Ποιες συμπεριφορές του θεραπευτή είναι χρήσιμες ή επιβλαβείς, σύμφωνα με τους θεραπευόμενους

Τα αποτελέσματα είναι πάρα πολύ ενδιαφέροντα.

Αν και η ψυχοθεραπεία είναι αποτελεσματική για πολλούς ανθρώπους, μπορεί να μην τους βοηθά όλους. Σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως στη συμπεριφορά του θεραπευτή, μπορεί να κάνει περισσότερο κακό παρά καλό. Πολλές μελέτες έχουν δημοσιευθεί για τα θετικά αποτελέσματα διαφορετικών θεραπευτικών προσεγγίσεων, όπως η ΓΣΘ ή η ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεία, όμως γνωρίζουμε πολύ λίγα πράγματα σχετικά με τις συγκεκριμένες συμπεριφορές θεραπευτών που οι θεραπευόμενοι βρίσκουν ευεργετικές ή ανεπιθύμητες.

Μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκεστο περιοδικό Journal of Clinical Psychology, αν και περιλαμβάνει μόνο ένα μικρό δείγμα, άνοιξε νέους ορίζοντες στη θεραπεία. Ζητήθηκε από τους θεραπευόμενους να παρέχουν αναλυτική ανατροφοδότηση αναφορικά με την εμπειρία της πιο πρόσφατης θεραπευτικής τους συνεδρίας και να εξηγήσουν την αντίληψή τους για αυτά που συνέβησαν καθ’ όλη τη διάρκειά της.

Αυτό που κέντρισε το ενδιαφέρον είναι ότι, οι ίδιες συμπεριφορές θεραπευτών μερικές φορές αναγνωρίστηκαν από τους θεραπευόμενους άλλοτε ως χρήσιμες και άλλες φορές ως εμπόδιο, δείχνοντας ακριβώς πόσο μεγάλη πρόκληση είναι η δουλειά του θεραπευτή.

Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι όλοι οι θεραπευτές πρόκειται να κάνουν λάθη, υποστηρίζουν οι ερευνητές. Ίσως η επιτυχία της συνεδρίας να μην εξαρτάται από το αν γίνονται λάθη, αλλά από τη συχνότητα των λαθών και από το πόσο γρήγορα οι θεραπευτές μπορούν να τα διορθώσουν.

Οι ερευνητές επέλεξαν 16 θεραπευόμενους, περισσότερες εκ των οποίων γυναίκες, οι οποίοι έκαναν θεραπεία σε ένα κέντρο κατάρτισης κλινικών ψυχολόγων. Τα αιτήματα τους αφορούσαν σε διάφορα προβλήματα, όπως κατάθλιψη, άγχος και ιστορικά τραύματος ή κακοποίησης.

Κάθε θεραπευόμενος επισκεπτόταν έναν από τους δέκα θεραπευτές που εργάζονταν στην κλινική (οκτώ από τους οποίους ήταν γυναίκες) και οι οποίοι χρησιμοποιούσαν διαφορετικές θεραπευτικές προσεγγίσεις όπως η ΓΣΘ, η προσωποκεντρική θεραπεία, η ενοποιητική θεραπεία και άλλες.

Οι ερευνητές ζήτησαν από τους θεραπευόμενους να παρακολουθήσουν ένα βίντεο από την πιο πρόσφατη θεραπευτική τους συνεδρία, δίνοντάς τους μια συσκευή βαθμολόγησης που είχε ένα περιστροφικό διακόπτη, τον οποίο μπορούσαν να περιστρέψουν δεξιόστροφα ή αριστερόστροφα για να υποδείξουν πόσο χρήσιμο ή παρεμποδιστικό θεώρησαν κάθε στάδιο της συνεδρίας, ανά δευτερόλεπτο (οι ερευνητές ονόμασαν τη διαδικασία ως προσέγγιση για μικρο-διεργασία).

Χρησιμοποιώντας αυτόν τον τρόπο αξιολόγησης, οι ερευνητές εντόπισαν τα τρία πιο χρήσιμα και τα τρία πιο παρεμποδιστικά κομμάτια στη θεραπεία για κάθε θεραπευόμενο και στη συνέχεια ζήτησαν από τους θεραπευόμενους να εξηγήσουν τι συνέβαινε κατά τη διάρκεια αυτών των στιγμών και να πουν γιατί θεωρούσαν κάθε μία από αυτές τις στιγμές χρήσιμη ή παρεμποδιστική.

Διαβάστε σχετικά: Το πιο συναρπαστικό μάθημα που διδάχθηκα στα 33 χρόνια μου ως θεραπευτής

Οι πιο χρήσιμες θεραπευτικές στιγμές αφορούσαν συγκεκριμένες τεχνικές θεραπείας, όπως όταν οι θεραπευτές έδιναν στους θεραπευόμενους μια συγκεκριμένη στρατηγική που θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν στην καθημερινή ζωή τους, οι περιπτώσεις που οι θεραπευτές έκαναν συνδέσεις για τους θεραπευόμενους (όπως ο εντοπισμός των συμβάντων που τους προκαλούσε τα συμπτώματα κατάθλιψης) ή όταν τους βοηθούσαν να επεξεργαστούν τα συναισθήματά τους.

Άλλες χρήσιμες στιγμές αφορούσαν σε θεμελιώδεις θεραπευτικές δεξιότητες, όπως η καλή ακρόαση και η έκφραση ενσυναίσθησης, η προσφορά υποστήριξης ή επαίνων ή όταν οι θεραπευτές συζητούσαν τη διαδικασία της θεραπείας, συμπεριλαμβανομένου του τι θέλουν οι θεραπευόμενοι να πάρουν από αυτή.

Οι θεραπευόμενοι δήλωσαν ότι βρήκαν αυτές τις στιγμές χρήσιμες επειδή έμαθαν μια νέα δεξιότητα, αισθάνονταν ότι τους άκουγαν ή ότι τους καταλάβαιναν, κέρδισαν γνώσεις ή / και ήταν σε θέση να επεξεργαστούν καλύτερα τα συναισθήματά τους.

Όσον αφορά στις παρεμποδιστικές συμπεριφορές των θεραπευτών, φάνηκε να είναι οι ίδιες με τις βοηθητικές, τουλάχιστον επιφανειακά, συμπεριλαμβάνοντας παραδείγματα όπου ο θεραπευτής άκουγε, προσπαθούσε να εκφράσει ενσυναίσθηση ή προσπαθούσε να δομήσει τη συνεδρία. Η διαφορά φάνηκε να επιγκεντρώνεται στην εκτέλεση ή το χρονοδιάγραμμα αυτών των συμπεριφορών.

Οι θεραπευόμενοι δήλωσαν ότι θεωρούσαν ότι υπήρχαν στιγμές που οι συμπεριφορές των θεραπευτών δεν ήταν βοηθητικές, όπως όταν οι ίδιοι έβγαιναν εκτός θέματος (για παράδειγμα, οι θεραπευτές τους άκουγαν να φλυαρούν για άσχετες λεπτομέρειες χωρίς να παρεμβαίνουν) όταν ένιωθαν ότι οι θεραπευτές ήταν επικριτικοί μαζί τους ή όταν αισθάνονταν ότι ήταν πολύ νωρίς για να αντιμετωπίσουν ένα συγκεκριμένο πρόβλημα.

Άλλες μη βοηθητικές στιγμές περιέλαμβαναν όταν οι θεραπευόμενοι αντιλαμβάνονταν ότι οι θεραπευτές τους έδιναν μια προοπτική που αυτοί θεωρούσαν ανεπιθύμητη (σε μια περίπτωση, για παράδειγμα, ο θεραπευτής πρότεινε στον θεραπευόμενο ότι δεν ήταν καλή ιδέα να παίρνει μακροπρόθεσμες αποφάσεις όταν είναι υπό την επήρεια αλκοόλ) ή όταν οι θεραπευτές τους αποκάλυπταν τη δική τους οπτική μέσω της γλώσσας του σώματος τους, όπως αν τεντώνονταν ή φαίνονταν κουρασμένοι.

Το γεγονός ότι οι ίδιες συμπεριφορές των θεραπευτών μπορεί να θεωρηθούν χρήσιμες ή επιβλαβείς σε διαφορετικά πλαίσια δείχνει, όπως υποστηρίζουν οι ερευνητές, τη λεπτή ισορροπία που θα πρέπει να διατηρούν οι θεραπευτές κατά τη διάρκεια της θεραπείας.