγματική κατάσταση εργασίας, μέσω μιας προσωπικής αξιολόγησης. Έτσι, τα ευρήματα μπορεί ακόμη και να υποτιμούν το εύρος στο οποίο είναι πιθανό να φτάσουν οι έμπειροι χειριστές προκειμένου να εκπληρώσουν τα εγωιστικά κίνητρα τους.
Διαβάστε σχετικά: The Grey Rock Method: Η μέθοδος που νικά τους ναρκισσιστές
Πώς να εντοπίσετε και να εξουδετερώσετε τον έμπειρο χειριστή
Από τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης, φαίνεται ότι είναι καλό να είστε σε επιφυλακή για άτομα που χρησιμοποιούν παραπλανητικές στρατηγικές για να καλύψουν τις σκοτεινές τους τάσεις. Η συγκεκριμένη μελέτη φανερώνει τα χαρακτηριστικά που πρέπει να προσέχετε, ιδιαίτερα τον τρόπο με τον οποίο αυτά τα άτομα θα προσπαθήσουν να αξιοποιήσουν τα συναισθήματά σας καθώς προσπαθούν να προωθήσουν τους δικούς τους σκοπούς.
Η «χαμαιλεοντική» φύση των ατόμων αυτών κάνει αυτό το έργο «εξιχνίασης» εξαιρετικά περίπλοκο. Ακόμη χειρότερα, σε αντίθεση με κάποιον με υψηλή ψυχοπάθεια, αυτοί οι χειριστές γνωρίζουν καλά τις σκοτεινές τάσεις τους. Το γεγονός ότι μπορούν να τις καλύψουν ανάλογα με τη συνθήκη του περιβάλλοντός τους, απλώς εντείνει την εξαπάτηση.
Σαφώς, δεν μπορείτε να μοιράσετε ένα ερωτηματολόγιο για να μετρήσετε τις μακιαβελικές τάσεις κάποιου. Ωστόσο, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τις δικές σας συναισθηματικές αντιδράσεις ως οδηγό. Νιώθετε ότι παρασύρεστε να συμφωνήσετε σε κάτι που έρχεται σε αντίθεση με τα δικά σας συμφέροντα;
Το πιθανώς φιλάνθρωπο άτομο ενδιαφέρεται σταθερά για την ευημερία των άλλων; Παρόλο που τα αποτελέσματα μπορεί να είναι ευεργετικά για τον σκοπό που προσπαθούν να προωθήσουν, πόσο προσωπικό συμφέρον εντοπίζετε στην εξωτερικά αλτρουιστική συμπεριφορά τους;
Συνοψίζοντας, το να παρασυρθεί κανείς από έναν χειριστή δεν είναι ποτέ μια ευχάριστη εμπειρία. Ωστόσο, όπως σημειώνουν οι συντάκτες της έρευνας, γνωρίζοντας ότι παίρνουν τα στοιχεία τους από τη συνθήκη ανταμοιβής μιας κατάστασης, η ευκαιριακή τους συμπεριφορά μπορεί να σας βοηθήσει να καταλάβετε ποιος προσπαθεί να σας εκμεταλλευτεί ενώ παρουσιάζει ότι ενδιαφέρεται στα αλήθεια.
Έρευνες:
- Curtis, S. R., Carre, J. R., Mueller, S. M., & Jones, D. N. (2022). Hiding your dark side: Anticipatory impression management of communal traits. Current Psychology: A Journal for Diverse Perspectives on Diverse Psychological Issues. doi: 10.1007/s12144-022-03039-5
- Hogan, R. (1982). A socioanalytic theory of personality. Nebraska Symposium on Motivation, 55–89
Απόδοση: Καισαρίδου Αλκμήνη, Ψυχολόγος
Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
Πηγή
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
