«Γιατί να εξετάσω το παρελθόν; Αφού πέρασε, δεν μπορώ να το αλλάξω». Αυτή είναι μία συνηθισμένη απορία των ανθρώπων που δεν είχαν πρότερη επαφή με την ψυχοθεραπευτική διαδικασία.
Πολλές φορές, μάλιστα, δηλώνουν πως δεν θυμούνται, δεν έχουν αναμνήσεις από την εποχή που ήταν παιδιά, ή δεν έχουν πληροφορίες για τα άλλα μέλη της οικογένειας και τις μεταξύ τους σχέσεις. Σε τι μπορεί να αφορά έναν θεραπευόμενο οι σχέσεις π.χ. μητέρας και γιου στις προηγούμενες γενιές; Τι σχέση έχει το πως σχετίστηκε ο πατέρας του με τη δική του μητέρα, δηλαδή την πατρική γιαγιά;
Όλοι μεγαλώνουμε μέσα σε ένα ευρύ πλέγμα σχέσεων. Βρισκόμαστε, δηλαδή, σε αλληλεξάρτηση με όλα τα μέλη της οικογένειας. Η σχέση ενός πατέρα με τη μητέρα του, επιδρά στον τρόπο που στέκεται ο ίδιος απέναντι στη σχέση του δικού του γιου με τη μητέρα του.
Μία κόρη που έχει πάρει το ρόλο του συμμάχου της μητέρας απέναντι στον πατέρα, δυσκολεύεται να συνδεθεί με τον πατέρα της. Ταυτόχρονα, αυτή η θέση επηρεάζει την εικόνα που έχει σχηματίσει για τον άντρα στο εδώ και τώρα. Μπορεί να τον αισθάνεται απόμακρο και αποδυναμωμένο. Αυτό που μάθαμε από τη δυναμική της οικογένειας, επιδρά στις σχέσεις μας στο σήμερα.
Ποια είναι, λοιπόν, η αξία της διερεύνησης των σχέσεων του ευρύτερου οικογενειακού συστήματος; Αρχίζει κάποιος να εντοπίζει και να αναγνωρίζει τα μοτίβα του σχετίζεσθαι. Με ποιο τρόπο συνδέθηκαν οι μητέρες με τις κόρες στις προηγούμενες γενιές; Τι αίσθηση έχουμε για τη σχέση των παππούδων μας; Οι πληροφορίες που μπορούμε να αντλήσουμε είναι πολύτιμες.
Διαβάστε σχετικά: «Όταν δεν ξέρεις πού πηγαίνεις, κοίτα από πού έρχεσαι!»
Οι τρόποι σύνδεσης μεταφέρονται διαγενεολογικά και αφήνουν το αποτύπωμα τους στο πως θα συνδεθώ στο εδώ και τώρα με την κόρη μου ή τι εικόνα έχω για το πρωταρχικό ζευγάρι, δηλαδή το ζευγάρι των γονιών και συντρόφων.
Αν στις προηγούμενες γενιές διαφαίνεται οι άντρες να ακινητοποιούνται και ενεργητικό ρόλο να αναλαμβάνουν οι γυναίκες, αυτό μπορεί να λειτουργήσει προστατευτικά για την επόμενη γενιά. Αναγνωρίζοντας ένα μοτίβο και τροποποιώντας το, επιφέρουμε μία αλλαγή, μία ισορροπία διαφορετική που μπορεί να είναι πιο χρήσιμη και πιο λειτουργική στο παρόν, για εμάς και τα παιδιά μας.
Ακόμα και οι άνθρωποι του οικογενειακού μας περιβάλλοντος που δεν γνωρίσαμε, γιατί δεν βρίσκονται εν ζωή, ακόμη και αυτοί μεταφέρουν το αποτύπωμα τους στο τώρα. Γιατί φτάνουν σε μας μέσα από την αφήγηση της οικογένειας.
Η ιστορία που συνοδεύει έναν παππού που χάθηκε στο μέτωπο ή έναν γονιό που έφυγε νωρίς αφήνει ανεξίτηλο αποτύπωμα στην προσωπική μας ιστορία και στη νοηματοδότηση της πορείας μας. Το πώς ορίζει η οικογένεια μου αυτή την απώλεια, καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο στέκομαι εγώ απέναντι στις απώλειες της ζωής.
Για να οραματιστώ το μέλλον, πρέπει να δω από που έρχομαι και πως έφτασα ως το τώρα. Όπως ακριβώς για να φροντίσω την ανθοφορία ενός δέντρου, πρέπει να ξεκινήσω από τις ρίζες του.
Βιβλιογραφία
- Κατάκη, Χ.,(2008). Το ήμερο φίδι του θεού. Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα.
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
