PsychologyNow Team

Ποια είναι η ιδανική ώρα να γίνονται οι ψυχοθεραπευτικές συνεδρίες;

Ποια είναι η ιδανική ώρα να γίνονται οι ψυχοθεραπευτικές συνεδρίες;

PsychologyNow Team

Μία νέα έρευνα ρίχνει, κυριολεκτικά, «φως» στην κατάλληλη ώρα που πρέπει να γίνονται οι συνεδρίες για τη θεραπεία άγχους, φοβίας και κρίσης πανικού.


Οι θεραπευόμενοι παρουσιάζουν μεγαλύτερη θεραπευτική πρόοδο στην αντιμετώπιση του άγχους και των φοβιών όταν οι θεραπευτικές συνεδρίες, γίνονται τις πρωινές ώρες, υποδεικνύει νέα έρευνα.

Για ποιο λόγο συμβαίνει αυτό;

Η μελέτη διαπίστωσε ότι οι πρωινές ψυχοθεραπευτικές συνεδρίες, λειτουργούν περισσότερο βοηθητικά για τους θεραπευόμενους στην προσπάθειά τους να ξεπεράσουν τον πανικό, το άγχος και τις φοβίες, εν μέρει, επειδή τα επίπεδα της κορτιζόλης - μιας φυσικής ορμόνης - βρίσκονται στο υψηλότερο σημείο τους, δήλωσε η κλινική ψυχολόγος Alicia Ε. Meuret, στο Πανεπιστήμιο του Southern Methodist στο Ντάλας.

«Η ορμόνη κορτιζόλη θεωρείται ότι συμβάλλειστην εξαφάνιση του φόβου σε ορισμένες θεραπευτικές καταστάσεις», είπε η Meuret, επικεφαλής συγγραφέας της έρευνας. «Τα φάρμακα για την ενίσχυση της αποφυγής του φόβου βρίσκονται υπό διερεύνηση, αλλά είναι δύσκολο να χορηγηθούν και έχουν αποφέρει μικτά αποτελέσματα. Τα ευρήματα της μελέτης μας, υποστηρίζουν ότι πρέπει να εκμεταλλευτούμε δύο απλά και φυσικά μέσα: τη δική μας κορτιζόλη και την ώρα της ημέρας».

Η μελέτη στηρίζεται σε μία έρευνα στην οποία το άγχος και οι φοβίες αντιμετωπίζονται καλύτερα με την εκμάθηση διορθωτικών πληροφοριών. Οι ασθενείς με άγχος και φοβικές διαταραχές, τείνουν να υπερεκτιμούν την απειλή που μπορεί να προκαλέσει μια αίσθηση ή μία κατάσταση. Όμως μέσω της άμεσης έκθεσης, ένας ασθενής μαθαίνει ότι η πιθανότητα μιας αναμενόμενης καταστροφής είναι πολύ χαμηλή.

«Για παράδειγμα, ένας άνθρωπος μπορεί να πιστεύει ότι αν σταθεί μέσα σε ένα ασανσέρ μπορεί να χάσει τον έλεγχοή να λιποθυμίσει, να πάθει ασφυξία ή μπορεί να του δημιουργηθούν ανυπόφορα σωματικά συμπτώματα», δήλωσε η Meuret. «Αν τους βάλουμε να παραμείνουν σε έναν ανελκυστήρα για ένα παρατεταμένο χρονικό διάστημα, μαθαίνουν ότι το αποτέλεσμα που φοβόντουσαν δεν θα συμβεί, παρά τα υψηλά επίπεδα άγχους. Αυτό αποκαλείται διορθωτική μάθηση».

Ωστόσο, δεδομένου ότι δεν ωφελούνται όλοι οι ασθενείς εξίσου από τη θεραπεία έκθεσης, οι ερευνητές προσπαθούν να προσδιορίσουν τρόπους για την ενίσχυση της διορθωτικής μάθησης. Μέχρι σήμερα, δεν έχει καθοριστεί ένας απλός τρόπος για να αυξηθεί η εξαφάνιση του φόβου.

Η ορμόνη κορτιζόλη θεωρείται ότι βοηθά στην εξαφάνιση του φόβου. Φαίνεται να καταστέλει την ανάμνηση του φόβου που υπάρχει από προηγούμενα οδυνηρά βιώματα, ενώ την ίδια στιγμή βοηθά τον θεραπευόμενο να απορροφήσει και να θυμάται καλύτερα τη νέα διορθωτική πληροφορία.

«Σε μια προηγούμενη μελέτη, δείξαμε ότι τα υψηλότερα επίπεδα κορτιζόλης κατά τη διάρκεια και εν αναμονή της έκθεσης, διευκολύνουν την διορθωτική μάθηση», δήλωσαν οι ερευνητές. «Γνωρίζουμε, επίσης, ότι η κορτιζόλη είναι υψηλότερη στην αρχή της ημέρας. Αλλά δεν ξέραμε αν η κορτιζόλη θα ενεργήσει ως μεσολαβητής μεταξύ του χρόνου της ημέρας και των θεραπευτικών κερδών. Αυτό διερευνά η μελέτη μας».

Η θεραπεία έκθεσης είχε ως αποτέλεσμα σημαντικές βελτιώσεις σε γενικές γραμμές

Οι συμμετέχοντες στη μελέτη ήταν 24 άτομα που είχαν διαγνωστεί με διαταραχή πανικού και αγοραφοβίας.

Για τη μελέτη, οι συμμετέχοντες υποβλήθηκαν σε μία πρότυπη ψυχοθεραπευτική αντιμετώπιση, στη «θεραπεία έκθεσης» στην οποία οι ασθενείς εκτίθενται σε καταστάσεις που μπορεί τυπικά να προκαλέσουν πανικό ή φόβο, με το στόχο ότι η επανειλημμένη έκθεση μπορεί να βοηθήσει να μειωθείη απενεργοποίηση της αντίδρασης του φόβου με την πάροδο του χρόνου.

Οι ασθενείς μπήκαν σε εβδομαδιαίες συνεδρίες επί τρεις εβδομάδες, κάθε μία εκ των οποίων διαρκούσε, κατά μέσο όρο, 40 λεπτά. Η έκθεση περιελάμβανε καταστάσεις όπως ψηλά κτίρια, αυτοκινητόδρομους, διαβάσεις, κλειστούς χώρους, όπως ανελκυστήρες, σούπερ μάρκετ, κινηματογράφους και τα μέσα μαζικής μεταφοράς όπως το μετρό και πλοία. Επιπλέον, μετρήθηκαν τα επίπεδα της κορτιζόλης σε διάφορες χρονικές στιγμές της έκθεσης κατά τη διάρκεια κάθε συνεδρίας παίρνοντας δείγμα σάλιου.

Στη συνεδρία μετά την έκθεση, οι ερευνητές μέτρησαν τις εκτιμήσεις των απειλών, τη συμπεριφορά αποφυγής τους, τον έλεγχο που αντιλαμβάνονταν ότι είχαν οι ίδιοι και τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων πανικού των ασθενών.

Με την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων από τις μετρήσεις, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η θεραπεία έκθεσης σε γενικές γραμμές είχε ως αποτέλεσμα να παρουσιαστούν σημαντικές βελτιώσεις σε όλες τις μετρήσεις για όλες τις χρονικές περιόδους.

Οι συνεδρίες που ξεκινούσαν νωρίτερα στην ημέρα, φανέρωσαν μεγαλύτερα οφέλη για τους θεραπευόμενους

Ωστόσο, οι θεραπευόμενοι που έκαναν συνεδρίες νωρίτερα μέσα στη μέρα, είχαν μεγαλύτερα οφέλη στην προσπάθεια αντιμετώπισης του φόβου τους. Στην επόμενη συνεδρία, ανέφεραν λιγότερο σοβαρά συμπτώματα για εσφαλμένες απειλές, συμπεριφορές αποφυγής και τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων πανικού. Αντιλήφθηκαν επίσης ότι είχαν μεγαλύτερο έλεγχο των συμπτωμάτων του πανικού τους.

«Αξίζει να σημειωθεί ότι, τα υψηλότερα επίπεδα κορτιζόλης σχετίζονταν με μεγαλύτερες μειώσεις της αξιολόγησης της απειλής, αντιλαμβανόμενου ελέγχου και της σοβαρότητας των συμπτωμάτων πανικού κατά την προσεχή συνεδρία», είπε η Meuret, «και αυτή ήταν η περίπτωση με τις μεγαλύτερες επιδράσεις για το χρόνο της ημέρας, με μεγάλα μεγέθη αποτελέσματος».

Το εύρημα αυτό υποδηλώνει ότι η κορτιζόλη αντιπροσωπεύει μερικά από τα θεραπευτικά αποτελέσματα που σχετίζονται με την ώρα της ημέρας, είπε.

Επειδή τα επίπεδα κορτιζόλης είναι γενικά υψηλότερα το πρωί, οι συγγραφείς εικάζουν ότι τα υψηλότερα επίπεδα κορτιζόλης μπορεί να βοηθούν στην εκμάθηση της αποφυγής και να συμβάλουν στην ενίσχυση των έγκαιρων οφελών των συνεδριών έκθεσης την ημέρα μέσω ενός τέτοιου μηχανισμού.

Ωστόσο, η Meuret προειδοποίησε ότι ο ακριβής μηχανισμός με τον οποίο η κορτιζόλη ενισχύει την αποτελεσματικότητα των συνεδριών έκθεσης τις πρωινές ώρες, παραμένει ασαφής και δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί άμεσα από τα δεδομένα αυτής της μελέτης. Το μέγεθος του δείγματος της μελέτης ήταν μικρό και τα ευρήματα πρέπει να επιβεβαιωθούν ανεξάρτητα σε μεγαλύτερες μελέτες, είπε.

Η Meuret και η ομάδα της, υποπτεύονται ότι πρόσθετοι μηχανισμοί επενεργούν για να εξηγηθεί η επίδραση του χρόνου της ημέρας. Άλλοι παράγοντες θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν τη μνήμη, τη μάθηση και το φυσικό κιρκάδιο ρυθμό του σώματος, την ποσότητα και την ποιότητα του ύπνου, τον έλεγχο προσοχής και τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ αυτών των παραγόντων και άλλων.

Τα ευρήματα αναφέρθηκαν στο άρθρο «Timing matters: Endogenous cortisol mediates benefits from early-day psychotherapy» στο περιοδικό Psychoneuroendocrinology.

 

the therapy network logo

 

Επισκεφθείτε το TherapyNetwork.eu και παρακολουθήστε επιμορφωτικές συνεδρίες με τους πιο γνωστούς θεραπευτές να διδάσκουν την τέχνη της ψυχοθεραπείας.

 


Πηγή: medicalnewstoday.com
Επιμέλεια – Απόδοση: PsychologyNow.gr

Κάντε like στην σελίδα μας στο Facebook 
Ακολουθήστε μας στο Twitter 

Βρείτε μας στα...