Όταν πέφτω ξανά στην περίοδο της κατάθλιψης, φέρνω στο μυαλό μου τη δουλειά που έχω κάνει στην ψυχοθεραπεία και τις στρατηγικές που έχω αναπτύξει για να τα καταφέρνω σε αυτή τη δύσκολη φάση.
Αν και μου αρέσει να κρατώ την ελπίδα ότι η κατάθλιψή μου θα καλυτερεύσει, αφού πάντα γινόταν αυτό στο παρελθόν, υπάρχουν μακρές, επώδυνες περίοδοι που αισθάνομαι ότι θα πρέπει να ζήσω για πάντα με αυτά τα συμπτώματα.
Στο παρελθόν, υπήρχε μια περίοδος που πάλευα με αυτοκτονικές σκέψεις θανάτου και η οποία έμοιαζε αιώνια. Ένα απόγευμα, πανικοβλήθηκα όταν μου πέρασε από το μυαλό ότι μπορεί να τις έχω για πάντα. Οι αυτοκτονικές σκέψεις εξαφανίστηκαν τελικά, αλλά έχω πάντα στο μυαλό μου την κατάθλιψή μου. Κάθε απόφαση που παίρνω μέσα στο εικοσιτετράωρο, από το τι θα φάω για πρωϊνό μέχρι τι ώρα θα πάω να κοιμηθώ, έχει στόχο να προστατεύσω την ψυχική μου υγεία.
Όταν πέφτω πάλι σε αυτή τη δύσκολη περίοδο που νιώθω ότι θα κρατήσει για πάντα, επιστρέφω στη δουλειά που έχω κάνει στην ψυχοθεραπεία και στις στρατηγικές που έχω φτιάξει για τον εαυτό μου και με βοηθούν να ανταπεξέλθω στις δύσκολες φάσεις.
Ακολουθούν μερικές από αυτές:
1. Βρείτε τις καλές στιγμές του παρελθόντος
Όταν βρισκόμαστε σε κατάθλιψη, η άποψή μας για το παρελθόν χρωματίζεται από μελαγχολία και δεν βλέπουμε τα πράγματα όπως είναι. Για παράδειγμα, αν έχω πεσμένη διάθεση, κοιτάζω πίσω, τότε που έκανα αυτοκτονικές σκέψεις και νομίζω ότι δεν αισθανόμουν τίποτε εκτός από κατάθλιψη για πάνω από 1.000 ημέρες.
Με βοηθάει να ρίχνω μια ματιά στο ημερολόγιο διάθεσης που κρατούσα εκείνη την περίοδο για να δω ότι είχα πράγματι κάποιες καλές ημέρες και καλές στιγμές διάσπαρτες κατά τη διάρκεια των επώδυνων φάσεων, κάτι που σημαίνει ότι θα υπάρξουν πάλι καλές ώρες και ημέρες στις επόμενες δύσκολες περιόδους.
Επίσης κοιτάζω λευκώματα φωτογραφιών που με φέρνουν πάλι σε στιγμές χαράς διασκορπισμένες ανάμεσα στη θλίψη και αυτές μου δίνουν ελπίδα ότι αν και ακόμη αγωνίζομαι, είναι δυνατόν να προσθέσω μια όμορφη ανάμνηση στο λεύκωμά μου.
Διαβάστε σχετικά: Η κατάθλιψη αλλάζει τον ανθρώπινο εγκέφαλο με το πέρασμα του χρόνου
2. Θυμηθείτε ότι ο πόνος δεν είναι ακλόνητος
Το ξεφύλλισμα του ημερολογίου διάθεσης που κρατώ, είναι επίσης ένας καλός τρόπος για να θυμίσω στον εαυτό μου ότι ο πόνος δεν είναι ακλόνητος. Μπορεί να ξεκινήσω το πρωί με ανυπόφορο άγχος, αλλά ως το μεσημέρι ίσως να μπορέσω να απολαύσω μια όμορφη ανάπαυλα. Το βράδυ ίσως ακόμη και να μπορώ να γελάσω βλέποντας μια ταινία.
Τα επώδυνα συμπτώματα της ασθένειάς της, είναι όπως ο καιρός. Η εικόνα του καιρού είναι μια υπενθύμιση της φευγαλέας φύσης της εμπειρίας: ότι τα συμπτώματα έρχονται και φεύγουν κάθε λεπτό τόσο γρήγορα όσο και οι καιρικές συνθήκες.
Μου αρέσει να σκέφτομαι τον πανικό και την κατάθλιψή μου σαν πόνους γέννας. Ανασαίνω κατά τη διάρκεια του πόνου με εμπιστοσύνη ότι η ένταση τελικά θα ξεθωριάσει. Κρατιέμαι από την έννοια της παροδικότητας που μου δίνει παρηγοριά και ανακούφιση μέσα στη δυστυχία ότι οι σκέψεις και τα συναισθήματα που βιώνω δεν είναι στέρεα.
3. Μεγιστοποιήστε τις περιόδους ευεξίας
Οι περισσότεροι άνθρωποι που έχουν ζήσει με κατάθλιψη ή άλλη χρόνια ασθένεια που αντιστέκεται στη θεραπεία, έχουν μάθει να μεγιστοποιούν τις καλές στιγμές τους. Κατά τη διάρκεια επώδυνων περιόδων θεωρώ αυτές τις στιγμές σαν τις περιόδους ξεκούρασης που χρειάζομαι. Τις απορροφώ όσο είναι ανθρωπίνως δυνατό και τις αφήνω να με βοηθήσουν να ανταπεξέλθω στις δύσκολες ώρες που με περιμένουν.
4. Υποκριθείτε
Όπως λέει και το γνωστό ρητό: Ζωή δεν σημαίνει να περιμένεις να περάσει η καταιγίδα… σημαίνει να μάθεις να χορεύεις στη βροχή.
Αυτό συνοψίζει τη ζωή με μια χρόνια ασθένεια. Υπάρχει μια λεπτή γραμμή μεταξύ του να πιέζεις υπερβολικά τον εαυτό σου και να μην τον προκαλείς αρκετά, αλλά ως επί το πλείστον, βρίσκω ότι αισθάνομαι καλύτερα με το να «υποκρίνομαι» ότι αισθάνομαι καλά.
Οπότε θα κάνω πράγματα που είναι καλά για μένα ακόμη και αν δεν μπορώ κανονικά να το κάνω: γράφομαι σε ένα σύλλογο κωπηλασίας παρ’ όλο που δεν θέλω, βγαίνω για φαγητό με μια φίλη παρ’ όλο που δεν έχω καθόλου όρεξη, εμφανίζομαι στο μάθημα κολύμβησης με χρωματιστά προστατευτικά γυαλιά για την περίπτωση που κλάψω. Λέω στον εαυτό μου «κάν’το έτσι κι αλλιώς» και συμπεριφέρομαι σαν να μην είμαι σε κατάθλιψη.
5. Αγκαλιάστε την αβεβαιότητα
Μεγάλο μέρος της δυσκολίας στην κατάθλιψη, προέρχεται από την επιθυμία μου για αισθανθώ σιγουριά και προβλεψιμότητα. Θέλω να γνωρίζω πότε θα υποχωρήσει το άγχος μου, ποια φάρμακα θα έχουν αποτέλεσμα και πότε θα μπορώ να κοιμηθώ ξανά οκτώ ώρες. Παλεύω να αποκτήσω τον έλεγχο και το γεγονός ότι δεν τον έχω με σκοτώνει.
Η άλλη πλευρά όμως είναι ότι αν μπορώ να πλησιάσω λίγο προς την αποδοχή της αβεβαιότητας και της έλλειψης προβλεψιμότητας τότε ίσως να καταφέρω να μειώσω τον πόνο μου.
Βλέποντας τη δυσκολία μέσα σε αυτή την επιθυμία, χαλαρώνει η επιρροή της επάνω μου, είτε πρόκειται για την φοβερή επιθυμία μου να πάω σε μια οικογενειακή συγκέντρωση ή γιατί γαντζώνομαι στην επιθυμία για θετικά αποτελέσματα από κάποιο φάρμακο ή γιατί επιθυμώ έναν γιατρό που δεν θα με απογοητεύσει. Από τη στιγμή που θα δω τον πόνο μέσα στο μυαλό μου, μπορώ να αρχίσω να χαλαρώνω λίγο.
6. Σταματήστε τον εσωτερικό σας κριτή και θυμηθείτε την συμπόνια για τον εαυτό σας
Όπως τόσοι πολλοί άνθρωποι που παλεύουν με την κατάθλιψη, μιλάω στον εαυτό μου με τρόπους που δεν θα χρησιμοποιούσα ούτε για τον εχθρό μου. Αποκαλώ τον εαυτό μου τεμπέλα, ηλίθια, χωρίς κίνητρα και ότι αξίζω να υποφέρω. Οι αυτο-υποτιμητικές σκέψεις είναι τόσο αυτόματες που συχνά δεν αντιλαμβάνομαι πόσο βλαβερός είναι ο διάλογος μέχρι να πω τις λέξεις φωναχτά σε κάποιον φίλο ή ψυχολόγο.
Μπορούμε να ανακουφίσουμε λίγο από τον πόνο μας απευθυνόμενοι στον εαυτό μας με την ίδια συμπόνια που θα προσφέραμε σε μια φίλη ή μια κόρη. Τον τελευταίο καιρό προσπαθώ να τσακώσω τον εσωτερικό μου κριτή και στη θέση του να προσφέρω στον εαυτό μου ευγένεια και αβρότητα.
Διαβάστε σχετικά: Η γλώσσα της κατάθλιψης
7. Συνδεθείτε με ένα σκοπό
Ο Νίτσε είπε: Αυτός που έχει λόγο για να ζει μπορεί να αντέξει σχεδόν τα πάντα.
Όταν η κατάθλιψή μου φτάνει στο σημείο να γίνει ανυπόφορη, φαντάζομαι τα δύο μου παιδιά και τον σύζυγό μου και λέω στον εαυτό μου ότι πρέπει να αντέξω γι’ αυτούς. Δεν πειράζει αν δεν φορέσω ποτέ μια από εκείνες τις μπλούζες που γράφουν «Η ζωή είναι ωραία». Έχω ανώτερη αποστολή που πρέπει να ολοκληρώσω, όπως ένας στρατιώτης στη μάχη. Πρέπει να φέρω σε πέρας την αποστολή μου. Η αφιέρωση της ζωής σου σε ένα σκοπό μπορεί να σε κρατήσει ζωντανό και να σου δώσει τα πολυπόθητα καύσιμα για να συνεχίσεις την πορεία.
8. Μείνετε στο παρόν
Αν καταφέρουμε να μείνουμε στο παρόν και να εστιάσουμε μόνο σε αυτό που βρίσκεται μπροστά μας, τότε μπορούμε να αποβάλλουμε πολύ από το άγχος μας γιατί σχεδόν πάντα είναι ριζωμένο στο παρελθόν και στο μέλλον.
Όταν βρίσκομαι σε μια δύσκολη περίοδο, μια ολόκληρη μέρα είναι πολύ μεγάλη. Πρέπει να την σπάσω σε περιόδους των 15 λεπτών. Λέω στον εαυτό μου ότι για τα επόμενα 15 λεπτά η μόνη μου δουλειά είναι να ασχολούμαι με αυτό που έχω μπροστά μου, είτε είναι να βοηθήσω την κόρη μου με τα μαθήματά της, να πλύνω τα πιάτα ή να γράψω ένα άρθρο. Όταν περάσουν τα 15 λεπτά, δεσμεύομαι για άλλα 15 λεπτά. Με αυτόν τον τρόπο, ενώνω αρκετές μέρες μαζί και πριν περάσει πολύς καιρός μια από αυτές τις ημέρες, περιέχει λίγη χαρά.
Πηγή: psychcentral.com
Απόδοση: Έφη Μεσιτίδου, Ψυχολόγος
Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*